Inleiding

Voormalige dubbele ATELIERWONING, onderdeel uitmakend van het complex van dubbele atelierwoning en schuur aan de Oude Kerkwegte Laren, gebouwd in 1906 naar ontwerp van architect Th. Rueter in opdracht van de dames C.A. van Willigen en C. van Pesch. Het ontwerp kenmerkt zich door een heroriëntatie bouwwijzen en kent invloeden van de Gooise boerderijenstijl, de Engelse landhuis- Cottage-stijl en de Landhuisstijl van K.P.C. de Bazel. Het dubbelpand is gelegen aan de zuidwestzijde van de Oude Kerkweg, ongeveer 15 meter teruggelegen van de weg. Oorspronkelijk eindigde de bestrating van de Oude Kerkweg ter hoogte van dit pand. Daarachter begon de heide met zandwegen. Het perceel was oorspronkelijk groter en kende aan de achterzijde een boomgaard, waarvan nog enkele bomen aanwezig zijn. Enkele panden op de Beijemansweg zijn gebouwd op een deel van deze voormalige boomgaard. Het venster links van het ateliervenster van het pand Oude Kerkweg 10 is het originele venster, dat van huisnr. 12 is niet origineel. De inpandige loggia's op de zuid- en noordhoek van het dubbelpand zijn naderhand dichtgezet.

Omschrijving

Dubbel woning, gebouwd op U-vormige plattegrond, bestaande uit een bouwlaag onder een samengestelde rieten kap afgewerkt met zwarte nokvorsten. In de kap bevindt zich een tweede woonlaag. De noklijn van het middeldeel loopt evenwijdig aan de Oude Kerkweg, de noklijn van de vleugels staat daar haaks op. Op twee nokhoeken staat een vierkante bakstenen schoorsteen met metalen, klokvormige kap. Het pand is opgetrokken uit rode baksteen in halfsteens verband, boven een plint van paarsbruine baksteen in halfsteens verband en afgewerkt met een terugliggende lintvoeg en geknipte stootvoeg. De plint is afgezet met een afzaat. Tenzij anders vermeld, bevatten de vensterassen een rechthoekig houten venster met verlengde onder- en bovendorpel en een meerruits-roedenverdeling. Verschillende vensters zijn voorzien van paneelluiken. De gevel wordt vlak onder de dakaanzet afgesloten door een muizetand, een rollaag en een brede houten bakgoot op houten, geprofileerde klossen.

De voorgevel (NO) is symmetrisch wat betreft hoofdvorm en bevat een afgewolfde topgevel in het midden met aan weerszijden een naar voren springend bouwdeel onder schildeind. Het terugliggende middendeel van de voorgevel bevat de entrees van de woningen, bestaande uit een links en rechts geplaatste tweedelige opgeklampte deur in een kozijn met geprofileerde bovendorpel en voorzien van een groot boven- en zijlicht met meerruits-roedenverdeling. Onder de zijlichten bevindt zich een hardstenen brievenbus. Op de bovendorpels is "anno 1906" geschilderd, de bovenste delen van de voordeuren bevatten een kijkvenstertje met koperen raamwerk. Tussen de twee voordeuren bevinden zich twee kleine zesruits-vensters. Het middendeel wordt afgesloten door een grote topgevel die ter breedte van de dakgoot uitkraagt en die wordt ondersteund door twee houten stijlen op bakstenen basementen. Tussen de basementen is een houten hekwerk geplaatst, bestaande uit vier geprofileerde stijlen waartussen drie kleine vierkante hekken diagonaalgeplaatste latten zijn aangebracht. De topgevel is bekleed met verticale rabatdelen en bevat in het midden een klein tweelichtsvenster met kruisroeden geflankeerd door een negenruits-venster. De zijgevels aan weerszijden van het middendeel bevatten elk een schuifvenster met achtruits-bovenlicht en twaalfruits-verdeling in het schuivende deel. De rechthoekige vooruitspringende bouwdelen bevatten elk in de rechterhelft een groot negenruits-ateliervenster dat de dakgoot doorbreekt en waarvoor het dakschild ter plaatse iets is opgehuifd. Links van de ateliervensters bevindt zich een kleiner venster, in oorsprong een schuifvenster met achtruits-bovenlicht en twaalfruits-verdeling in het schuivende deel.

