Inleiding

HERENHUIS gebouwd in 1904 in opdracht van de steenfabrikant H.G. Strating naar een ontwerp van gemeente-architect K. de Grooth in een Overgangsstijl met Eclectische, Chalet- en Art Nouveaustijl elementen. In 1934 werd aan de noordzijde een garage aangebouwd die wegens te geringe architectonische kwaliteit buiten de bescherming van rijkswege valt. In het interieur zijn fraai gedetailleerde onderdelen met Art Nouveau-motieven aanwezig.

Het pand is beeldbepalend gelegen op de hoek van de Stationsweg en de Stationsstraat in een gebied met bijzondere architectonische en stedenbouwkundige kwaliteit, genaamd de Stationsbuurt. Middels twee fronten presenteert het pand zich naar beide straten en vormt tevens een fraaie entree naar de Stationsbuurt. Het perceel wordt van de openbare weg gescheiden door een eenvoudig uit omstreeks 1904 stammend ijzeren HEK met Art Nouveau-motieven op een laag gemetseld muurtje met twee beweegbare delen.

Omschrijving

Het twee verdiepingen hoge, geheel onderkelderde HERENHUIS op nagenoeg rechthoekige plattegrond is opgetrokken in bruine grauwe mondsteen op een naar voren springend trasraam van bruine trasklinker afgezet met een geglazuurde bruine profielsteen en wordt gedekt door een samengestelde overkragende kap waarop oranje geglazuurde kruispannen; schoorstenen; geprofileerde houten gootlijst op houten klampen; strakke houten windveren; sierankers; waterlijsten van geglazuurde bruine profielsteen; gevelbanden van zandsteen (uitgezonderd de west- en achtergevel). De gevels worden geleed door H-vensters met in de bovenlichten gekleurd glas-in-lood en geslepen glas onder een segmentboog met aan de oost- en zuidzijde zandstenen sluit- en aanzetstenen en aan alle zijden een boogtrommel gevuld met gekleurd metselmozaïek; aan de oost- en zuidzijde ter hoogte van het kalf een blokvormig zandstenen accent.

In de risalerende topgevel met wolfeind aan de zuidzijde (front Stationsweg) drie H-vensters onder één segmentboog waaronder een liggend tweeruits en twee staande keldervensters met niet-originele diefijzers in een gemetselde koekoek en waarboven een rechthoekige erker rusten op een gemetselde onderbouw. Aan de voorzijde van de erker een H-venster en aan de zijkanten een smal H-venster. Aan weerszijden van de erker een smal H-venster en in de top een niet-origineel staand venster (oorspronkelijk H-venster). Aan de rechterzijde van de topgevel (aan zowel de oost- als zuidzijde) een rechthoekige erker met afgeschuinde zijde opgetrokken in rode baksteen onder een afgeknot schilddak waarop niet-originele dakbedekking; vijf H-vensters waaronder vijf staande keldervensters met diefijzer onder strek. Op de erker een balkon met vernieuwde houten balustrade waarachter een H-venster en dubbele houten balkondeuren waarin glas met bovenlicht waarin gekleurd glas-in-lood en geslepen glas.

De entree in uitgebouwd portiek bevindt zich links in de westgevel en bestaat uit een houten paneeldeur waarin gekleurd glas-in-lood met hoefijzervormig boven- zijlicht waarin roedenverdeling en gekleurd glas-in-lood met Art Nouveau-motieven onder rollaag van deels geglazuurde bruine profielsteen; linkerzijde hardstenen brievenbus; tegelvloer en vijf treden hoge hardstenen stoep met gemetselde balustrade afgedekt met zandsteen. Het portiek bestaat uit een lessenaarsdak gedragen door twee rechthoekige kolommen met op de hoeken profielsteen; aan de voorzijde een rondboog en aan weerszijden een getoogde boog met ijzeren trekstang waarboven een opengewerkt gemetseld fries. Aan de rechterzijde van het portiek een H-venster en boven het portiek klein staand venster.

In de achtergevel (noordgevel) centraal een rechthoekige één verdieping hoge platte uitbouw met aan de voorzijde een samengesteld driedelig H-venster onder één segmentboog waaronder drie staande keldervensters onder één segmentboog; aan de linkerzijde een niet-origineel venster; aan de rechterzijde een niet-origineel venster, twee staande vensters onder één segmentboog, twee ronde roosters met rondom een rollaag en twee staande keldervensters onder één segmentboog. Aan de rechterzijde van de uitbouw een houten paneeldeur met zijlichten onder één segmentboog waarvoor een twee treden hoge stoep met tegelvloer en een staand venster. Aan deze zijde is de niet-originele garage (niet beschermd) aangebouwd. Boven de uitbouw dubbele houten paneeldeuren waarin glas met bovenlicht waarin gekleurd glas-in-lood en een H-venster.

In de risalerende topgevel met wolfeind aan de oostzijde (front Stationsstraat) een driezijdige erker onder afgeknot schilddak met niet-originele dakbedekking waarin drie H-vensters waaronder aan de voorzijde een staand tweeruits keldervenster en in de schuine zijden een staand keldervenster. Op de erker een balkon met vernieuwde balustrade waarachter twee houten balkondeuren waarin glas met zijlichten en driedelig bovenlicht waarin gekleurd glas-in-lood en geslepen glas onder één segmentboog. In de top een niet-origineel staand venster (oorspronkelijk H-venster). Aan de linkerzijde van de topgevel de rechthoekige erker met afgeschuinde zijde.

In het INTERIEUR zijn ondermeer van belang: de houten paneeldeuren met omlijsting, in de hal op de begane grond en eerste verdieping de houten trap met kwartslag voorzien van houten leuning met geprofileerde en gedraaide trappalen en geprofileerde aanvangstukken (vissekop, draak), in de hal op de begane grond de tegelvloer, in de serre de houten schuifdeuren waarin geëtst glas (lelie) met zijlichten waarin geëtst glas (lelie) en bovenlichten waarin gekleurd glas-in-lood met bloemmotieven, het plafond van kraalschroot vakwerk, in de woonkamer het stucplafond en fries, in het souterrain de tegelvloer, het deels gewelfde plafond en deels balkenplafond met kraalbeschot, de beschoten kap.

Waardering

Herenhuis met hek van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde:

- als voorbeeld van een herenhuis uit 1904 in de provincie Groningen in een Overgangsstijl met Eclectische, Chalet- en Art Nouveaustijl elementen

- vanwege de opvallende vormgeving en rijke detaillering

- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van zowel exterieur als delen van het interieur

- vanwege de fraaie gekleurde glas-in-lood vensters met Art Nouveau-motieven

- als goed voorbeeld van het oeuvre van gemeente-architect K. de Grooth

- vanwege de fraaie monumentale ligging aan het begin van de Stationsbuurt