Leeuwenhorst, Blijham

Omschrijving

VILLABOERDERIJ, gebouwd in 1900 in een Eclectische stijl met Neo-Renaissance elementen, bestaande uit een VOORHUIS, HOOFDSCHUUR, aangebouwde bijschuur (niet beschermd) en aangebouwde manege (niet beschermd).

Het anderhalf verdiepingen hoge, geheel onderkelderde VOORHUIS op nagenoeg rechthoekige plattegrond is opgetrokken in bruinrode baksteen op een naar voren springend gepleisterd trasraam met gebosseerde blokmotieven en wordt gedekt door een samengesteld afgeknot schilddak waarop niet-originele pannen; houten cordonlijst; gepleisterde gevelbanden; geprofileerde houten gootlijst op gepleisterde consoles; gepleisterd fries (diamantkoppen). De gevels worden geleed door H-vensters onder een gemetselde rondboog met gepleisterde aanzetstenen en sluitsteen in de vorm van een palmet en boogtrommel opgevuld met decoratief pleisterwerk; zaadvensters onder een gemetselde strek met gepleisterde aanzetstenen en sluitsteen in de vorm van een uilenkop.

De entree in portiek bevindt zich in het middenrisaliet van de voorgevel (zuidzijde), dat wordt omlijst met gemetselde pilasters. De entree bestaat uit twee houten paneeldeuren waarin glas met ijzeren panelen en met bovenlicht waarin geschilderd glas-in-lood. Voor de entree een vijf treden hoge hardstenen stoep met aan weerszijden een hardstenen muurtje; aan de linker voorzijde `E.B.Ezn. Anno' en aan de rechter voorzijde `E. ten H. 1900'. De portiek wordt omlijst door gepleisterde, rijk gedecoreerde pilasters. Boven de portiek een houten balkon met ijzeren balustrade waaronder niet dragende gepleisterde consoles; twee vernieuwde houten balkondeuren waarin glas met gepleisterde omlijsting; aan de voorzijde van het balkon de naam `Leeuwenhorst'. Het middenrisaliet is boven de gootlijst doorgetrokken en wordt bekroond met een trapgevel met ijzeren bekroning; boven de gootlijst twee staande vensters waaronder een houten paneel en waarboven een gepleisterd segmentvormig fronton onder rollaag. Aan weerszijden van het middenrisaliet twee H-vensters waarboven twee zaadvensters.

Het middenrisaliet van het naar voren springende linker geveldeel van de westgevel wordt omlijst met gemetselde pilasters en is boven de gootlijst doorgetrokken. Op de begane grond een H-venster met gepleisterde omlijsting, waaronder een keldervenster en waarboven een houten balkon op gepleisterde consoles met ijzeren balustrade; tweedelig venster omlijst met gepleisterde pilasters en een segmentvormig fronton. Het middenrisaliet wordt bekroond met een driehoekig fronton met ijzeren bekroning en heeft aan weerszijden gepleisterde klauwstukken; staand venster met gepleisterde omlijsting. Links van het middenrisaliet de zijingang, die bestaat uit een houten paneeldeur met ijzeren paneel en met bovenlicht onder een gemetselde rondboog; vijf treden hoge aangesmeerde stoep afgedekt met hardsteen. Boven deze ingang een tweedelig zaadvenster. Rechts van het middenrisaliet een H-venster waaronder een keldervenster en waarboven een zaadvenster. Aan de rechterzijde van het risalerende geveldeel een H-venster waaronder een keldervenster en waarboven een zaadvenster. In het rechter geveldeel van de westgevel twee H-vensters waaronder twee keldervensters en waarboven twee zaadvensters.

De hoofdschuur is tegen de achterzijde (noordgevel) aangebouwd.

In de oostgevel drie H-vensters en een T-venster waaronder vier keldervensters en waarboven vier zaadvensters.

In het INTERIEUR zijn ondermeer van belang: in de centraal gelegen hal het decoratieve stucplafond op riet, de dubbele houten tochtdeuren met omlijsting waarin decoratieve houten roedenverdeling en deels gekleurd glas en waarboven een halfrond bovenlicht met decoratieve houten roedenverdeling en deels gekleurd glas, de halfronde gepleisterde doorgang met gestucte ornamenten, de houten paneeldeuren met houten omlijsting en de geschilderde lambrizering in marmermotief, in de voorkamer aan de oostzijde de zwartmarmeren schouw en de houten vensterbanken, in de achtergelegen gang het stucplafond op riet, op zolder de beschoten kap, in de kelder de tegelvloer.

De HOOFDSCHUUR is opgetrokken in bruinrode baksteen en wordt gedekt door een zadeldak met wolfeind waarop aan de westzijde oranje muldenpannen en aan de oostzijde blauwe platte Friese pannen; gemetselde nokschoorsteen; strakke houten windveren; muurankers; westzijde niet-originele verstrakte gootlijst; westzijde niet-originele mastgoot.