De rechterzijgevel (NW, huisnr. 10) heeft een breedte van drie vensterassen. Geheel links bevindt zich een venster met stolpramen, in het midden een tweedelige deur (met negenruits-verdeling in het bovenste deel) en een zesruits-zijlicht. Rechts, onder de wit-geschilderde balk, bevond zich in oorsprong een inpandige loggia (die thans is dichtgemetseld en een groot venster met bovenlichten bevat). Het dakschild is in het midden opgetild voor een dakkapel met glooiende killen, die twee draairamen met roedenverdeling en verticale rabatdelen bevat.

De linkerzijgevel (ZO, huisnr. 12) was in oorsprong identiek, maar gespiegeld, aan de rechterzijgevel. Ook in de linkerzijgevel is de inpandige loggia dichtgezet (en bevat thans een houten pui met deuren en vensters). De symmetrische achtergevel (ZW) had geheel links (huisnr. 10) en rechts (huisnr. 12) in oorsprong een opening ten behoeve van de loggia's (die thans zijn dichtgezet en een venster bevatten). Daarnaast- iets meer naar het midden- bevindt zich in beide woningen de zitkamer, herkenbaar aan een driezijdige erker op trapeziumvormig grondplan met openslaande tuindeuren op de lange zijde, zijvensters in de schuine zijden en voorzien van bovenlichten met meerruits-roedenverdelingen. De gootlijst volgt de contouren van de erkers. In het midden van de achtergevel bevindt zich een geveldeel dat boven de gootlijst een topgevel onder afgewolfde steekkap bevat. Deze topgevel is bekleed met verticale rabatdelen en heeft twee negenruits-vensters. Dit geveldeel bevatte op de begane grond in oorsprong de twee keukenpuien, waarvan thans alleen de linker (huisnr. 10) nog oorspronkelijk is. Deze pui bevat een kozijn met tweedelige keukendeur waarvan de bovendeur een negenruits-verdeling heeft, twee zesruits-bovenlichten en een negenruits-zijlicht. Tussen de topgevel en de loggia's bevindt zich in beide woningen de gevel van de woonkamer, herkenbaar aan de driezijdige erkers. Het achterdakschild is boven de erkers opgetild ten behoeve van een dakkapel met glooiende killen, zwart gesmoorde dorpelvorsten en vensters met meerruits-draairamen en verticale rabatdelen. Tussen deze dakkapellen en de afgewolfde topgevel is het dakschild opgetild voor twee zeer kleine dakkapellen in dezelfde trant.

Het interieur van beide woningen is nog gedeeltelijk intact qua situering van de ruimtes van de hal, trappenhuis, zitkamer/atelier en keuken en qua detailleringen zijn de oorspronkelijke balkenplafonds, de houten trapleuningen in de trappenhuizen en de lambrizeringen in de zitkamers nog aanwezig.

Balken en trapleuningen zijn vrij robuust en voorzien van eenvoudige profileringen.

Waardering

Het dubbelpand is van algemeen belang als onderdeel van het complex bestaande uit dubbele atelierwoning en schuur aan de Oude Kerkweg te Laren. Het dubbelpand is van algemeen belang uit cultuur- en architectuurhistorisch oogpunt als merendeels gaaf bewaard en vroeg voorbeeld van een dubbele atelierwoning in het Gooi, daterend uit het begin van de 20ste eeuw en opgetrokken in een bouwtrant die zich kenmerkt door een heroriëntatie op traditionele bouwwijzen. Daarnaast is het pand van belang als karakteristiek onderdeel uit het oeuvre van architect Th. Rueter.