Pavia, Zeist
Omschrijving complexonderdeel 1
Een evenwijdig aan de Laan van Beek en Royen gelegen LANDHUIS op nagenoeg vierkante plattegrond, bestaande uit twee bouwlagen en een souterrain, onder een met Hollandse pannen gedekt afgeplat, samengesteld schilddak. De omgaande gootlijst heeft aan de onderzijde segmentboogachtige uitsnijdingen. Onder de goot is een geprofileerde kroonlijst aangebracht.
Alle gevelzijden zijn wit bepleisterd waarin imitatievoegen zijn getrokken. Vrijwel alle getoogde schuifvensters hebben een geprofileerde vensteromlijsting aan de bovenzijde en casementen aan de onderzijde. Tussen de verdiepingen is een eenvoudige cordonlijst aangebracht.
De voorgevel van het landhuis, gelegen aan de noordwestzijde, heeft een symmetrische indeling bestaande uit twee hoekrisalieten en een teruggelegen middenpartij. Hierin is op de middenas de hoofdingang geplaatst die via een hardstenen trap te bereiken is. Boven de getoogde ingang bevindt zich ter hoogte van de cordonlijst een hangend balkon. De timpaan bekroning stamt uit 1953 en is derhalve voor de rijksbescherming van ondergeschikt belang. De risalieten hebben één vensteras en zijn op de hoeken verrijkt met lisenen in de eerste bouwlaag en pilasters met casementinvulling in de tweede bouwlaag. De achtergevel is wat betreft de detaillering conform de voorgevel en is vier vensterassen breed met op de middenas een driezijdige erker, waarvoor een serre is aangebouwd. Ter weerszijden van de serre bevindt zich een veranda die thans geheel met vensters is dichtgezet. Het lessenaarsdak van de veranda wordt gedragen door zes slanke gietijzeren zuiltjes. In de tweede bouwlaag heeft de driezijdige erker op elke hoek een pilaster gekregen. De erker heeft boven de daklijst een extra verdieping onder een tentdak gekregen, die boven de nokhoogte van het samengestelde schilddak uitkomt.
De rechter zijgevel heeft thans vier vensterassen, waarvan de middelste as een lichte voorsprong heeft gekregen. Oorspronkelijk had het geveldeel rechts van de voorsprong één vensteras (zie linker zijgevel). De twee nieuwe vensters hebben hier geen casementen aan de onderzijde.
De linker zijgevel is wat de gevelindeling betreft conform de rechter zijgevel. Er is een latere aanbouw onder een plat tegen de gevel gezet en er bevindt zich een verdiept liggend terras ten behoeve van de kantine die in het souterrain is aangelegd. Beide zijn voor de rijksbescherming van ondergeschikt belang. Het interieur is in de loop van de jaren deels aangepast. De H-vormige hal is voorzien van rijke stucwerkwerk-ornamenten. De voormalige biljartkamer aan de linkerzijde van de hal en de rechter kamer zijn in oorspronkelijke staat met lambrizeringen. In beide kamers is een schouw geplaatst met blauw-witte tegels, pilasters met voluutkapitelen, waarboven consoles zijn geplaatst die een houten schouwbalk of kroonlijst dragen. Van belang in het hele huis zijn de schuifluiken ten behoeve voor isolatie die éénzijdig in de muren weggeschoven kunnen worden en met houten kleppen kunnen worden weggewerkt zodat deze aan het oog onttrokken zijn. De tuinzaal met schuifdeuren naar het terras is voorzien van stucwerk in empire-stijl. Het souterrain heeft praktisch een geheel andere functie gekregen. De ruimte onder de hal is uitgevoerd met ribloze kruisgewelven. Voorts zijn de originele troggewelven nog aanwezig.
Waardering complexonderdeel 1
Van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een redelijk gaaf bewaard landhuistype alsmede vanwege de detaillering in het exterieur en het materiaalgebruik (gietijzer) in de serre en veranda. Ook van ensemble waarde als onderdeel van de buitenplaats Pavia in samenhang met de aanwezige bijgebouwen (duiventoren en brug) en het landschappelijk aangelegde park.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding complex
Het op de hoek van de Laan van Beek en Royen en Arnhemse bovenweg gelegen terrein waarop de buitenplaats Pavia is aangelegd, behoorde sinds 1825 bij de buitenplaats Hoog Beek en Royen, dat in het bezit was van de heer A. Voombergh. In de jaren zestig van de negentiende eeuw werd het bosrijke gebied van Hoog Beek en Royen afgescheiden. Enkele laanstructuren in de huidige aanleg wijzen nog op deze binding met genoemde buitenplaats. Na de dood in 1851 van Voombergh werd met de bouw van het landhuis begonnen. Opdrachtgever was de schoonzoon van Voombergh, mr. M.Ch.H. ridder Pauw van Wieldrecht. Rond het huis werd een landschappelijk park aangelegd, ondermeer met een slingervijver naar ontwerp van J. Copijn. Ten noorden van het landhuis bevindt zich het voormalige koetshuis. Dit object valt buiten de bescherming.
Omschrijving complex
Het te beschermen complex van de BUITENPLAATS PAVIA uit 1863 bestaat uit een landhuis, duiventoren, brug en parkaanleg en wordt ingesloten door de Laan van Beek en Royen in het westen, de Arnhemse bovenweg in het zuiden, de Prinses Beatrixlaan in het oosten en het Zeister Bos in het noorden. De bescherming richt zich naast de hierboven genoemde objecten op de volgende kadastrale percelen: sectie E de nrs. 1451 en 2597.
Het complex `Pavia' omvat de volgende objecten:
1. het landhuis(ZT276)
2. de duiventil annex kippenverblijf (ZT276A)
3. een brug over de slingervijver (ZT276B)
4. het landschapspark (ZT276C)
Waardering complex
Het complex van de buitenplaats Pavia is van architectuurhistorische en cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een 19de eeuwse buitenplaats, waarbij hoofdgebouw, bijgebouwen en parkaanleg redelijk ongeschonden zijn overgebleven. Alsmede van ensemble waarde als onderdeel van de Stichtse Lustwarande.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Landhuis | Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Laan van Beek en Royen | 45 | – | 3701 AK | Zeist | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Herenhuis |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | E | 1451 | – | Zeist |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1850 | 1860 | – | vervaardiging |