Inleiding

DWARSHUISBOERDERIJ met aangebouwde TWEEKAPSSCHUUR die via een hals met het voorhuis is verbonden. De boerderij is in 1894 gesticht op de plaats van een oude boerderij. De opdrachtgever was T.H. Knotnerus en de architect waarschijnlijk G. Kruizinga uit Oostwold, die het pand een Eclectisch uiterlijk gaf. In 1934 is de in eerste instantie enkelvoudige schuur vergroot tot een tweekapsschuur.

Het complex is markant gelegen aan de doorgaande weg van Oostwold naar Finsterwolde. De schuren zijn evenwijdig aan de weg geplaatst. Bij de boerderij een siertuin met tot vijver vergraven gracht en een aantal monumentale bomen, zoals twee kastanjes. Een op de muurdam geplaatst, vernieuwd toegangshek markeert de entree naar woonhuis en schuur.

Omschrijving

DWARSHUISBOERDERIJ waarvan het WOONHUIS (blokhuis) met aangebouwd achterhuis is opgetrokken in een doorgebakken bruine baksteen op een gepleisterd trasraam met gebouchardeerde vlakken. Het afgeknotte schilddak, gedekt met een zwart geglazuurde Friese golfpan, heeft een kroonlijst met decoratieve consoles, vier gemetselde schoorstenen met gepleisterde lijst en schoorsteenkappen, en een ijzeren crête. De gevelhoeken worden geaccentueerd door gemetselde pilasters met gepleisterde kroonlijst, en geleed door H-vensters onder een segmentboog met gepleisterde aanzetstenen en sluitsteen met leeuwenkopje, en boogtrommel met tegelmozaïek.

De hoofdentree bevindt zich in de voorgevel (zuid) in een gepleisterde rondboogportiek met gepleisterde rondboog met boog- en aanzetstenen en sluitsteen met vrouwenkopje waarop een bol, en pilasters. De entree bestaat uit een dubbele, opvallend gedecoreerde paneeldeur met deurlichten met verguld smeedwerk, onder een kalf met meandermotief en een halfrond bovenlicht. Voor de entree een natuurstenen stoep (vier treden) met zijwanden. Aan weerszijden van de portiek een in blokken gepleisterde pilaster met decoratief kapiteel op een natuurstenen voet waarin links: `T.H.K. 18' en rechts: `G.T. 94'. In het dakvlak boven de entree een gemetselde dakkapel onder een steekkap met gepleisterd gebogen fronton, piron van smeedwerk, kroonlijst, gepleisterde klauwstukken met siervazen. In de dakkapel een (vernieuwd) venster, met aan weerszijden een gegroefd gepleisterd pilaster met kapiteel.

Zowel links als rechts van de entreepartij twee H-vensters met segmentboog met gepleisterde aanzetstenen en sluitsteen met leeuwenkopje, en boogtrommel met tegelmozaïek.

Zowel in de oost- als in de westgevel vier H-vensters met segmentboog met gepleisterde aanzetstenen en sluitsteen met leeuwenkopje, en boogtrommel met tegelmozaïek; vier getoogde tweeruits keldervensters.

Het aan de achtergevel aangebouwde ACHTERHUIS is opgetrokken in bruine baksteen onder een aangekapt dak met rechte topgevel. Het dak is gedekt met een zwarte Friese golfpan en heeft een kroonlijst met een ijzeren geprofileerde goot. Aan de oostzijde drie zesruits vensters met strek en een paneeldeur met tweeruits bovenlicht, en aangesmeerde stoep met drie treden ingelegd met tegelmozaïek en een hek met decoratieve ijzeren stijlen en een houten trappaal. Aan de westzijde een dubbel w.c. venster (valraam) met strek, openslaande deuren (niet origineel), een deur (niet origineel) onder een tweeruits bovenlicht met strek, en een zesruits venster met strek. In de achtergevel (noord) met strakke windveren en een houten piron, twee (vernieuwde) kleine vensters met rollaag, twee dubbele tweeruits vensters met rollaag, een getoogde ijzeren branddeur en een roosvenster.

De in een rode baksteen opgetrokken platte HALS met een gesinterd trasraam, die aan de oostgevel van het achterhuis is gebouwd, heeft zowel aan de noord- als de zuidzijde twee ijzeren roosvensters met rollaag van donkere baksteen.

De aan de hals vastgebouwde TWEEKAPSSCHUUR is opgetrokken in een rode baksteen op een gesinterd trasraam. Het samengestelde dak is gedekt met rode golfplaten (niet origineel). Het schuurgedeelte uit 1894 (zuidzijde) heeft twee topgevels met decoratieve windveren, twee houten pirons met windwijzer en op de nok vier windkasten. In beide topgevels twee driehoekvormige metseldecoraties. In de westgevel met muurankers, dubbele schuurdeuren en tien getoogde ijzeren schuurvensters met roedenverdeling, alle onder een segementboog van donkere baksteen en een wenkbrauwboog van gele baksteen. In de zuidgevel met vernieuwde goot en muizentandfries, een garagedeur (niet origineel) en twaalf getoogde ijzeren schuurvensters met roedenverdeling onder een segmentboog van donkere baksteen en een wenkbrauwboog van gele baksteen. In de achtergevel (oost) dubbele houten staldeuren onder een bovenlicht met decoratieve roedenverdeling en negen getoogde ijzeren schuurvensters met roedenverdeling, alle onder een segmentboog van donkere baksteen en een wenkbrauwboog van gele baksteen. In het overgangsgedeelte van de ene naar de andere schuurhelft hoge deeldeuren (schuif) en twee getoogde ijzeren schuurvensters met roedenverdeling onder een segmentboog van donkere baksteen en een wenkbrauwboog van gele baksteen.

Het schuurgedeelte uit 1934 heeft aan de westzijde een wolfeind en aan de oostzijde een rechte topgevel met twee driehoekvormige metseldecoraties, decoratieve windveren, houten piron en windwijzer met bol. Op de nok twee windkasten. In de achtergevel dubbele staldeuren met latei en acht getoogde ijzeren schuurvensters met roedenverdeling onder een segmentboog van donkere baksteen en een wenkbrauwboog van gele baksteen. In de noordgevel met muizetandfries en vernieuwde goot, vier ronde gaten. In de westgevel met wolfeind, houten piron en muizetandfries, dubbele staldeuren en acht getoogde ijzeren schuurvensters met roedenverdeling onder een segmentboog van donkere baksteen en een wenkbrauwboog van gele baksteen.

In het INTERIEUR zijn onder meer van belang: in de hoofdgang de tochtdeur met geëtst glas en boven- en zijlichten van geëtst glas; het stucplafond met decoratief gestuct lijstwerk; de paneeldeuren.

Waardering

Dwarshuisboerderij met tweekapsschuur van algemeen belang vanwege cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als voorbeeld van een dwarshuisboerderij uit 1894 met tweekapsschuur uit 1934

- vanwege de opvallende detaillering

- vanwege de bijzondere plaatsing van de tweekapsschuur

- vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur

- vanwege de markante ligging aan de doorgaande weg van Oostwold naar Finsterwolde