Inleiding

Complex, Bromo genaamd, bestaande uit een VILLABOERDERIJ met aangebouwde BIJSCHUUR en GARAGE en een vrijstaande DUIVENTIL. Van een boerderij op dezelfde plek is reeds in de 16de eeuw sprake. Het huidige complex is van veel latere datum en in verschillende perioden gebouwd. De villa is in 1906 gebouwd door architect T. Reitsema uit Leens in opdracht van J. Sijpkens in een Overgangsarchitectuur waarin Art Nouveau-elementen in zijn te herkennen. De villa verving een ouder voorhuis met hals die deel uitmaakte van een kop-hals-rompboerderij die getuige de gevelsteen in de hoofdschuur uit 1817 dateerde. De beide schuren behoorden bij de oude boerderij en zijn veel ouder dan de villa: de hoofdschuur is in 1846 afgebrand en herbouwd en de aangebouwde bijschuur is, met gevelsteen 1818, toen waarschijnlijk ook herbouwd. De naam van het boerderijcomplex is evenals die van de naburige boerderij Onrust afkomstig van de gelijknamige vulkaan op Java. De duiventil is waarschijnlijk in 1906 op zijn huidige plek gebouwd. Omstreeks deze tijd werd de til namelijk verplaatst van de boerderij naar het naastgelegen weiland. Vroeger was de til geheel van hout.

Bromo heeft een opvallende ligging in een bocht van de Ommelanderweg die Hornhuizen met Ulrum verbindt. De boerderij met omgrachting ligt met de achterkant naar de weg toe. De twee weilanden die bij de boerderij horen liggen aan de andere kant, de oostzijde, van de Ommelanderweg. In het noordelijke weiland staat de duiventil. Binnen de omgrachting ligt ten noorden van de boerderij een restant van een hoogstamboomgaard. Ten westen van het boerderijcomplex loopt de Oude Provinciale Dijk.

Waardering

Complex "Bromo" bestaande uit een villaboerderij met aangebouwde bijschuur en garage en een vrijstaande duiventil van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang:

- als voorbeeld van een boerderijcomplex uit de periode 1850-1940 in de provincie Groningen

- vanwege de redelijke mate van gaafheid van de verschillende onderdelen van het complex

- vanwege de bijzondere inrichting van het complex

- vanwege de beeldbepalende ligging in het open landschap tussen Hornhuizen en Ulrum