Schoolcomplex, Almkerk

Inleiding.

Ten westen van het complex gelegen SCHOOL met vier in elkaars verlengde liggende lokalen heeft aan de zuidzijde het schoolplein dat door de westelijke aanbouw L-vormig wordt begrensd. Het hoofdvolume kreeg aan de noordzijde een omlopende gang met ingangen aan het schoolplein tussen huis en school en school en aanbouw.

Omschrijving.

Het schoolgebouw op langgerekte plattegrond is opgetrokken in kruisverband baksteen onder een zadeldak belegd met zwarte oud-Hollandse pannen tussen topgevels met overstek. Aan de dakvoet liggen voor en achter zinken goten op doorlopende beugels. De muur aan de zuidelijke langszijde heeft een plint, hoekpilasters en gevelbeëindiging met rondboogfries die alle lichtgeel gepleisterd zijn. De beide topgevels hebben een dito klimmend rondboogfries, terwijl aan de noordelijke langszijde onder de dakvoet slechts een vlakke lijst loopt. Gepleisterd zijn ook de geprofileerde cementen omlijstingen van de twaalf segmentboogvensters met vierdelige stolpramen met gedeelde klaplichten naar binnen. Onder de vensters loopt een hoekige cordonlijst die bestaat uit natuurstenen dorpels onder de ramen en cementen tussenstukken. In elk der dwarsgevels ligt een dichtgezet raam met in de top aan de voorzijde een oculus met ijzeren rozetraam, aan de achterzijde een ijzeren plaat over, vermoedelijk, een rondraam. Aan drie zijden van het schoolgebouw ligt, met de ingangen aan het schoolplein, een lage gang onder plat dak, die is opgetrokken in kruisverband baksteen met twee blokvormige uitbouwen voor toiletten. De lijstgoot ligt in de staafankers. Verder zijn er muuropeningen met openslaande deuren en twee vensters met zesruitsschuiframen met achtlicht. De ingang tussen woning en school heeft boven twee hardstenen treden een dubbele beglaasde deur onder een segmentboog van strekken en een sluitsteen. De identieke tweede ingang geeft ook toegang tot het volume dat haaks op het schoolgebouw is geplaatst. Dit is opgetrokken in kruisverband baksteen onder een zadeldak belegd met kruispannen tussen topgevels met windveer op het zuiden. Een schoorsteen op het noorden. Aan de dakvoet ligt aan de voorzijde een lijstgoot, achter een bakgoot op beugels. In de gevel liggen drie achtruitsramen onder segmentboog. Inwendig ligt na de beide ingangen een vestibule met dubbele deuren in beglaasde kozijnen. Aan de gang liggen vier grote lokalen, elk met twee hoge kasten met dubbele paneeldeuren en dichtgezette opening in de tussenmuur. Naar de gang ligt in elk lokaal behalve een klein raam, de deur naar de gang, waarin een raam met kleine roedenverdeling. De gang is belegd met geel-zwarte vloertegels in ruitmotief, de muren met gele tegels en zwarte plint. Het haaksliggende volume bestaat uit een hoge ongedeelde ruimte met drie blinde muren onder het oorspronkelijke stucplafond. Van belang is dat in het gehele gebouw deuren, ramen en in de gangen de vloeren en muren in de oorspronkelijke staat aanwezig zijn.

Waardering.

Het object is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als herinnering aan de ontwikkeling in het onderwijs en vanwege de typologische ontwikkeling van de dorpsschool. Het bezit architectuurhistorische waarde vanwege de esthetische kwaliteit van het ontwerp en detaillering en is als type van belang voor de architectuurgeschiedenis. Het heeft ensemblewaarde als onderdeel van een harmonisch geheel, verder bestaand uit de onderwijzerswoning en het schoolplein.

De school is zowel exterieur als interieur bijzonder gaaf bewaard gebleven en is als zodanig zeldzaam.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
521371
Complexnaam
Schoolcomplex
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding.

In het dorp Almkerk ligt aan de noordzijde van de Voorstraat een complex bestaande uit een SCHOOL (1) met ONDERWIJZERSWONING (2) uit 1883. In dat jaar werd de school geopend als Openbare school. In 1914 gebruikte de Openbare school nog maar één lokaal, en werden de andere lokalen toegewezen aan de Hervormde school. De Openbare school werd in 1964 opgeheven, waarna het gebouw tot 1969 in gebruik was door de Hervormde school. Waarschijnlijk dateert het in het westen toegevoegde dwarsvolume uit 1925. Stilistisch behoort het complex tot het Eclecticisme. Woning en school zullen aanvankelijk anders met elkaar verbonden zijn geweest. Mogelijk dateert de achterlig- gende gang met twee ingangen uit 1914, danwel 1925 toen er veranderingen plaats vonden. Het woonhuis is na sluiting van de school als gebouw van de GGD in gebruik geweest. De bovenverdieping is geschikt gemaakt voor bewoning. De begane grond en de school zijn nu in gebruik door de muziekschool.

Omschrijving.

Het langgerekte complex ligt in het gedeelte van de Voorstraat waar de diepe percelen onder een scherpe hoek aan de weg grenzen. Onder deze hoek zijn ook het woonhuis en de achterliggende school gebouwd en wel zodanig dat de gang op het noorden en de lokalen en het schoolplein op het zuiden liggen. Voor het woonhuis ligt een siertuin met grindpaden, buxushaagjes, wilgen en leilindes. Links van het complex ligt het schoolplein begrensd door een bakstenen muurtje, deels met bankjes. Langs de achter- en zijgevel van het complex sluit een smalle strook groen aan op de omringende tuinen.

Waardering.

Het complex is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het onderwijs en de typologische ontwikkeling van de dorpsschool. Het heeft architectuurhistorische waarde wegens de esthetische kwaliteit van het ontwerp en de detaillering van elk der objecten die als type van belang zijn voor de architectuurgeschiedenis. Het complex heeft ensemblewaarde door de samenhang der samenstellende onderdelen en vanwege de karakteristieke situering onder een scherpe hoek in de lintbebouwing aan de Voorstraat. Het complex is van belang wegens de gaafheid van de architectonische hoofdvorm, de hoogwaardige kwaliteit van de samenstellende onderdelen en de eveneens hoogwaardige kwaliteit van het interieur van de school. Het complex is als voorbeeld van een dorpsschool betrekkelijk zeldzaam.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Schoolgebouw Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
De Oude School 1 4286 AL Almkerk Ja
De Oude School 2 4286 AK Almkerk
De Oude School 3 4286 AL Almkerk
De Oude School 4 4286 AK Almkerk
De Oude School 5 4286 AL Almkerk
De Oude School 6 4286 AK Almkerk
De Oude School 7 4286 AL Almkerk
De Oude School 8 4286 AK Almkerk
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
E 2247 Woudrichem
E 2246 Woudrichem
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1883 1883 vervaardiging
1914 1914 verbouwing
1925 1925 verbouwing
Naar boven