Inleiding:

In 1884 gebouwde UITSTROOMGOOT MET UITWATERINGSLUIS (SPUISLUIS) ten behoeve van het gemaal van de Noorder Legmeer- en Thamerpolder. Thans (1995) nog als zodanig in gebruik. De sluis is gesitueerd in het zuiden van de polder en mondt via de dijk uit in de Amstel.

De Legmeerplassen werden vanaf 1879 drooggemaakt met behulp van een gemaal dat in de zuidoostelijke hoek van de Bovenkerkerpolder was gebouwd. De Bovenkerkerpolder was al in 1764 ingepolderd en lag westelijk van de Amstel. Bij de inpoldering bleef een smalle strook grond langs de Amstel onverveend. Voor de bemaling van de Legmeerplassen betekende dit niet alleen dat het polderwater van de Legmeerplassen via een kanaal ten zuiden van de Bovenkerkerpolder naar het gemaal moest worden gevoerd, maar dat bovendien het uitgeslagen water over de smalle strook grond naar de Amstel moest worden gevoerd. Het ingenieursbureau W.C. & K. de Wit uit Amsterdam (die ook het gemaal ontwierpen) hebben waarschijnlijk het ontwerp geleverd voor de eerste, houten uitstroomgoot. De metalen goot werd in 1884 door hetzelfde bureau geleverd. Rond 1925 is de goot iets verhoogd en is de constructie op betonnen steunen (jukken) geplaatst. De uitwateringssluis is uit dezelfde tijd.

Omschrijving

De uitwateringsgoot is oost-west georiënteerd en bestaat uit een circa 120 meter lange en ongeveer 2 meter brede, halfronde goot die is vervaardigd uit ijzeren, geklonken platen. De constructie wordt bijeengehouden door diagonaal aangebrachte hoekprofielen.

De goot is geplaatst op betonnen steunen en langs de bovenzijde voorzien van een betonnen rand.

De duikersluis bevindt zich aan het oostelijke einde van de goot en bestaat hoofdzakelijk uit twee kokers door het dijklichaam.

Het sluiswerk is grotendeels van beton; de binnenfrontmuur en de buitenfrontmuur dienen tevens als brugleuning voor de weg over de dijk.

De buitenfrontmuur (Amstelzijde) is voorzien van twee bakstenen vleugelmuren.

Aan de zijde van het buitenfront kunnen de kokers door middel van houten kleppen (deuren) worden gesloten. De kleppen scharnieren horizontaal en zijn van ijzeren gehengen voorzien. Aan de uiteinden van de kleppen is een ketting bevestigd die om een ronde staaf boven de muur gewonden kan worden, op welke wijze de kleppen kunnen worden geopend of gesloten.

Waardering

De uitstroomgoot met uitwateringsluis is van algemeen belang uit historisch-waterbouwkundig oogpunt als uniek en gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een dergelijk waterstaatkundig object. Daarnaast is de uitstroomgoot uit historisch-civiel-technisch oogpunt van belang vanwege het materiaalgebruik.