Gasloos rijksmonument in Alkmaar
Dick Singerling is directeur bij een bouwonderneming en hij houdt van monumenten. Meestal werkt hij in opdracht van klanten, maar soms koopt hij zelf een monumentaal pand waar niemand aan durft te beginnen. Omdat hij het belangrijk vindt om te laten zien wat er allemaal mogelijk is, zeker op het gebied van duurzaamheid.
We hebben het maximale gedaan
Goede ligging, slechte staat
In september 2018 werd Dick Singerling eigenaar van een rijksmonument aan de Mient 27 in Alkmaar. ‘Het pand stond te koop, maar er waren al veel geïnteresseerden afgehaakt. Beneden was het lange tijd een winkel, maar boven was het veertig jaar lang niet bewoond geweest. Ik zag er brood in, omdat de ligging van het pand geweldig is. Het pand bestaat uit een voorhuis en een los achterhuis van twee verdiepingen. Uit het bouwhistorisch onderzoek bleek dat het pand een eiken geraamte heeft, daardoor wisten we al dat het van voor 1600 moest zijn, daarna werd grenen gebruikt. Uiteindelijk heeft onderzoek uitgewezen dat het eikenhout rond 1520/1530 gekapt werd. De spanten zijn nog te zien in de kap en bij de verdiepingsvloer in de winkel. Ook bij de entree zie je nog een deel van het spantdeel.’
Het eikenhout werd rond 1520/1530 gekapt
Vergunningen
‘Het pand was goed her in te delen, zodat we boven de winkel twee appartementen konden realiseren. We hebben een bouwkundig bureau onze plannen laten uittekenen. Over de herindeling had ik uiteraard al voor de koop contact gehad met de gemeente. Dan moet je toch nog wel voorzichtig zijn. Want de eerste ambtenaar die ik sprak zag geen probleem, maar een volgende vond dat er een splitsingsvergunning aan moest worden gevraagd. We hadden de benodigde vergunningen in vijf maanden rond. Het achterdeel van de winkel besloten we bij de appartementen te trekken. Op de benedenverdieping kwam daardoor ruimte voor toilet, badkamer en slaapkamer. Het ene appartement heeft een patio en het andere een dakterras. Op de eerste en tweede verdieping zijn keuken en de woonkamer. Van daaruit heb je een prachtig uitzicht!’
We hadden de benodigde vergunningen in vijf maanden rond
Energielabel A++
‘Ik heb mijn eigen huis al eens duurzaam verbouwd en geïsoleerd. Ik wilde laten zien dat dit ook mogelijk is met een eeuwenoud pand en dat zelfs energielabel A++ binnen bereik ligt. We hebben de Groene Grachten benaderd voor het maken van een Duurzaamheidsadvies. De Groene Grachten is een van de partijen die een Duurzaamheidsadvies voor je kunnen maken. Zo’n Duurzaamheidsadvies was een voorwaarde bij de Duurzame Monumentenplus-Lening die we via het Nationaal Restauratiefonds kregen. Zij kwamen met een handige spreadsheet: het was een afvinklijstje, op maat gemaakt voor ons pand. We hebben alle stappen die ze voorstelden ook uitgevoerd. En daardoor konden we voor de appartementen op energielabel A++ uitkomen. De winkel heeft energielabel A gekregen.’
We konden voor de appartementen op energielabel A++ uitgekomen
Circulair en duurzaam
‘Ik zie verduurzaming als een morele plicht. We moeten de aarde niet leegroven. Daarom hebben we zoveel mogelijk materiaal hergebruikt. Afkomstig uit het pand, soms ook afkomstig uit andere panden waar we werkten of we probeerde het tweedehands te kopen. Dat kost extra tijd, maar dat was het waard. Verder hebben we waar mogelijk met natuurlijke materialen gewerkt. Ik heb de kosten uiteraard in kaart gebracht. Per appartement hebben de duurzaamheidsmaatregelen € 37.900 gekost. Er zijn wel een paar huurjaren nodig voor ik iets van de investeringen terug ga verdienen. Maar ik heb het ervoor over. Het is een pareltje geworden en we hebben het maximale gedaan aan duurzaamheid.’
Het is een pareltje geworden
Isoleren en ventileren
‘Het isoleren hebben we gedaan met vlas. Bij isolatie is het belangrijk dat je werkt met materiaal dat ‘dampdiffuus’ is. Je moet er op letten dat je dampremmende lagen niet rondom de balken toepast, want dan loop je risico op schimmel. Wij hebben op de grote vlakken folie toegepast aan de binnenzijde van de gevel. Het dak bleek van buitenaf al geïsoleerd te zijn met PIR-platen, dat ontdekten we toen er een dakraam werd gemaakt. Als je gaat isoleren, moet je ook bewust ventileren. Dat was een apart hoofdstuk. Doordat we een voor- en een achterhuis hebben, hadden we de beschikking over maar liefst vier achtergevels. Die hebben we kunnen benutten voor het plaatsen van decentrale warmte-terugwinningskastjes(WTW). Decentrale WTW’s hebben als grote voordeel dat er geen kanalen nodig zijn. Daar hadden we geen ruimte voor. De appartementen hebben nu een fijn binnenklimaat en er kunnen geen vochtproblemen ontstaan. We konden daardoor ook vol gaan voor kierendichten en isoleren, zonder bang te hoeven zijn voor schimmel.’
We konden vol gaan voor kierendichten en isoleren
- Isolatie vloeren, bodem, gevels, dak. (voorzetwanden, dak met PIRisolatie, BG vloerisolatie)
- Ventilatiesysteem met warmteterugwinning van 90%, decentraal op de achtergevels
- Airco’s in de winkel
- Kierdichting met Ottoseal, een kit met ecologisch keurmerk
- Verwarming m.b.v. luchtwarmtepomp en laagtemperatuur vloerverwarming, dus gasloos!
- 24 zonnepanelen op 2 daken, opbrengst plm 6000 kWh
- Monumentenglas (3.3.3. met luchtspouw), voorgevelpui HR glas
- Geïsoleerde metalen profielen voorgevelpui