Inleiding

Negentiende-eeuwse WINKELWONING die omstreeks 1931 zijn huidige uiterlijk kreeg. Het pand werd toen verbouwd in opdracht van het winkelconcern De Gruyter. Waarschijnlijk naar een ontwerp van een van de huisarchitecten van De Gruyter, P. Wildschut. De strakke vormgeving van het pand in een late variant van de Amsterdamse Schoolstijl, wordt doorbroken door de kleurige winkelpui, zo karakteristiek voor de De Gruyter-winkels uit die tijd. In 1938 is het pand verkocht aan een bakker, die de benedenruimte (oorspronkelijk voor opslag) verbouwde tot woonhuis. Het pand, dat nog steeds een woon-winkelfunctie heeft, heeft ondanks enkele wijzigingen zijn zo karakteristieke uiterlijk behouden.

De winkelwoning is markant gelegen aan de Hoofdstraat door Ter Apel langs het Ter Apelkanaal, te midden van andere woon- winkelpanden.

Omschrijving

Twee bouwlagen hoge WINKELWONING, waarvan de voorgevel is opgetrokken in kettingverband in een rode bezande baksteen op een trasraam van licht gesinterde klinkers. Het samengestelde zadeldak met plat, gedekt met een rode verbeterde Hollandse pan, heeft een rechthoekige overstekende goot, en een hoge gemetselde schoorsteen. In het dakvlak aan de voorzijde twee kleine ijzeren dakramen, en aan de achterzijde een dakkapel met dubbel raam en een dakkapel met deur naar het platte dak.

De voorgevel (zuid) wordt op de begane grond in beslag genomen door een winkelpui bestaande uit twee grote winkelramen met driedelige bovenlichten van bewerkt glas waartussen een houten winkeldeur met deurlicht onder een tweedelig bovenlicht met roedenverdeling, alle binnen houten kozijnen. De winkelpui is bekleed met blauw-groen geglazuurde tegels versierd met goudkleurige geometrische tegelbanden. Op de pui is in metalen letters de naam aangebracht: BOS. De verdieping van de voorgevel wordt geleed door vier gemetselde lisenen waartussen zich drie staande stalen vensters bevinden onder een drieruits bovenlicht met blank en gekleurd glas-in-lood in geometrisch patroon.

In de westgevel een deur met een smal vierruits deurlicht binnen een fors houten kozijn. Op de verdieping drie liggende dubbele tweeruits vensters onder een rollaag.

In de oostgevel op de verdieping twee staande houten vensters onder een bovenlicht met blank en gekleurd glas-in-lood in geometrisch patroon; twee liggende dubbele tweeruits vensters onder een rollaag; een staand glas-in-lood venster met bovenlicht met blank en gekleurd glas-in-lood in geometrisch patroon, onder een rollaag.

In de achtergevel (noord) op de verdieping twee staande houten vensters onder een tweeruits bovenlicht met rollaag en een (vernieuwde) deur.

Aan de achtergevel twee, in elkaars verlengde liggende platte aanbouwen. In de eerste aanbouw aan de westzijde een liggend dubbel venster (oorspronkelijk dubbele schuurdeuren). In de tweede aanbouw aan de westzijde openslaande deuren met bovenlichten en een dubbel staand venster onder tweeruits bovenlichten; aan de noordzijde (vernieuwde) openslaande deuren en een staand venster onder een tweeruits bovenlicht.

In het INTERIEUR zijn onder meer van belang: in de winkel de tegelvloer in geel; de twee etalages bestaande uit houten panelen met glas; de met decoratieve tegels beklede wand, onder in rood-bruin en boven in twee kleuren groen, afgezet met een houten lijst; de houten paneeldeur in de achterwand; de open houten winkelkast met schappen. In de woning de houten bordestrap met buitenleuning met sobere stijlen. In de kamer de betegelde schouw in oker en bruin.

Waardering

Winkelwoning van algemeen belang vanwege cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als voorbeeld van een winkelwoning uit omstreeks 1931

- vanwege de gaafheid van de zo typerende winkelpui

- vanwege de expressieve vormgeving in een late aan de Amsterdamse School verwante bouwstijl

- vanwege de markante ligging aan de Hoofdstraat aan het kanaal, te midden van andere woon- winkelpanden

- als zeldzaam voorbeeld van een De Gruyter-winkel in de provincie Groningen