Marcel Quartel was van het begin af aan de beoogd opvolger voor zijn vader op het bedrijf. Esther vertelt: ‘Zo is de traditie: de oudste zoon komt ‘op stee’. Mijn man zat al met zijn vader in een maatschap. Ik leerde Marcel in 2009 kennen en sinds 2011 ben ik ook deel van het bedrijf. Ons gezamenlijke doel was: op deze plek doorgaan met boeren. En of we wilden of niet: daar hoorde ook de zorg voor het herenhuis bij. Daar waren we in eerste instantie helemaal niet blij mee.’

Marcels ouders kwamen in 1971 op de Marienhof, in 1972 kregen ze een brief waarin stond dat het herenhuis vanaf dat moment een rijksmonument was. Esther: ‘Daar hebben ze veel stress van gehad. Ze hebben er in al die jaren niets aan kunnen en willen doen. In eerste instantie omdat de middelen ontbraken en later omdat het geen functioneel gebouw was. Ze konden er geen koe of machine in kwijt.’

Opeens realiseerden we ons dat ons eigen herenhuis nog veel ouder was!

Inmiddels was er enige financiële ruimte ontstaan om wat te gaan doen aan het onderhoud van het herenhuis. Esther: ‘Wij waren zelf de afzet van ons vlees gaan organiseren en dat is goed ontvangen. Mensen in deze omgeving weten: ‘Boer Quartel zorgt goed voor zijn koeien.’ Dat is al zo sinds jaar en dag. Het zit in onze genen en dat wordt alom gewaardeerd. Het Weiderund kreeg steeds meer bekendheid, de verkoop van vlees vanuit de winkel bij ons bedrijf liep goed. We bedachten dat we de winkel in het herenhuis zouden kunnen onderbrengen. Wij verkopen er niet alleen vlees van ons eigen weiderund, maar ook andere streekproducten. Het pand kreeg eindelijk een functie binnen het bedrijf.’

Het pand kreeg eindelijk een functie binnen het bedrijf.

‘Onze eerste stap was het huis wind- en waterdicht te maken. Daarvoor kregen wij in 2016 een subsidie van de Rijksdienst van het Cultureel Erfgoed (RCE). Tegelijkertijd konden we starten met het herbestemmingsonderzoek, ook met een bijdrage van de RCE. Wij werden geholpen door Walraad Architecten uit Rotterdam. Die lieten een cultuurhistorisch onderzoek uitvoeren, wat heel nuttig was, ook voor onszelf. Nu weten we dat het herenhuis in 1597 een jachthuis was. In 1610 is er een stuk bij gebouwd, zodat het jachthuis een boerderij werd. In 1735 werd er nog een stal bij geplaatst, die ook de rijksmonumentale status heeft.’

Door het enthousiasme van de onderzoekster, maar ook de betrokkenheid die veel anderen lieten zien, konden Esther en Marcel zich steeds meer met de Mariënhof verbinden. Esther: ‘Ik ben pas bijvoorbeeld mee de steiger op geweest. Daar liet een van de vakmannen zien met wat voor stenen het huis gebouwd is. Die zijn hier waarschijnlijk 400 jaar geleden ter plekke gebakken. Zo worden wij steeds trotser op ons bezit.’ Ook in de omgeving groeit de betrokkenheid. Esther: ‘Wij hebben de stichting Onderhoud Marienhof opgericht. Deze stichting zorgt voor de vergroting van de bekendheid van de Mariënhof. Zo kwam de Rotary op het idee om met haar leden geld in te zamelen om onze monumentale iepenlaan te herstellen. Die iepen zijn afgelopen maart geplant.’ 

Maar daarmee was de herbestemming nog geen feit. ‘Een B&B was bijvoorbeeld geen optie, omdat we hier ook een boerenbedrijf runnen. Het idee om in de monumentale schuur een fouragehandel te huisvesten, stuitte ook op bezwaren. Maar uiteindelijk hebben we de plannen rond gekregen. Wij kregen extra begeleiding van de commissie van Pieter van Vollenhoven, die grote restauratie- en herbestemmingsprojecten helpt om op stoom te komen. ‘

Uiteindelijk kon de restauratie in het voorjaar van 2019 van start. Esther: ‘Half september is alles klaar. Wij konden met het herbestemmingsonderzoek in de hand een subsidie aanvragen bij de provincie Zuid-Holland. Gaandeweg vullen we onze plannen nu verder in. Langs de Iepenlaan zaaien we vlinderzaad, gasten kunnen daar gaan picknicken, met een mand uit onze winkel. Wij hebben een bedrijfsfilm laten maken, ook in het Engels en Chinees, waarin wij laten zien hoe hier al sinds de 15e eeuw geboerd wordt. Zo wordt de Hoeksche Waard een interessant uitje, waarin mensen kennis kunnen maken met de geschiedenis van deze plek en met ons weiderund uiteraard.’

Uiteindelijk kon de restauratie in het voorjaar van 2019 van start. Esther: ‘Half september is alles klaar. Wij konden met het herbestemmingsonderzoek in de hand een subsidie aanvragen bij de provincie Zuid-Holland. Gaandeweg vullen we onze plannen nu verder in. Langs de Iepenlaan zaaien we vlinderzaad, gasten kunnen daar gaan picknicken, met een mand uit onze winkel. Wij hebben een bedrijfsfilm laten maken, ook in het Engels en Chinees, waarin wij laten zien hoe hier al sinds de 15e eeuw geboerd wordt. Zo wordt de Hoeksche Waard een interessant uitje, waarin mensen kennis kunnen maken met de geschiedenis van deze plek en met ons weiderund uiteraard.’

Esther en Marcel richten zich niet alleen op toeristen van ver, maar ook op organisaties in de buurt. ‘Onze ligging tussen Rotterdam en Antwerpen is gunstig. In het herenhuis zijn straks mooie zalen voor bijeenkomsten. In de zomer is daarvoor ook de grote monumentale schuur beschikbaar.’ Ook scholen kunnen op bezoek komen. Esther zoekt voortdurend samenwerking met anderen in het gebied, zoals Landschap De Hoeksche Waard. ‘Ik heb ook contacten met lokale kunstenaars, die hier kunnen exposeren of optreden. Ook werken we samen met een Alpacaboerderij in de buurt, hun bezoekers kunnen bij ons leren over het boerenbedrijf door de eeuwen heen. Wij willen met de Mariënhof ook anderen een kans geven. En verder heb ik inmiddels zoveel kennis opgedaan, dat ik het ook leuk vind om anderen te helpen die een monument hebben. Het herenhuis behouden en ons boerenbedrijf voortzetten: die twee doelen stonden vroeger tegenover elkaar, nu vullen ze elkaar aan.’

Wij willen met de Mariënhof ook anderen een kans geven