Inleiding

Voormalig BANKGEBOUW volgens de gevelstenen in het pand gebouwd in 1909 onder architectuur van J.H. Eleveld. Het pand, dat is opgetrokken in een aan het Rationalisme verwante bouwtrant, is gebouwd in opdracht van de Veenkoloniale Westerwoldsche Hypotheekbank. Tegenwoordig doet het dienst als praktijkwoning van een huisarts. Aan het exterieur van het pand is, voorzover zichtbaar, in de loop der jaren nauwelijks iets gewijzigd.

Het gebouw is beeldbepalend gelegen aan het kanaal op de hoek van de Hoofdstraat en de Stationsstraat, in het centrum van Ter Apel.

Omschrijving

Voormalig BANKGEBOUW opgetrokken in een bruin-rode bezande baksteen op een trasraam van donkere klinkers afgezet met een rollaag. Het samengstelde dak, gedekt met (vernieuwde) leien, heeft een gemetselde schoorsteen op de nok en een overstekende goot met golfrandje op houten klossen waaronder een fries van rode baksteen. In het dakvlak aan de oostzijde en de noordzijde een met leien beklede dakkapel met twee vierruits ramen onder een zinken schilddakje met piron, en een overstekende goot op klossen. Het twee bouwlagen hoge pand heeft op de begane grond overwegend dubbele vensters met vierruits bovenlichten onder een natuurstenen latei, en op de verdieping kruisvensters onder een strek. De vensters zijn voorzien van natuurstenen onderdorpels.

In de voorgevel (zuid) de hoofdentree onder een doorgetrokken geveldeel met steekkap, afgezet met een natuurstenen daklijst en aanzetstenen. De entree bestaat uit dubbele gelakte paneeldeuren waarin twee ruitvormige deurlichten, met twee zijlichten en een halfrond bovenlicht, alle van gekleurd glas-in-lood. De entree bevindt zich in een gemetselde rondboogportiek met rondboog in muizentand en natuurstenen aanzetsteen met `Anno', en twee natuurstenen aanzetstenen met `19'. Voor de entree een natuurstenen stoep (drie treden) tussen twee natuurstenen zijmuurtjes, met een bordes van granito. Aan de rechtermuur van de portiek een decoratieve smeedijzeren leuning. Boven de entree een in lagen gemetseld halfrond balkon, vóór een loggia onder een rondboog in muizentand. In de topgevel met siermetselwerk in rode baksteen een ruitvormige venster binnen een ruitvormige rollaag van rode baksteen. Tevens in de voorgevel, op de begane grond drie dubbele vensters met vierruits bovenlichten onder een natuurstenen latei; op de verdieping drie kruisvensters met strek. In het dakvlak van de voorgevel een kleine met leien beklede dakkapel met fors ruitvormig venster binnen een zinken omlijsting. Op de hoek van de voorgevel met de oostgevel een natuurstenen ornament waarin staat: `J.H. Eleveld, architect'.

In de oostgevel op de begane grond twee dubbele vensters met vierruits bovenlichten onder een natuurstenen latei, en een natuurstenen brievenbus met strek; op de verdieping twee kruisvensters met strek; een risalerend deel onder een steekkap met natuurstenen aanzetstenen en daklijst met tuit; een zijingang tussen twee smalle staande vensters onder een natuurstenen `kroonlijstje', en drie getoogde staande vensters met gekleurd glas-in-lood onder een segmentboog. De zijingang bestaat uit een gelakte paneeldeur onder een luifel met een aangekapt koperen koepeldakje, steunend op twee houten pilaren, en een gemetselde stoep (twee treden). Het risalerende deel heeft een driezijdige erker, met aan de beide zijkanten een staand vensters met vierruits bovenlicht en in het midden een dubbel venster met vierruits bovenlichten, alle onder een natuurstenen latei. Op de erker een balkon met gemetselde borstwering, bereikbaar via twee balkondeuren met deurlicht met roedenverdeling. De balkondeuren bevinden zich in een ondiep portiek met segmentboog. In de topgevel van het risaliet, met siermetselwerk in rode baksteen, een driedelig venster met roedenverdeling onder een strek.

In de achtergevel (noord), voorzover zichtbaar, twee langwerpige staande getoogde vensters met gekleurd glas-in-lood onder een segmentboog; een dubbel venster met bovenlichten en natuurstenen latei; een dubbel zesruitsvenster onder een rollaag.

In de westgevel op de begane grond twee dubbele vensters met vierruits bovenlichten onder een natuurstenen latei; op de verdieping twee kruisvensters met strek.

Waardering

Voormalige bankgebouw van algemeen belang vanwege cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als voorbeeld van een bankgebouw uit 1919

- vanwege de sobere, doch verzorgde vormgeving met opvallende ornamentiek

- vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur

- vanwege de beeldbepalende ligging aan het kanaal, op de hoek van de Hoofdstraat en de Stationsstraat

- vanwege de typologische zeldzaamheid in de provincie Groningen