Hoofdweg 20, Zuurdijk
Omschrijving
ERFINRICHTING bestaande uit een dubbele omgrachting van oorsprong waarschijnlijk daterend uit 1765, maar in huidige vorm vermoedelijk uit de tweede helft van de 19de eeuw. Op wal tussen twee grachten staan linden; aan de zuidzijde vier rijen en aan de noordzijde twee. Aan de binnenkant van de binnenste gracht staat een rij linden. De tuin gelegen op het binnenterrein vertoont kenmerken van een landschapstuin bestaande uit een nuts- en siertuingedeelte; restanten van de siertuin zijn nog aanwezig in de vorm van grote kastanjes en eiken. Vanaf de noordgevel van het voorhuis loopt een van rode baksteen opgemetselde tuinmuur die diende als afscheiding tussen sier- en nutstuin en tussen de familie van de hereboer en het personeel. Langs de tuinmuur liep een pad met twee vaste bruggetjes over de dubbele omgrachting. De binnenplaats aan de noordzijde van het woonhuis is met klinkers geplaveid en heeft een originele waterput. Het achtererf van de hoofdschuur is bestraat met betonplaten.
Waardering
Erfinrichting behorende bij boerderijcomplex Pollux van algemeen cultuurhistorisch belang:
- als voorbeeld van een boerenerf uit de tweede helft van de 19de eeuw in de provincie Groningen
- vanwege de redelijke mate van gaafheid
- vanwege de beeldbepalende ligging aan de rand van het Reitdiepdal
- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie met andere onderdelen van het complex
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
COMPLEX, Pollux genaamd, bestaande uit een DWARSHUISBOERDERIJ, getuige de gevelsteen in het voorhuis gebouwd in 1818 door J.P. Vork en A.L. Diekhuis, een vrijstaande BIJSCHUUR vermoedelijk daterend uit het laatste kwart van de 19de eeuw, een KOETSHUIS van omstreeks 1900, HEKPIJLERS vermoedelijk daterend uit de tweede helft van de 19de eeuw en de ERFINRICHTING met dubbele omgrachting. In 1818 werd op de plek van een oudere boerderij, vermoedelijk uit 1765, een nieuwe boerderij gebouwd. Aan het voorhuis is aan de noordkant een tuinmuur aangebouwd. In het voorhuis zijn nog restanten aanwezig van het vorige voorhuis dat vermoedelijk uit 1765 dateerde. In het laatste kwart van de 19de eeuw is het voorhuis verbouwd en kreeg het een Eclectisch uiterlijk. Het interieur van het voorhuis is in de jaren dertig van de 20ste eeuw opnieuw verbouwd. Bij het complex behoorden aanvankelijk tevens een aangebouwde bijschuur en een stookhut die na de Tweede Wereldoorlog zijn afgebroken. Pollux is gelegen ten zuidoosten van het gehucht Zuurdijk, tegen de oude dijk langs het Reitdiep aan. Op dezelfde plek lag vroeger een boerderij die tot de Reformatie tot het klooster van Wittewierum behoorde. Omstreeks 1811 was Pollux samen met het ernaast gelegen Castor in handen van dezelfde eigenaar. De namen van de twee boerderijen verwijzen naar de gelijknamige tweelingbroers uit de Antieke Oudheid, waarvan de één, Pollux, onsterfelijk was en de ander, Castor, sterfelijk.
Waardering
Complex Pollux, bestaande uit een dwarshuisboerderij, een bijschuur, een koetshuis, hekpijlers en erfinrichting van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang:
- als voorbeeld van een dwarshuisboerderij met aanzien uit de tweede helft van de 19de eeuw in de provincie Groningen
- vanwege de sobere eclectische vormgeving en ornamentiek van het voorhuis van de boerderij
- vanwege de hoge mate van gaafheid van de verschillende onderdelen van het complex
- vanwege de inrichting van het complex met een dubbele omgrachting
- vanwege de beeldbepalende ligging van het complex in het landschap van het Reitdiepdal
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Erfbeplanting | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | – |
| Erfinrichting | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hoofdweg | 20 | – | 9966 VC | Zuurdijk | – | BY | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | L | 746 | – | Leens |
| – | L | 747 | – | Leens |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1765 | 1765 | – | vervaardiging |
| 1850 | 1900 | huidige vorm | verbouwing |