Inleiding

Vrijstaand WOONHUIS, genaamd "Sjalom", noordwest/zuidoost georiënteerd en gelegen in de oude dorpskern aan de noordwestoever van de Amstel.

In 1851 werd door M.J. Kiebert in de linker zijgevel de eerste steen gelegd voor een woonhuis aan de Dorpsstraat. Het pand is opgetrokken in een bouwtrant met zowel neo-gotische als classicistische motieven. In 1978 kreeg het pand een kantoorfunctie. In 1989 kreeg het pand weer een woonfunctie. Tegen de linker zijgevel (O) werd een houten uitbouw met één dakschild geplaatst. Bouwsporen resteren aan deze gevel en aan de rechter zijgevel (W), waar een venster werd vervangen door een deur en een klein venstertje. In de achtergevel zijn op de begane grond de twee middelste vensters vervangen door franse tuindeuren.

Omschrijving

Het woonhuis is op vrijwel vierkante grondslag opgetrokken in één bouwlaag en kapverdieping van in kruisverband gemetselde, handgevormde hardgrauwe baksteen. De oorspronkelijke voegen zijn geknipt. Het zadeldak van het hoofdvolume met noklijn evenwijdig aan de Dorpsstraat heeft aan de straatzijde groene en aan de achterzijde bruin geglazuurde Tuiles du Nord-pannen. De zadeldaken van de topgevels hebben een noklijn haaks op de Dorpsstraat. Rondom is een met een rollaag afgewerkte bakstenen plint aangebracht. De dakgoten op houten consoles zijn voorzien van een kroonlijstprofiel. De daklijsten zijn versierd met geschulpte houten windveren waaraan rozetten zijn bevestigd.

De voorgevel (N) bestaat uit drie traveeën waarvan de middelste, uitgebouwd met een portaal, wordt geflankeerd door een zesruits-venster. Alle vensters zijn voorzien van een verbrede middenstijl met stolpnaaldprofiel en een rollaag aan de bovenzijde. De houten vensterbanken zijn vervangen door (geverfd) beton. Een hardstenen stoep van drie treden leidt naar de voordeur, bestaande uit twee maal drie boven elkaar geplaatste panelen. De twee middelste panelen zijn voorzien van een glaspaneel en een gietijzeren rooster. In beide roosters is een medaillon opgenomen met een mythologische voorstelling, voorstellende een jongeman die op de rug van een ram wordt weggevoerd. Boven de deur bevindt zich één groot spitsboogvormig venster, geflankeerd door twee kleinere met een neo-gotisch vensterharnas en dito profilering. Vlak onder de als eenvoudige kroonlijst geprofileerde balkonrand zijn vier rozetvormige gietijzeren sierankers aangebracht. Het gietijzeren balkonhek bevat eveneens rozetten en een empire traliewerk. De topgevel bevat een vensterpartij ter breedte van het portaal, door twee stijlen in drieën gedeeld, waarvan de twee buitenste vleugels vensters bevatten en het middelste gedeelte naar binnenslaande balkondeuren bevat. Elke opening bestaat uit een gerabat paneel, waarboven drie maal twee ruitjes, gescheiden door een verdikte middenstijl met stolpnaaldprofiel. De bovenste ruiten zijn gedecoreerd met een rondboogvormig neo-classicistisch vensterharnas. Midden boven de deur is een bordje bevestigd met het woord "Sjalom" erop geschilderd. De zijkanten van de topgevels zijn afgewerkt met leisteen in maasdekking, waarin vlak onder de dakrand twee horizontaal geplaatste raampjes met een achthoekige tracering zijn uitgespaard.

De linker zijgevel (O) vertoont hersteld muurwerk en sporen van een houten aanbouw. In oorsprong bevond zich een deur in het midden van de gevel. In het voorste deel van de gevel zijn op de begane grond twee zesruits-vensters en bovenaan in het midden één vierruits-venster aangebracht. Onder het voorste zesruits-venster bevindt zich ter hoogte van de plint een kelderraam.

De rechter zijgevel (W) was oorspronkelijk voorzien van drie zesruits-vensters, regelmatig over de gevel verdeeld, en een vierruits-venster centraal boven het middenvenster. Dit middelste venster is vervangen door een (paneel)deur, met daarnaast een klein vierkant raam. De rollaag van het verdwenen zesruits-venster is gehandhaafd, evenals andere sporen zoals onregelmatig metselwerk.

De achtergevel (Z) is op de begane grond voorzien van vier en in de topgevel van drie zesruits-vensters. Het houtwerk aan de vensters is ten dele hersteld. In oorsprong waren de vensters voorzien van luiken, waarvan de duimen nog aanwezig zijn.

Waardering

Het pand Sjalom is van algemeen belang uit architectuur-historisch oogpunt als gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een woonhuis voor de gegoede burgerij uit het midden van de 19de eeuw op het Noordhollandse platteland en vanwege de zeldzame combinatie van neo-gotische en neo-classicistische vorm-elementen aan de voorgevel. Het pand is uit sociaal-historisch oogpunt van belang als goed en overwegend gaaf voorbeeld van een rijke burgermanswoning uit het midden van de 19de eeuw en als zodanig representatief voor de wooncultuur in die periode in Noord-Holland.