Omschrijving van het complex

In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), TUINMANSWONING (3), BOERDERIJ MET ZOMERHUIS (4), TOEGANGSHEKKEN (5,6), twee BRUGGEN (7,8), DUIKER (9). Nabij de dorpskern van Breukelen op de oostelijke oeverwal van de rivier de Vecht gelegen buitenplaats Groenevecht, gesitueerd op een trapeziumvormig perceel dat zich over een breedte van ca. 250 meter langs de Vecht uitstrekt. Onder het beheer van David Rutgers werd in de derde kwart van de zeventiende eeuw het huis Groenevecht gebouwd, waarna het tot 1787 in het bezit van dit geslacht bleef. Een prent van Daniel Stoopendaal uit 1719 toont een blokvormig huis bestaande uit een voorhuis en een haaks tegen de achtergevel geplaatst achterhuis. Het huis is gesitueerd op een geheel omgracht terrein, dat een onderdeel is van de trapeziumvormige kavelstructuur. De formele aanleg werd bepaald door de rechte waterlopen, waaronder een 'grand canal' op de as van het huis, die thans niet meer aanwezig is. In het begin van de negentiende eeuw werd het exterieur van het huis naar de toen geldende mode in Empire-stijl aangepast. Het park kreeg een aanleg in landschapsstijl, zoals te zien is op de gravure van P.J. Lutgers (1836).

Voor de bescherming van de historische buitenplaats Groenvecht zijn van ondergeschikt belang:

- de tuinmanswoning ('t Praethuys);

- de stalhouderij;

- de houten schuur in de boomgaard (1985);

- de bijgebouwen van de boerderij;

- de moderne bruggen.

Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven. Aan de voorzijde wordt de grens gevormd door het Zandpad langs de Vecht. De zuidzijde grenst aan Queekhoven (grenssloot) en de noordzijde aan het weiland bij de boerderij. Aan de achterzijde loopt de grens om de parkaanleg heen met een uitsparing van de zichtas (in het verlengde van de zgn. Veelaan).

Waardering

De HISTORISCHE BUITENPLAATS GROENEVECHT is van algemeen cultuur, architectuur- en tuinhistorisch belang:

- vanwege het gaaf bewaard gebleven vroeg-19de-eeuwse exterieur van het hoofdgebouw;

- vanwege de 17de-eeuwse grachtenstructuur;

- als een representatief voorbeeld van de reeks historische buitenplaatsen aan de Vecht.