Inleiding

Voormalig KOLONIEHUIS 'Het Zeehuis' uit 1908 in Overgangsarchitectuur, gebouwd in opdracht van het Amsterdamse Burgerweeshuis als herstellingsoord voor kinderen door de aannemers Spruit en Wils naar ontwerp van de architect P. Heyn.

Omschrijving

Uit diverse bouwdelen bestaand volumineus pand van een tot drie bouwlagen op een vrijwel rechthoekige plattegrond. Het is in baksteen opgetrokken en nagenoeg symmetrisch van opzet. De hoofdmassa wordt gevormd door het onder plat dak geplaatste, drie bouwlagen tellende middendeel. Dit wordt door twee uit twee bouwlagen bestaande risalerende volumen geflankeerd die, gedekt met een zadeldak, haaks op de weg zijn gericht. In elk van de iets boven het platte dak uitreikende zadeldaken komt in de buitenste dakschilden een dakkapel voor waarin zeven geschakelde ramen. De verschillende typen vensters (kruis- en samengesteld) zijn overwegend rechtgesloten en met een bovenlicht uitgerust. Alleen in het middendeel zijn deze op de verdieping getoogd, en kruisvensters. De strekken boven de vensters zijn uitgevoerd met natuurstenen aanzetstenen.

Symmetrische voorgevel (Z) met tussen de puntgevels van het door twee volumen flankerende middendeel een éénlaagse vooruitspringende uitbouw met de hoofdentree tussen twee grote zesruits vensters. Boven de deur op het deels als balkon dienst doende platte dak een opzetgeveltje waarin een naamplaat onder in- en uitzwenkende lijst. Het balkon is afgezet met een ijzeren hekwerk. Het voor wat betreft de twee verdiepingen terugliggende gevelvlak van het middendeel wordt door vijf vensterassen met vensters ingedeeld. In de middenas is een deur gesitueerd die toegang geeft tot het balkon. Deze middenas wordt evenals de entree begane gronds geaccentueerd door twee gemetselde kolommen op de dakrand.

De linker en rechter hoek van de hoofdmassa wordt door een serre met samengestelde vensters voorafgegaan, waarvan de serre links zich in de linker zijgevel voortzet. In de gevels boven de serres bovenlichten, op de verdieping kruisvensters en in de geveltoppen drieledige vensters onder segmentbogen.

De symmetrische linker zijgevel (W) telt drie vensterassen waarin gekoppelde vensters onder doorlopende strekken. In het midden op de begane grond een plat afgedekte lage uitbouw met twee hoge kruisvensters, geflankeerd door twee houten serres die om de hoek lopen naar de voor- en achtergevel.

In het midden van de rechter zijgevel (O) op de begane grond drie vensters onder doorlopende strek, geflankeerd door twee gekoppelde vensters. Op de verdieping drie maal gekoppelde vensters.

De achterzijde van het hoofdvolume is in opzet identiek aan de voorgevel. Op de begane grond de serres. In het midden van de gevel het plat afgedekte uitgebouwde trappenhuis met driedelig traplicht met gekleurde glas-in-loodramen. Het middelste rondboogvenster wordt geflankeerd door smallere lagere vensters. Aan weerszijden van het trappenhuis en ervoor éénlaagse uitbouwen. Inwendig zijn onder meer het trappenhuis met het glas-in-lood traplicht en op de begane grond in de hal twee kolommen met kapitelen in Art Nouveau trant bewaard gebleven.

Waardering

Het (voormalige) koloniehuis van het Amsterdamse Burgerweeshuis uit 1908 is van algemeen belang vanwege de cultuur-, architectuurhistorische en typologische waarde als representatief en uitwendig grotendeels gaaf voorbeeld van een koloniehuis in de gemengde bouwtrant van de Overgangsarchitectuur. Van ensemblewaarde als onderdeel van het complex "Koloniehoek" in Bergen aan Zee.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
520724
Complexnaam
Koloniehoek
Provincie
Complexomschrijving

Inleiding

Het complex 'Koloniehoek' bestaat uit drie naast elkaar gelegen voormalige KOLONIEHUIZEN en twee BIJGEBOUWEN uit de periode 1908-1937.

1. Het Herstellingsoord van het Amsterdamse Burgerweeshuis 1908 (Verspijckweg 5)

2. In 1910 i.o.v. de 'Vereniging tot Bevordering van het Tijdelijk Verblijf van Kinderen in Gezonde Streken' het koloniehuis "Voor Jong Nederland" (Verspijckweg 7).

3. De driekwartcirkelvormige lighal 1937 (Verspijckweg 7)

4. Het koloniehuis van de 'Deutsche Hilfsverein 1913 (Verspijckweg 3)

5. Speelzaal (Verspijckweg 3)

Omschrijving

De drie naast elkaar gelegen voormalige koloniehuizen zijn met de voorgevel naar de Verspijckweg gericht en hebben een in hoofdvorm verwante typologie met een voorgebouw aan de straatzijde en een uitbouw aan de achterkant. Het (voormalige) Herstellingsoord ligt in het midden, recht in de as van de Elzenlaan, die de verbinding vormt tussen de Zeeweg en de Verspijckweg. De terrein van de koloniehuizen grenst aan de achterzijde direct aan het duingebied.

Waardering

Het complex "Koloniehoek" in Bergen aan Zee is van algemeen belang vanwege de cultuur-, sociaal- en architectuurhistorische waarde als representatief en grotendeels gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een ensemble van drie karakteristieke koloniehuizen met bijgebouwen in het Noordzeekustgebied. Het complex is van stedenbouwkundig belang vanwege de ensemblewaarde en de beeldbepalende situering.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Vakantieoord Sport, recreatie, vereniging en horeca Sport en recreatie oorspronkelijke functie
Gezondheidskolonie Cultuur, gezondheid en wetenschap Gezondheidszorg oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Verspyckweg 5 1865 BJ Bergen aan Zee Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
G 854 Bergen Noord-Holland
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1908 1908 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Amsterdamse Burgerweeshuis ; Noord-Holland opdrachtgever
Spruit en Wils ; Noord-Holland aannemer / uitvoerder
Heyn, P. ; Noord-Holland architect / bouwkundige / constructeur
Naar boven