Inleiding

HERENHUIS, gebouwd in de tweede helft van de 19de eeuw in eclectische bouwtrant, beeldbepalend gesitueerd aan de noordzijde van de Nieuwe Haven in het beschermde stadsgezicht van Edam en van de straat gescheiden door een smalle stoep. Het herenhuis is geheel gerestaureerd. De balustrade van het balkon aan de zuidzijde is gereconstrueerd, alsmede een groot deel van het decoratieve stucwerk in het interieur en de schilderingen in de hal.

Omschrijving

Herenhuis, gebouwd op rechthoekige plattegrond met houten aanbouw aan de westzijde, bestaande uit twee bouwlagen en een zolderverdieping onder afgeknot schilddak gedekt met zwarte kruispannen en twee schoorstenen aan de oost- en westzijde. De gevels zijn opgetrokken in rode baksteen, aan de zuidzijde op hardstenen plint. De rijke detaillering van de voorgevel is uitgevoerd in stucwerk.

De voorgevel (Z) is vijf vensterassen breed. Op de hoeken is op elke bouwlaag een gekorniste liseen aangebracht die aan de zuidzijde is voorzien van een cassette. De gevel wordt horizontaal geleed door een brede lijst boven de cordonlijst tussen de eerste en de tweede bouwlaag over de twee buitenste assen met geometrische motieven onder de vensters en tussen de lisenen. De gevel wordt afgesloten door een houten gekorniste kroonlijst op gesneden consoles met bladmotief boven een gestucte fries. Op de begane grond is in de middelste as de toegangsdeur geplaatst onder halfrond bovenlicht, bereikbaar via twee hardstenen treden. De houten deur is rijk gedetailleerd met gesneden zuil en gebogen frontons. Openslaande deuren onder bovenlicht op de tweede bouwlaag geven toegang tot een balkon met balusterbalustrade, steunend op rijk gedecoreerde consoles met voluten, bladermotieven en dierekopjes. De overige assen zijn voorzien van schuifvensters, op de tweede bouwlaag met middenstijl. De openingen in de voorgevel hebben een bovenlicht met afgeronde hoeken en worden omgeven door een geprofileerde lijst met sierstukken in bladmotief. De sierstukken boven de openingen in de middelste as zijn rijker gedetailleerd, op de tweede bouwlaag met kopje. In het midden is in het dakvlak een dakkapel geplaatst met getoogde draairamen, gesneden wangen en doorbroken fronton waartussen pinakel.

De linker zijgevel (W) bevat op de begane grond de houten aanbouw waarachter de zijdeur. Het trappenhuis wordt verlicht door op elke bouwlaag een achthoekig venster met gekleurde glas-in-lood ramen. Ter hoogte van de vloeren zijn reeksen muurankers aangebracht.

De rechter zijgevel (O) is blind en grenst aan een bouwvolume.

De achtergevel (N) bevat in de middelste as een deur onder bovenlicht met afgeronde hoeken, op de tweede bouwlaag een klein vierkant venster. In de twee linker assen bevindt zich op de begane grond openslaande deuren onder bovenlicht, op de tweede bouwlaag een T-schuifvenster. In de twee rechter assen bevindt zich op de begane grond een deur onder bovenlicht met afgeronde hoeken en een negen-ruitsschuifvenster, op de tweede bouwlaag een T-schuifvenster. De ankers zijn rozetvormig. De openingen bevinden zich onder hanekam.

In het interieur zijn van belang ondermeer: afwerkingen in hout, schouwen, (gedeeltelijk gereconstrueerd) stucwerk, deuren, balustrade van de trap en (gereconstrueerde) schilderingen in de hal.

Waardering

Het herenhuis is van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische waarde als gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een rijk gedetailleerd herenhuis in eclectische bouwtrant uit de tweede helft van de 19de eeuw, beeldbepalend gesitueerd aan de noordzijde van de Nieuwe Haven in het beschermde stadsgezicht van Edam.