Nuova, Zeist

Omschrijving complexonderdeel 3

De PARKAANLEG beslaat een nagenoeg rechthoekig perceel omsloten door het T.N.O. aan de oostzijde, een nieuwbouwwijk aan het Crosestein aan de zuidzijde en de Utrechtseweg aan de noordzijde. Het gedeelte aan de Utrechtseweg, waar zich het hoofdgebouw en het koetshuis bevinden, wordt ontsloten door een oprit aan de westzijde van het terrein. Aan de overige zijden wordt het iets verhoogd gelegen hoofdgebouw omzoomd door gazons, waarop enkele solitairen, zoals rode beuken, zijn aan te treffen. Het hoofdgebouw ligt iets hoger ten opzichte van de aanleg van het park. Aan de westzijde naast de oprit aan de Utrechtseweg bevindt zich een toegang tot het achter het huis gelegen openbare gedeelte van het park. Dit deel van de aanleg bestaat globaal gezien uit twee onderdelen: een gazon omzoomd door bomen en heesters en een noordelijk gelegen parkbosgedeelte, waarin zich een sloot bevindt en een slingervijver is aangelegd.

Het grasgazon liep oorspronkelijk vanaf het huis zonder onderbreking zuidwaarts, doch wordt thans doorsneden door een recent aangebrachte afrastering en een aarden wal, die de twee kadastrale grenzen aangeeft. De zichtas vanaf het huis op de tuin wordt door deze wijziging verstoord, doch de visuele relatie blijft herkenbaar. In de uiterste zuidoosthoek van het terrein bevindt zich een aarden verhoging, waarvan het hoogste gedeelte een restant van wat oorspronkelijk een ijskelder zou zijn geweest. Het gazon wordt omzoomd door beplanting, in hoogte oplopend van heesters tot grote bomen. De afbakening van het gazon heeft een slingervorm. De glooiing van het gazon en de beplanting geven het geheel het uiterlijk van een coulissenlandschap.

Het parkbos ligt in het verlengde achter het voormalige koetshuis, noordelijk van het gazon. In het parkbos bevindt zich een vijver met in- en uitzwenkende oevers. Eromheen loopt een stelsel van slingerpaden, datdeels nog op de originele plaats gesitueerd is. De vijver heeft aan de noordzijde een uitloper die eindigt in een haaks hierop staande sloot. Over het slingerende watertje is een brug geplaatst. Het terrein is aan de zuidwestzijde, vóór de sloot, geaccidenteerd. Op dit gedeelte zijn boomgroepen gelegen. Over de sloot ligt een brug. In het parkbos bevinden zich nog diverse oude bomen, waaronder beuken, Amerikaanse eiken en kastanjes.

Waardering complexonderdeel 3

Het park is van cultuurhistorisch belang als onderdeel van de Stichtse Lustwarande en is van architectuurhistorische waarde vanwege de kwaliteit van de landschappelijke aanleg, oorspronkelijk daterend uit omstreeks 1840 en gereorganiseerd omstreeks 1880 naar ontwerp van tuinarchitect H. Copijn. Ondanks de verbreking van de visuele relatie tussen huis en park door een aarden wal heeft het park haar belangrijkste kenmerken behouden. Voorts is het park van belang als onderdeel van de buitenplaats Nuova, waarvan het koetshuis en het hoofdgebouw beschermenswaardig

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
510209
Complexnaam
Nuova
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding complex

De buitenplaats Nuova maakt deel uit van de zogenaamde Stichtse Lustwarande en werd in 1842 aangelegd in opdracht van jonkheer Ernestus de Pesters (1808-1895). De benodigde grond kocht De Pesters van F.N. van Bern, burgemeester van Zeist. Charles Antoine de Pesters erfde de buitenplaats en bewoonde deze tot zijn overlijden in 1915. Omstreeks 1880 is het park gereorganiseerd door tuinarchitect H. Copijn. Het koetshuis, dat zich ten zuidwesten van het hoofdgebouw bevindt, dateert van omstreeks 1900. Het vervangt een ouder koetshuis uit 1842 dat is gesloopt.

Het hoofdgebouw, dat eveneens rond 1880 ingrijpend is gewijzigd. Tussen 1896 en 1900 werd het verbouwd door Fritz Schoeller, werkzaam bij architect Salm. In 1907 en in 1912 werd het pand nogmaals aangepast, naar ontwerp van de architect J.J. van Nieukerken. Sinds 1953 zijn in het hoofdgebouw en in het koetshuis een kantoor gevestigd.

Het landschapspark werd nadien gesplitst. Het zuidelijke gedeelte achter het huis, gescheiden door een aarden wal, en het gedeelte achter het koetshuis fungeren tegenwoordig als openbaar wandelpark.

Omschrijving complex

De BUITENPLAATS Nuova is gesitueerd aan de Utrechtseweg te Zeist. De zuid- en westzijde van het complex grenzen aan een nieuwbouwwijk aan het Crosestein, de zuidzijde wordt begrensd door de voormalige buitenplaats Oirschot, waarop zich thans de kantoorgebouwen van het T.N.O. bevinden.

De complexbescherming omvat de volgende onderdelen op perceel N 2266:

1. het landhuis (ZT 046) 2. het koetshuis (ZT 046A) 3. het landschappelijk aangelegde park (ZT 046B)

Waardering complex

De buitenplaats Nuova is van cultuurhistorisch belang als onderdeel van de buitenplaatsengordel `De Stichtse Lustwarande' en vanwege de bewoningsgeschiedenis. Voorts is het complex van architectuurhistorische waarde vanwege de herkenbaarheid van het ontwerp van woonhuis en koetshuis en de tuinaanleg van architect H. Copijn. Het park en de bebouwing vormen een redelijk gaaf geheel, terwijl het in zijn totaliteit als buitenplaats nog steeds duidelijk herkenbaar is, ondanks de later aangebrachte scheiding tussen tuin en park middels een aarden wal achter het huis.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Historische aanleg Kastelen, landhuizen en parken Tuin, park en plantsoen oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Utrechtseweg 46 3704 HD Zeist BY Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
N 2266 Zeist
N 5718 Zeist
N 8184 Zeist
N 5970 Zeist
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1875 1885 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Copijn, H. ; Utrecht tuinarchitect / landschapsarchitect
Naar boven