Oud-Valkenburg 5, Schin op Geul
Omschrijving
BIJGEBOUWEN, bestaande uit
a. poortgebouw
b. tiendschuur
c. economiegebouw
d. zwanenhuisje
e. watermolen
ad a.: poortgebouw, XVII-XVIII; rechthoekig gebouw, grachtzijde en korte gevels van mergel, voorpleingevel baksteen met speklagen van mergel; geknikt schilddak met leien; de poortdoorgang oostelijk van het midden in de voorgevel; in de doorgang op de muren links en rechts een geschilderde tekst: PAX HUIC DOMUI en NOBISCUM EST DEUS; boven de poort aan voorgevelzijde een driehoekig fronton met drie kleine ramen; daarboven een achthoekige dakruiter met uivormige dak; houten poortdeuren met hang- en sluitwerk, zeer waarschijnlijk naar ontwerp van Cuypers, XIXd. Ronde hardstenen schampstenen bij poortdeuren. Het poortgebouw sluit het voorplein aan de zuidkant af en is met het economiegebouw verbonden door een korte tuinmuur bekroond door een trapgevel; muur in mergel en baksteen; midden in de muur een rond houten poortdeurtje.
ad b.: tiendschuur, XVII-XVIII, op rechthoekige plattegrond; mergel, alleen de voorpleingevel met speklagen; zadeldak met rode pannen; sluit het voorplein aan de noordzijde af. De schuur is met het economiegebouw verbonden door een korte muur in mergel; daarin een houten deur.
ad c.: aan de westzijde van het voorplein staat het langgerekte economiegebouw, door twee boven het zadeldak uitstekende trapgevels verdeeld in drie delen van ongeveer dezelfde lengte; ook getrapte eindgevels; mergel, alleen aan voorpleinzijde, evenals bij poortgebouw en tiendschuur, speklagen. Dak met rode pannen gedekt. Aan voorpleinzijde in het midden van het middendeel boven één van de ronde poorten een gebogen fronton met oeil de boeuf; ankerjaartal 1701, in sluitsteen van één van de ronde deuren het jaartal 1738 met de naam Hoen - Beissel. Aan achterzijde loodrecht op het gebouw een korte tuinmuur van mergel in twee hoogten; het laagste deel eindigt bij de gracht; bij de gevel een lichtgetoogd houten poortdeurtje. De muur staat in het verlengde van de zuidelijke trapgevel, niet zijnde de eindgevel.
ad d.: het zwanenhuisje, XVIII, is een klein rechthoekig gebouwtje van mergel onder een ingezwenkt schilddak met grijze pannen; diende ooit als nachthok voor watervogels; het staat op het voorplein tussen kasteel en economiegebouwen met één langsgevel in de gracht.
ad e.: de watermolen, XVII en ouder; enkele veranderingen aan dakranden, XIXcd; rechthoekig gebouw van baksteen en mergel, geheel wit geverfd; uitzwenkend schilddak met lei; aan west en oostzijde aanbouwen onder lessenaarsdak met grijze pannen; de noordgevel heeft een korte uitspringende ingangspartij met topgevel; aan de zuidkant de aanbouw met sluiskolkmuren en molenrad; de molen staat op de noordoever van de Molenbeek precies ten zuiden van het kasteel; in de noordgevel het jaartal 1699.
Waardering
BIJGEBOUWEN van algemeen belang
- vanwege de ouderdom
- vanwege de architectuur
- vanwege de cultuurhistorische waarden.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Omschrijving complex
De buitenplaats Schaloen bestaat uit een in oorsprong middeleeuws omgracht complex van kasteel en bijgebouwen, waaronder een watermolen; er is sprake van een eenvoudige parkaanleg met een oprijlaan, enkele oude solitairbomen en een (voormalige) moestuin. De buitenplaats ligt ten oosten van het dorp Valkenburg op de zuidoever van de Geul; het complex wordt aan de noordkant begrensd door de Geul, ten oosten door agrarische gronden van derden en de tot het complex behorende beukenlaan (zie onder 2), aan de zuidkant door de weg van Valkenburg naar Schin op Geul en aan de westzijde door de Molenbeek en weidegrond van derden. Het complex bestaat uit: KASTEEL (1), PARKAANLEG (2), BIJGEBOUWEN (3), BRUGGEN en KEERMUREN (4), HEKKEN (5) EN DUIKER (6).
De nieuwe bakstenen aanlegplaats met trap tussen het zwanenhuisje en de tiendschuur (zie onder 3) behoort niet tot de beschermenswaardige onderdelen, evenmin als de moderne inrichtingen van de tuin bij het kasteel, van de bloementuin direct ten noorden van de molen en de moestuin.
Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding der onderdelen aangegeven.
Waardering
De historische buitenplaats Schaloen is van algemeen cultuurhistorisch belang vanwege de ouderdom, de bijzondere architectuur van kasteel en bijgebouwen en de markante situering in het dal van de Geul en de Molenbeek.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
– | Kastelen, landhuizen en parken | Bijgebouwen kastelen enz. | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Oud-Valkenburg | 5 | – | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | Ja |
Oud-Valkenburg | 1 | – | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 9 | – | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | E | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | F | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | G | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | H | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | I | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | D | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | J | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | K | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | L | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | M | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | N | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | O | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | P | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | C | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | B | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Oud-Valkenburg | 11 | A | 6305 AA | Schin op Geul | – | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | A | 1211 | – | Oud-Valkenburg |
– | A | 1380 | – | Oud-Valkenburg |
– | A | 1381 | – | Oud-Valkenburg |