Heilige Maria Magdalena, Goes
Inleiding
Bakstenen, neo-gotische kruisbasiliek met zijdelings geplaatste fronttoren en kapellen in de hoeken tussen koor en transept. Tussen 1906 en 1908 gebouwd naar ontwerp van de architecten A.A.J. Margry, Jos. Margry en J.M. Snickers.
Vanuit het koor is de min of meer vrijstaande sacristie bereikbaar. Het rijke en homogene interieur dateert grotendeels uit de bouwtijd. De muurschilderingen van de hand van Pieter Geeraerdts dateren gedeeltelijk uit de Tweede Wereldoorlog (triomfboogschildering), het werk werd na deze oorlog voortgezet en valt geheel onder de bescherming. Als verbinding tussen kerk en pastorie is een plat gedekt, verdiepingloos bouwdeel aangebracht waarin oorspronkelijk een vergaderzaal en momenteel de dagkapel zijn ondergebracht. De glas-in-loodramen van Pieter Geeraerdts in de huidige dagkapel dateren uit de jaren zestig van de twintigste eeuw en vallen als zodanig buiten de bescherming. Het orgel valt, wegens te weinig monumentale waarde, eveneens buiten de bescherming.
Omschrijving
Het bouwwerk is geheel opgetrokken uit roodbruine, machinale baksteen in kruisverband met natuurstenen lijsten, blokken en afdekkingen. Met uitzondering van de topgevels zijn de gevels door lisenen in traveeën verdeeld waarbij elke travee voorzien is van een vensteropening. De frontgevel bezit een spitsboogvormige hoofd-entreepartij met twee stellen dubbele houten deuren in een zware gemetselde omlijsting van profielbaksteen. De tuitgevelachtige afsluiting wordt bekroond door een gietijzeren Magdalenabeeld uit 1896, afkomstig van de ingang van de oude kerk. De top van de entreepartij wordt geflankeerd door figuratieve tegeltableaus, die beide engelen voorstellen, vervaardigd in de plateelfabriek van Thooft en Labouchère te Delft. In de topgevel boven de entreepartij bevindt zich een fors natuurstenen rozetvenster waaronder een reeks van vier kleine spitsboogvensters is aangebracht. Links en rechts van de hoofdpoort bevinden zich vergelijkbare, maar kleinere neven entreepartijen, de rechter tevens bedoeld als entree voor de vergaderzaal c.q. dagkapel, de linker als entree voor de toren. De boogvullingen van de spitsboogvormige entree's zijn voorzien van cirkelmotieven. De zijgevels zijn boven de zijbeuken en boven de kapellen voorzien van cirkelramen. De topgevels van het transept zijn voorzien van forse, natuurstenen rozetramen waaronder een reeks van vier kleine spitsboogvensters is aangebracht. Alle glas-in-lood werk in de gevels is voorzien van eenvoudig geschilderd glas. Het koor is voorzien van vijf spitsboogvensters met gebrandschilderd glas-in-lood van atelier Nicolas & Zonen te Roermond, waarvan de voorstellingen betrekking hebben op de Eucharistie. De langsgevels worden afgesloten door houten gootlijsten op uitgekraagd siermetselwerk, de topgevels door een deklijst op een geaccentuurde rand van trapvormig metselwerk. Het schip en transept zijn voorzien van zadeldaken, het koor van een vijf-vlaks schilddak. De dakvlakken zijn alle gedekt met leien in maasdekking; de hoofddakvlakken zijn voorzien van kleine houten dakkapellen onder zadeldakjes met houtsnijwerk in de kozijnen en lijsten. De achtvlaks vieringlantaarn bezit per vlak een spitsboogvormig tweelicht met glas-in-lood en daarboven een frontonachtige afsluiting; het dak van de lantaarn is uitgevoerd als achtvlaks koepeldak, gedekt met leien en voorzien van een bol en kruisbekroning.
De links aan de voorgevel aangebouwde fronttoren heeft een vierkante plattegrond en is per gevel voorzien van raamreeksen van drie ramen op de twee eerste verdieping-nivo's en een enkel venster in het nivo daarboven. De bovenste geleding is voorzien van reeksen spitboogvormige galmgaten, geflankeerd door kleine, ronde hoektorentjes onder spitse, aangekapte en met koper gedekte daken. De bovenste vierkante geleding rust op een lijst van gekoppelde bogen en wordt tevens afgesloten door een lijst van gekoppelde bogen waarop een gemetselde balustrade en uurwerken in een vierzijdig vlak zijn geplaatst. De toren bezit een hoge, met leien gedekte achthoekige spits met ui-vormige bekroning, kruis en haan.
