Inleiding

WOONHUIS 'Jacobswoude' van het type landhuis, in 1929 gebouwd naar ontwerp van de Larense architect Jan Rebel in een door het Expressionisme beïnvloede Cottage-stijl (Gooise landhuisstijl). Kenmerkend in het vrij omvangrijke oeuvre van landhuizen en villa's van Rebel is de inspiratie op de contemporaine Engelse architectuur. Dit blijkt ondermeer uit de vrije groepering van de ruimten rondom de 'hall', waarbij tevens de relatie met de buitenomgeving een belangrijke rol speelde. Representatieve ruimten als eet- en woonkamer, kijken uit op het water. Door de veelal onregelmatige plattegronden kenmerken de huizen zich uitwendig meestal door een grote plasticiteit.

Opdrachtgever, dhr. J.E. Boddens Hosang, was van 1928 tot 1935 burgemeester van Jacobswoude. Na diens vertrek is het huis in 1942 door de gemeente aangekocht, waarna het landhuis tot de jaren '90 als burgemeesterswoning heeft gefungeerd. In 1969 is de garage in stijl bijgebouwd. Bij een verbouwing zijn omstreeks 1975 door het architectenbureauVan Dam, Van der Sterre en Van Straten ondermeer de zoldervensters in beide kopgevels aangebracht, die geen afbreuk hebben gedaan aan het oorspronkelijke karakter van het landhuis. Ook de oorspronkelijke indeling van met name de begane grond met de diverse interieuronderdelen als ingebouwde kasten en de 'inglehook' zijn gehandhaafd. Wel is bij de laatste renovatie (1996) het houtwerk donker gesausd.

Het landhuis is rustiek gelegen ten noorden van het dorpcentrum van Woubrugge op een ruime kavel aan de oostoever van de Woudwetering. Aan de noordzijde bevindt zich een steeksloot, waar oorspronkelijk een kleine botenhuis heeft gestaan. In de tuin staan diverse loofbomen en heesters.

N.B. De twee bijgebouwen op het terrein vallen buiten de bescherming.

Omschrijving

Vrijstaand pand met uitgebouwde garage, bestaande uit een kelder, begane grond, verdieping en zolderverdieping, op een samengestelde plattegrond, waarvan op het overstekende samengestelde rieten zadeldak van het hoofdvolume dwars- en steekkappen aansluiten, voorzien van rode en gesmoorde nokvorsten. (Beide geveltoppen van het hoofdvolume zijn voorzien van een later aangebracht samengesteld zoldervenster.)

De gevels zijn opgetrokken uit grauwe baksteen (vlaamsverband) met een rollaag als afdekking boven de vensters. Voor de garage en de verdieping zijn gepotdekselde delen gebruikt. Terrasdeuren en enkele en samengestelde vensterpartijen zijn grotendeels voorzien van eenvoudige glas-in-loodramen in zware kozijnen, deels voorzien van luiken met rood-wit geschilderd zandlopermotief.

De voorgevel van het hoofdvolume heeft een symmetrische hoofdopzet met als asymmetrisch accent een tot de noklijn reikende, iets uitkragende gemetselde schoorsteen op de linker gevelhoek. In het midden van de begane grond onder een rondboogvormige ontlastingsboog de entree, bestaande uit geprofileerde, smalle delen en decoratief gesmeed beslagwerk, met aan weerszijden smalle, staande tweeruitsvensters. Op de verdieping daarboven bevindt zich de forse samengestelde, met glas-in-lood uitgevoerde, raampartij van het trappenhuis onder een iets opgelicht dakschild, geflankeerd door twee onder de dakvoet geplaatste tweeruitsvensters. Het dakschild heeft in het midden een aangekapte dakkapel met vierruitsvenster.

Tegen de linker (zuidelijke) kopgevel bevindt zich een ondiepe rechthoekige uitbouw onder steekkap, afgesloten door een erker met afgeschuinde zijkanten. Hierboven bevindt zich een balkon met hoge gemetselde borstwering en een segmentbogig dubbel openslaande balkondeur. De uitbouw steekt deels door een haaks op het hoofdvolume staande dwarsarm, die met een lagere noklijn aansluit op het hoofdvolume. Hiervan loopt het rechter dakschild (zuid) door langs de kopgevel van het hoofdvolume. De kopgevel van de dwarsarm heeft op een tweedelig venster op de begane grond en de verdieping en een zeskantigvenster op de zolder.

In de achtergevel bevindt zich een licht getoogde tweedelige houten deur met beslagwerk, onder een houten op korbeels rustende luifel; links ervan een tweedelig venster. Tegen de linker hoek sluit een schuingeplaatste éénlaags rechthoekige ondiepe dwarsvleugel onder een steekkapje met lagere noklijn aan op het hoofddak. Aan de rechterzijde (zuidwest) bevindt zich een dubbel openslaande terrasdeur; de overige gevels hebben een tweeruits venster. Het terras wordt afgesloten door een gebogen gemetseld laag tuinmuurtje met rollaag.

De oorspronkelijk plattegrond en indeling van de ruimtes is grotendeels gehandhaafd, waarbij in het interieur nog diverse oorspronkelijke onderdelen aanwezig zijn, zoals in de woonkamer de zogenaamde 'inglehook' met in schoon metselwerk opgetrokken schouw en houten zitbankjes, de wandbetimmering met ingebouwde kasten in de voormalige burgemeesterkamer, de lambrizering in de eetkamer en de hal met gekoppelde rondbogig gemetselde doorgang naar het trappenhuis en het tochtportaal met glas-in-looddeur.

Waardering

Landhuis 'Jacobswoude' is van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde als representatief voorbeeld van een landhuis in een door het Expressionisme beïnvloedde Cottage-stijl uit de jaren '20 van de 20ste eeuw.

Het landhuis is van architectuurhistorisch belang als een karakteristiek voorbeeld uit het oeuvre van Jan Rebel.

De bouwkundige onderdelen, zowel wat betreft in- als exterieur, zijn gaaf tot vrij gaaf in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering.

Het landhuis is van belang vanwege situationele waarde vanwege de rustieke ligging aan het water, waarbij architectuur en natuur elkaar aanvullen.