Overweg 1, Wapenveld
Omschrijving
Het ZOMERHUIS is gesitueerd aan de linkerzijde van het voorhuis van de boerderij. Het met de nok evenwijdig aan de boerderij gelegen gebouw heeft oorspronkelijk een gedeelde functie als varkensstal en zomerhuis. Het ook wel als nieuw bakhuis aangemerkte gebouw bezit een rechthoekige plattegrond en is voorzien van een zadeldak, belegd met deels rode en gesmoorde oud Hollandse pannen. De gevels zijn opgetrokken in baksteen in kruisverband; de topgevels van de eindgevels zijn halfsteens. Op de grens van huisgedeelte en stal bevindt zich op de met Hollandse vorsten belegde nok, een schoorsteen met twee rookkanalen die met een dekplaat is gedekt. Een moderne mastgoot verzorgt aan beide langsgevels de afvoer van hemelwater. Als VOORGEVEL wordt de eindmuur die evenwijdig aan de voorgevel van de boerderij ligt, beschouwd. Deze bevat, boven de omlopende gecementeerde plint, in de middenas van de gevel een beluikt venster met gedeeld schuifraam en drieruits bovenlicht. Het raam is gevat tussen een gecementeerde lekdorpel en een rollaag. Links en rechts geven een muuranker de verdiepingsvloer aan. Onder het in de kruin voorkomende muuranker bevindt zich een getoogd venster met gietijzeren spinnekop-(kantel)raam, afgesloten door en rustend op een rollaag. De LINKER ZIJGEVEL bezit links drie getoogde, verdiept gelegen vensters met meerruits gietijzeren stalraampjes boven dichtgezette mestdeurtjes. Naar rechts bevinden zich tussen twee moderne vierruits ramen (met geglazuurde lekdorpeltegels en boven afgesloten door een rollaag) een stalraampje van het type 'ossekop'. Geheel rechts komt een venster voor, (voorzien van een luik) met gedeeld raam en een als klapraam uitgevoerd drieruits bovenlicht. De ACHTERGEVEL bevat links een staldeur en in het midden een schuifraam van het eerder genoemde type. Muurankers komen op dezelfde plaatsen voor als in de voorgevel beschreven. In de topgevel bevindt zich een modern raam. De RECHTER ZIJGEVEL heeft van links naar rechts gezien een beluikt venster met gedeeld raam en bovenlicht, dat identiek is aan dat voorkomt in de linker zijgevel; een opgeklampte deur en een paneeldeur met vier deurruiten. In het midden komt een enkelvoudig en een gekoppeld vierruits raam met geglazuurde lekdorpels naast elkaar voor, van het type zoals dat is beschreven in de linker zijgevel, dat ter weerszijden is gesteld van het zg. 'ossekopraampje'.
Waardering
Het ZOMERHUIS is aan de linkerzijde gesitueerd, evenwijdig aan de boerderij.
- Van architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van de funktionele ontwikkeling van het bijgebouw met gecombineerd gebruik als zomerhuis en varkensstal.
- Van stedenbouwkundige waarde vanwege de relatie met de boerderij en overige bijgebouwen. Het ensemble heeft een bijzondere betekenis voor het aanzien van dit noordelijke gedeelte van het dorp Wapenveld.
- Van cultuurhistorische waarde vanwege de oorsprong van de boerderij die tot in de 17de eeuw teruggaat en als pachtboerderij deel uitmaakte van het grondgebied van het verdwenen klooster Hulsbergen. De verschillende complex-onderdelen zijn eveneens van belang vanwege hun bestemming die verbonden is met een agrarische en economische ontwikkeling waarbij de functie van de boerderij aan de aanwezige bebouwing veelal is af te lezen.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
COMPLEX met HALLEHUISBOERDERIJ van het type krukhuis, oorspronkelijk gebouwd in de 17de eeuw als pachtboerderij op het toenmalige grondgebied van het verdwenen klooster Hulsbergen. De boerderij heeft sindsdien diverse wijzigingen ondergaan en is in de 19de eeuw met diverse bijgebouwen uitgebreid. Aan dit samenstel van gebouwen is de historische ontwikkeling van het boerenbedrijf goed afleesbaar. Op het erf komt naast de BOERDERIJ een BAKHUIS en een in kalkzandsteen uitgevoerde open WAGENSCHUUR voor; met het z.g. ZOMERHUIS, de vijfroedige HOOIBERG en een half in hout en steen opgetrokken SCHUURTJE komen alle genoemde complexonderdelen voor bescherming van rijkswege in aanmerking; de hooiberg is rond 2005 verwijderd na te zijn ingestort. Het boerenerf dat door een tuin aan de voorzijde en een erf in tweeën is gedeeld, ligt ten noorden van het centrum van Wapenveld, geklemd tussen een bedrijfsterrein en een terrein waar bedrijfsbebouwing ten tijde van de inventarisatie wordt gerealiseerd. Oostelijk is het Apeldoorns Kanaal gelegen en westelijk bevindt zich een bosrand. De boerderij is gesitueerd aan het einde van een doodlopende weg, die haaks is geplaatst op de Zevenakkerseweg, die vanuit de dorpskern in noordelijke richting loopt.
Complexomschrijving
De boerderij van het type krukhuis, met een van gepleisterde gevels voorzien voorhuis, wordt aan de linker- en achterzijde omgeven door een bakhuis, zomerhuis, schuurtje, kalkzandstenen wagenschuur en een vijfroedige kapberg. De samenstellende onderdelen van het fraaie ensemble dat een levendig silhouet vormt met zijn diverse bijgebouwen is gelegen aan het eind van de Overweg.
Complexwaardering
- Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf bewaard voorbeeld van een boerderij-complex met de oudste delen daterend uit de 17de eeuw, is later verbouwd en met bijgebouwen uitgebreid in de 19de eeuw. De boerderij van het type krukhuis is met een bijzondere achtergevel, een z.g. 'hoenderkonte', uitgerust. Boerderij en bijgebouwen zijn als een ensemble fraai gelegen op een met zorg aangelegd erf.
- Van stedenbouwkundige waarde als onderdeel van een landschappelijk gebied en speelt daarin een beeldbepalende rol. Het ensemble heeft een bijzondere betekenis voor het aanzien van dit noordelijke gedeelte van het dorp Wapenveld.
- Van cultuurhistorische waarde vanwege de oorsprong van de boerderij die tot in de 17de eeuw teruggaat en als pachtboerderij deel uitmaakte van het grondgebied van het verdwenen klooster Hulsbergen.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Zomerhuis | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Overweg | 1 | – | 8191 KB | Wapenveld | – | BY | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | C | 7438 | – | Heerde |