De rechts achter het koor gebouwde, verdiepingloze sacristie welke toegang tot het koor geeft, is voorzien van getoogde houten glas-in-lood ramen en een plat dak. De verbinding tussen pastorie en kerk bestaat uit een één laag hoge bakstenen tussenpartij met twee houten drielicht kozijnen in getoogde gevelopeningen. Het tussenlid is bereikbaar vanuit de pastorie en bezit tevens een eigen entree welke toegang geeft tot een hal tussen de kerk en de huidige dagkapel. De voorgevel wordt afgesloten door een gemetselde balustrade.
In het interieur overheerst het metselwerk uit rode verblendsteen als accentuering van de gestucte en later tevens beschilderde muurvlakken. Het schip is voorzien van een houten tongewelf met een band van zacht gekleurde schilderingen in neo-gotische trant aan de voet. De geboorte van het tongewelf bestaat uit een beschilderd cassettenplafond op een korbeelconstructie. Oorspronkelijk was de viering voorzien van een geheel beschilderde open lantaarn welke na verloop van tijd aan de onderzijde werd dichtgezet. Tussen de scheibogen en de rozetramen is een triforium van nissen aanwezig. Het koor bezit rijke glas-in-lood ramen en een gepleisterd vijf-vlaks straalgewelf. Gedeelten van de oorspronkelijk meer kleurige vloerbetegeling zijn vanwege verzakkingen vervangen door afwijkende tegels. Het verfijnd in neo-gotische trant uit Caensteen gebeeldhouwde hoogaltaar, de preekstoel, de koorhekken of communiebanken en het Maria-altaar werden, evenals de twee houten biechtstoelen in de ateliers van Margry en Snickers vervaardigd. De vaste eiken banken van meubelmaker Clement uit Goes behoren tot het oorspronkelijke meubilair. Nabij de entree is een, door een smeedijzeren hek afgesloten, doopkapel met doopvont aangebracht. Boven de entree aan de oostgevel is een zangtribune aangebracht, rustend op ronde, samengestelde en geklonken stalen kolommen. Uit de oude, vroeg negentiende eeuwse Katholieke kerk werden de heiligenbeelden, de kruisweg, het missiekruis en het oude hoofdaltaar, nu zijaltaar in een kapel, overgeplaatst.
De constructie van de beschoten kap van de kerk bestaat uit sobere, grotendeels naaldhouten, geboute spanten met schenkelstukken ten behoeve van de bevestiging van het houten gewelfplafond.
Waardering
Kerk van algemeen belang vanwege cultuurhistorische en architectuur- historische waarden van zowel interieur als exterieur en als belangrijk en functioneel onderdeel van het complex.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex bestaande uit een Rooms-katholieke kerk, genaamd "Heilige Maria Magdalena" en een aangebouwde pastorie, in de jaren 1906 tot 1908 gebouwd naar ontwerp van de architecten J.M. Snickers en (de gebroeders) A.A.J. en Jos. Margry te Rotterdam. De kerk werd in neo-gotische stijl als kruisbasiliek uitgevoerd; de pastorie werd in Overgangsarchitectuur vormgegeven. Kerk en pastorie zijn door middel van een, als vergaderzaal gebouwd, tussenlid met elkaar verbonden.
Omschrijving
De kerk is geheel in baksteen uitgevoerd met een lantaarn op de viering en een ter linkerzijde geplaatste fronttoren; het koor is voorzien van een vijf vlaks sluiting waarin rijke gebrandschilderde ramen zijn aangebracht. Zowel de architectuur als de oorspronkelijke inrichting en afwerking zijn als eenheid in neo-gotische trant uitgewerkt. In enkele decoratieve interieurelementen in de kerk, met name glas-in-lood in de deuren, en in sterkere mate in de pastorie, is de invloed van de Art Nouveau herkenbaar.
Waardering
Complex van Rooms-katholieke kerk en pastorie van algemeen belang vanwege cultuurhistorische waarden en architectuurhistorische waarden van zowel interieur als exterieur en van ensemblewaarden vanwege het belang voor het aanzien van de stad.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Kerk | Religieuze gebouwen | Kerk en kerkonderdeel | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Singelstraat | 9 | – | 4461 HZ | Goes | – | – | Ja |
Zusterstraat | 4 | – | 4461 JA | Goes | – | – | – |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Religieuze gebouwen | Kerk en kerkonderdeel | – | Kruisbasiliek |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | D | 4751 | – | Goes |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1906 | 1908 | – | vervaardiging |