Inleiding

SCHOOL (Europaschool) voor lager onderwijs met aangebouwd GYMNASTIEKGEBOUW uit 1921 in Amsterdamse Schooltrant, ontworpen door architect N. Lansdorp, van 1920-1932 werkzaam bij de Dienst Publieke Werken. Het gymnastiekgebouw achter de school is via een tussenlid met de achtergevel verbonden. Aan weerszijden van het tussenlid liggen twee speelplaatsen. Het schoolgebouw ligt in de zuidoostelijke gevelwand van het ten zuidwesten van de Marathonweg gelegen deel van het Hygiëaplein. Inwendig bevat het schoolgebouw in het trappenhuis aan de achterzijde een figuratieve muurschildering, uit de bouwtijd,voorstellende Jezus met spelende kinderen, gesigneerd door J. Froquet. De reliëftegels zijn naar ontwerp van Hildo Krop.

Omschrijving

Het symmetrisch opgezette schoolgebouw is vanuit een nagenoeg rechthoekige plattegrond over drie bouwlagen grotendeels in gele baksteen opgetrokken onder een plat dak. De gevels worden beëindigd door een fries van siermetselwerk en een decoratieve betonnen afdeklijst langs de dakrand.

De circa 30 meter lange voorgevel aan het Hygiëaplein is opgebouwd uit een drie vensterassen brede middenrisaliet tussen twee verdiepte traveeën en op de hoeken smalle zijrisalieten met hoog opgaande hoeklisenen. De verdiepte traveeën hebben elk boven en onder een klaslokaal. Over nagenoeg de gehele breedte van de gevel een plint opgetrokken in gele en paarse baksteen onder een gebosseerde granieten afdeklijst. De iets boven het platte dak opgemetselde verdiepte traveeën worden geflankeerd door decoratieve kubistische ornamenten die fungeren als vergaarbak voor de decoratief afgewerkte hemelwaterafvoeren. In het midden van de gevel is de dubbele geverniste glasdeur met kleine roedenverdeling iets teruggezet. De entree wordt aan weerszijden geflankeerd door zes smalle staande laddervensters boven een borstwering met vierkante reliëftegels waarop mens- en dierfiguren zijn afgebeeld. De begane grond van de middenrisaliet wordt afgesloten door een dubbele betonnen horizontale lijst en daarboven vierkante sierstenen. De beide verdiepingen zijn identiek ingedeeld met in het midden vensters met draairamen tussen smalle zijlichten, geflankeerd door vensters met draairamen. De laddervensters zijn voorzien van houten bloembakken. Aan weerszijden daarvan bevinden zich kleine, staande tweeruits vensters. In de verdiepte geveltraveeën over drie bouwlagen bevinden zich grote driedelige samengestelde lokaalvensters met een horizontale roedenverdeling in de bovenlichten. Voor de lokaalvensters bevinden zich ondiepe balkons met gemetselde borstweringen, die op de begane grond dienst doen als plantenbak. In de dagkanten van de verdiepte traveeën komen smalle staande vensters met roedenverdeling voor. De zijrisalieten bevatten kleine tweeruits vensters en zijn op de begane grond gemetseld in horizontale banden van gele en paarse baksteen die doorlopen in de hoeklisenen. De symmetrische achtergevel bestaat uit een brede teruggezette middenpartij met balkons tussen geveltraveeën met lokaalvensters als in de voorgevel. Ook hier is siermetselwerk als gevelbeëindiging langs de dakrand aangebracht en bevinden zich op de hoeken kubistisch vormgegeven vergaarbakken boven de hemelwaterafvoeren. In het midden van de gevel is het uitgebouwde trappenhuis ondergebracht met afgesnoten hoeken en vensters met kleine roedeverdeling. Over de hele breedte van de verdiepte middenpartij bevinden zich balkons met in blokverband gemetselde borstweringen op betonnen vloerplaten. In het midden van de achtergevel is een tussenlid naar het gymnastiekgebouw met aan weerszijden daarvan loggia's voorzien van gemetselde borstweringen onder de balkons. Het plat afgedekte tussenlid telt een bouwlaag en bevat twee paar dubbele glasdeuren die openen naar beide speelplaatsen. Vanaf de achtergevel van de school loopt een decoratieve horizontaal gelede driedelige vensterstrook met smalle liggende ramen via het tussenlid naar het gymnastiekgebouw.

In het interieur zijn de hoofdindeling, alsmede het trappenhuis met de decoratieve leuning en andere details nog volledig intact. Het trappenhuis aan de achterzijde bevat een figuratieve muurschildering, voorstellende Jezus met spelende kinderen.

Het GYMNASTIEKGEBOUW telt één bouwlaag en heeft een langgerekte, vrijwel rechthoekige plattegrond met in het midden de naar voren uitgebouwde gymnastiekzaal met afgesnoten hoeken. Het samengestelde schild-zadeldak is gedekt met rode holle pannen.

De gymnastiekzaal bevat grote rechthoekige ruiten en de gevels aan weerszijden hebben een dubbele glasdeur en twee grote rechthoekige ruiten onder de doorlopende driedelige horizontaal gelede vensterstrook.

Waardering

School met bijbehorend gymnastiekgebouw uit 1921 van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische waarde als zeer gaaf voorbeeld, zowel qua interieur als qua exterieur, van een openbaar onderwijsgebouw, in de stijl van de Amsterdamse School, vanwege de kwaliteit van het ontwerp en als beeldbepalend onderdeel van de aaneengesloten bebouwingswand van het Hygiëaplein.