Inleiding

Vrijstaand PAKHUIS, gelegen aan de oude haven van Oudeschild. Het pakhuis werd gebouwd in 1903. De balken en rijen standvinken in het interieur zijn ongeveer 150 jaar ouder. Het pakhuis is tegenwoordig (1995) in gebruik als restaurant. De kapverdieping (derde) werd met circa 40 cm verhoogd om in het interieur een hoogte van 2.60 m te verkrijgen, conform de horeca-eisen. In de gevel is dit zichtbaar onder de dakgoot, waar zich een band met nieuw metselwerk bevindt. De vensters zijn omstreeks 1992 vervangen in de oude stijl, waarbij in de voorgevel (ZO) klapramen werden aangebracht.

N.B. De aanbouw aan de linkerzijgevel (ZW), de daklichten, driehoekige dakkapellen en diverse in de rechterzijgevel (NO) aangebrachte vensters zijn latere toevoegingen en vallen niet onder de bescherming.

Omschrijving

Vrijstaand pakhuis, gebouwd op rechthoekig grondplan met een diepte van vijf traveeën en een hoogte van drie bouwlagen onder een zadeldak, gedekt met rode Friese golfpannen. De noklijn is noordwest-zuidoostgericht. Het pand is opgetrokken in grauwe baksteen boven een zwart gesauste plint. Het metselwerk van de zijgevels is merendeels voorzien van een pleisterlaag. In het muurwerk zijn op diverse plaatsen de schieters van staafankers (zijgevels) en sierankers (kopgevels) zichtbaar. Het pand was gefundeerd op palen en had in oorsprong een kelderverdieping met bakstenen booggewelven en een regenbak. Tenzij anders vermeld, bevatten de vensterassen een rechthoekig houten venster met meerruits-roedenverdeling.

De symmetrisch opgebouwde voorgevel (ZO) heeft een breedte van drie traveeën, elk met een rondboogvormig spaarveld van de plint tot aan de top. In de middelste travee bevindt zich op de begane grond een korfboogvormige entree met opgeklampte dubbele deur. In de drie bouwlagen daarboven bevindt zich een rechthoekig venster met opgeklampte luiken. Aan weerszijden van de luiken op de derde verdieping bevindt zich een klein rond venster. In de nok bevindt zich een rondboogvormig venster met luiken. In de linker- en rechtertravee bevindt zich op de begane grond en eerste verdieping een rechthoekig raam in een getoogd venster, op de tweede verdieping bevindt zich een rechthoekig raam in een rondboogvormig venster. De boogvelden zijn opgevuld met metselwerk. De gevel wordt afgesloten door een dakoverstek met windveren, gesneden in een driepasmotief. Het overstek rust op houten consoles.

De rechterzijgevel (NO) heeft een breedte van vijf traveeën, gescheiden door en op de gevelhoeken voorzien van lisenen. De spaarvelden tussen de lisenen zijn vanaf de plint gepleisterd en wit gesaust. De lisenen worden boven de spaarvelden verbonden door een keperfries en muizentand in schoon metselwerk. In de spaarvelden bevinden zich op de eerste en tweede verdieping verschillende kleine getoogde vensters met afzaat. Daarnaast zijn in deze gevel in later tijden verschillende (niet oorspronkelijke) vensters aangebracht.

De achtergevel (NW) heeft een meer eenvoudige, maar vergelijkbare opbouw en indeling als de voorgevel. In de achtergevel zijn geen spaarvelden aangebracht, maar worden de traveeën gescheiden door lisenen. De hoeken zijn eveneens voorzien van lisenen. In de middelste travee zijn de vensteropeningen op de begane grond en eerste verdieping dichtgemetseld, op de tweede en derde verdieping en in de nok bevindt zich een rechthoekig venster met houten luiken. De linker- en rechtertravee bevatten in oorsprong op de begane grond, eerste en tweede verdieping een rechthoekig houten draaivenster met vierruits- of zesruits-roedenverdeling, en in de top een klein vierruits-venster. De gevel wordt afgesloten door eenvoudig gesneden windveren.

De linkerzijgevel (ZW) heeft een vergelijkbare opbouw en indeling als de rechterzijgevel. De linkerzijgevel heeft op de begane grond echter een (niet oorspronkelijke) houten aanbouw over een breedte van vier traveeën. In de spaarvelden van de eerste en tweede verdieping bevinden zich verschillende kleine getoogde vensters met afzaat.

Het interieur is qua indeling nog intact en bevat nog op alle verdiepingen de oorpsronkelijke constructie van rijen standvinken die de houten balken dragen van de plafonds c.q. vloeren van de volgende verdieping. Alleen op de derde verdieping zijn de stijlen van de standvinken op betonnen voeten van 40 cm hoogte geplaatst.

Waardering

Het voormalige pakhuis is van algemeen belang uit cultuur- en architectuurhistorisch oogpunt als merendeels gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een havenpakhuis uit het begin van de 20ste eeuw in traditionalistische bouwtrant. Tevens is het pand van belang vanwege de gaaf bewaard gebleven houten draagconstructie in het interieur. Daarnaast heeft het pand ensemblewaarde door de beeldbepalende situering in de haven van de Texelse kern Oudeschild.