Inleiding

VILLA met aangebouwde GARAGE ontworpen in 1935/36 in opdracht van zaadhandelaar H.E. Robertus door architect Herman Haan in een stijl verwant aan het Nieuwe Bouwen. Herman Haan werd in 1914 geboren in Amsterdam maar groeide op in Winschoten. Haan trad in 1932 in dienst bij de Groningse architect Egbert Reitsma en werkte in 1935 als zelfstandig architect te Winschoten. In deze woning zijn de belangrijkste thema's die Haan in zijn naoorlogse werk verder ontwikkelde, al aanwezig: de opbouw in rechthoekige volumes, de woonhal als ruimtelijke schakel tussen verschillende vertrekken en de aandacht voor binnen buiten. Deze woning is een compositie van geschakelde rechthoekige volumes die in hoogte verschillen, de woonhal is centraal gelegen en de terrassen en balkons vormen een overgang van binnen naar buiten. De deels stalen kozijnen zijn onlangs vervangen door aluminium en enkele houten deuren vernieuwd.

Het pand is markant gelegen op een rechthoekig perceel op de hoek van de P. van Dijkstraat en de Julianastraat. Het perceel wordt van de openbare weg gescheiden door een eenvoudig ijzeren HEK uit omstreeks 1935 dat is opgebouwd uit ronde buizen in geometrische vormen. Aan de P. van Dijkstraat bevindt zich een beweegbaar deel dat toegang verleent tot de entree en aan de Julianastraat bevinden zich twee beweegbare delen die toegang verlenen tot de garage.

Omschrijving

De deels onderkelderde VILLA met aangebouwde GARAGE op nagenoeg rechthoekige plattegrond heeft witgepleisterde gevels op een trasraam van bruine gesinterde baksteen. De geschakelde rechthoekige volumes die in hoogte verschillen (één/twee/drie bouwlagen) worden gedekt door platte daken met niet-originele daklijst. De gevels worden geleed door stalen H-vensters (deels vervangen door aluminium kozijnen) met zwarte dorpelstenen.

In het naar voren springende één bouwlaag hoge volume aan de voorzijde (zuidgevel) een groot liggend venster met rechts een samengesteld tweedelig H-venster, alle onder één doorlopende betonlatei. In de linker zijgevel een vernieuwde terrasdeur waarin glas. In de rechter zijgevel een samengesteld driedelig H-venster. Boven dit volume een balkon met witgepleisterde borstwering afgezet met een niet-originele lijst waarachter in het twee bouwlagen hoge volume twee vernieuwde balkondeuren beide met twee samengestelde H-vensters als zijlichten, alle onder één uitkragende betonlatei. Aan de linkerzijde van het twee bouwlagen hoge volume een samengesteld vierdelig H-venster waarvoor een rechthoekig terras onder een betonnen luifel rustend op een ronde ijzeren pijler; gemetseld muurtje waarop een samengesteld tweedelig H-venster; niet-originele vloer van klinkers (oorspronkelijk flexstone). Op de eerste verdieping twee H-vensters. Aan de rechterzijde achter het één en twee bouwlagen hoge volume een drie bouwlagen tellend volume met op de begane grond de entree. De entree onder een betonnen luifel rustend op een ronde ijzeren pijler bestaat uit een gladde houten deur waarin een staand zesruits venster en waarvoor een drie treden hoge gemetselde stoep met geelbakstenen vloer. Op de eerste verdieping dubbele vernieuwde balkondeuren waarin glas met aan weerszijden een H-venster als zijlicht. Op de derde verdieping twee H-vensters.

Aan de linkerzijde (westgevel) van het deels één deels twee bouwlagen hoge volume aan de westzijde een samengesteld driedelig H-venster, een H-venster en een samengesteld tweedelig H-venster. Aan de rechterzijde twee vernieuwde terrasdeuren waarin glas onder een uitkragende betonlatei waarvoor een rechthoekig terras. Op de eerste verdieping twee samengestelde driedelige H-vensters. In het erachter gelegen drie bouwlagen tellende volume een vernieuwde deur met liggend drieruits zijlicht.

In het één bouwlaag hoge volume links aan de achterzijde (noordgevel) een smal H-venster. In het naar voren springende één bouwlaag hoge volume rechts aan de achterzijde een liggend drieruits venster, een liggend tweeruits venster, een houten deur waarin glas waarvoor een twee treden hoge gemetselde stoep en twee liggend tweeruits keldervensters. In de linker zijgevel van dit volume twee houten garagedeuren met roedenverdeling en ijzeren gehengen. Boven het rechter gedeelte van dit volume een balkon met witgepleisterde borstwering afgezet met een niet-originele lijst waarop een balustrade van ronde ijzeren profielen. In het erachter gelegen twee bouwlagen hoge volume een houten balkondeur waarin glas met aan de linkerzijde een witgepleisterde schoorsteen en twee liggende vierruits vensters. In het ernaast gelegen drie bouwlagen hoge volume links van de achtergevel een liggend tweeruits venster.

In het naar voren springende één verdieping hoge volume rechts aan de oostzijde een samengesteld driedelig H-venster onder één betonlatei. Aan de linkerzijde van dit volume een rechthoekige gemetselde bloembak waarop een H-venster onder een betonnen luifel. In de linker zijgevel van dit volume een samengesteld driedelig H-venster. In het erachter gelegen drie bouwlagen hoge volume boven de luifel van de entree een liggend tweeruits venster. Op de eerste verdieping een samengesteld vierdelig H-venster en op de tweede verdieping twee H-vensters.

In het INTERIEUR zijn ondermeer van belang: de indeling van de plattegronden met centraal gelegen hal, de gladde houten deuren met omlijsting, in het portaal de rode tegelvloer en de houten paneellambrizering (triplex), in de hal de houten paneellambrizering die in hoogte verspringt, de houten bordestrap met dichte leuning, in de voorkamers de plafonnières van melkglas in geometrische vormen, in de voorkamer de blauwe vensterbanktegels, in de eetkamer de houten kastenwand, in de hal op de eerste en tweede verdieping de houten paneellambrizering (triplex) die in hoogte verspringt en de houten bordestrap.

Waardering

Villa met aangebouwde garage en hek van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde:

- als voorbeeld van een villa met aangebouwde garage uit 1935/36 in de provincie Groningen in een aan het Nieuwe Bouwen verwante stijl

- vanwege de fraaie compositie van rechthoekige volumes en functionele detaillering

- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van zowel exterieur als delen van het interieur

- de indeling van de plattegronden

- als vroegste voorbeeld van het oeuvre van architect H. Haan

- vanwege de markante ligging op een hoek

- als één van de weinige voorbeelden gebouwd volgens de principes van het Nieuwe Bouwen in het Noorden van Nederland