In de westgevel twee zesruits vensters onder strek. Aan de voorzijde van de eerste krimp een houten paneeldeur met tweeruits bovenlicht onder rollaag waarvoor een drie treden hoge gemetselde stoep (deels aangesmeerd); aan weerszijden een zesruits vensters onder rollaag; aan de rechterzijde van de krimp een staand drieruits venster onder rollaag. Aan de voorzijde van de tweede krimp een T-venster, een klein getoogd tweeruits venster en vier getoogde vensters met decoratieve ijzeren roedenverdeling, alle onder rollaag. De bijschuur (niet beschermd) is tegen de linkerzijde van de schuur aangebouwd.

In de achtergevel (noordzijde) dubbele opgeklampte houten deeldeuren onder een houten latei, dubbele opgeklampte houten schuurdeuren met bovenlicht met decoratieve ijzeren roedenverdeling onder een houten latei en acht getoogde liggende vensters met decoratieve ijzeren roedenverdeling, alle onder rollaag.

In de schuine zijde van de eerste krimp van de oostgevel dubbele opgeklampte houten schuurdeuren onder een houten latei en rollaag. In de tweede krimp een niet-origineel zesruits venster. In de derde krimp een niet-origineel venster. Aan deze zijde is de manege (niet beschermd) aangebouwd.

In het INTERIEUR zijn ondermeer van belang: de ingebouwde paardenstal (voorzijde niet-origineel) en veulenstal.

Waardering

Villaboerderij van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde:

- als voorbeeld van een villaboerderij uit 1900 in de provincie Groningen in een Eclectische stijl met Neo-Renaissance elementen

- vanwege de opvallende vormgeving en rijke detaillering van het voorhuis

- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van zowel exterieur als delen van het interieur

- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie met de overige complexonderdelen

- vanwege de hoge ensemblewaarde in combinatie met de buurpanden Oosteinde 42 en 46

- vanwege de monumentale ligging aan de doorgaande weg van Blijham naar Bellingwolde

- als herinnering aan de grote bloei van de landbouw in dit gebied

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
520894
Complexnaam
Leeuwenhorst
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Boerderijcomplex bestaande uit een VILLABOERDERIJ, STOOKHUT en TUIN. De boerderij werd gebouwd in 1900 in opdracht van E. Botjes in een Eclectische stijl met Neo-Renaissance elementen. De geveldecoraties van het voorhuis zijn geïnspireerd op het werk van de zestiende eeuwse bouwmeester-theoreticus H. Vredeman de Vries. In 1967 is de boerderij onttrokken aan de agrarische bestemming en wordt momenteel gebruikt als architectenkantoor en manege. De aangebouwde bijschuur (westzijde hoofdschuur) heeft in plaats van een zadeldak een lessenaarsdak gekregen en is zowel aan de voor- als achterzijde uitgebreid. Aan de rechterzijde van de hoofdschuur is in de jaren tachtig een manege aangebouwd. Zowel de bijschuur als de manege komen wegens te geringe ouderdom en te weinig architectonische kwaliteit niet voor bescherming van rijkswege in aanmerking.

Het complex is beeldbepalend gelegen aan de doorgaande weg van Blijham naar Bellingwolde en vormt in combinatie met de eveneens beschermde buurpanden (Oosteinde 42 en 46 een fraai ensemble. Aan de voorzijde van de boerderij ligt een uit omstreeks 1900 stammende siertuin, vormgegeven in Landschapsstijl, mogelijk naar ontwerp van J. Vroom sr. Dit type landschapstuin - in het Gronings aangeduid als "slingertûne" - was in de tweede helft van de negentiende eeuw en het eerste kwart van de twintigste eeuw zeer populair in het Oldambt. Veel ontwerpen waren van de hand van de tuinarchitecten G. en J. Vroom uit Glimmen. De stookhut, eveneens uit omstreeks 1900, staat aan de linkerzijde van de boerderij.

Waardering

Boerderijcomplex van algemeen belang vanwege architectuur-, cultuur- en tuinhistorische waarde:

- als voorbeeld van een boerderijcomplex uit omstreeks 1900 in de provincie Groningen

- vanwege de typerende inrichting van het complex

- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van het complex

- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie tussen de samenstellende onderdelen

- vanwege de hoge ensemblewaarde in combinatie met de buurpanden Oosteinde 42 en 46

- vanwege de monumentale ligging aan de doorgaande weg van Blijham naar Bellingwolde

- als herinnering aan de grote bloei van de landbouw in dit gebied

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Boerderij(M1) Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Oosteinde 44 – 9697 XH Blijham – – Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) – Villaboerderij
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
– I 339 – Wedde
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1900 1900 – vervaardiging
Naar boven