Landhuis

Omschrijving

Een evenwijdig aan de weg gelegen vrijstaand LANDHUIS van twee bouwlagen op een rechthoekige plattegrond onder een met leien in maasdekking gedekt samengesteld en afgeplat schilddak. Alle gevelzijden hebben een brede houten, geprofileerde daklijst onder de goot. Het huis is in een traditionele stijl gebouwd met elementen uit de Renaissance (kruisvensters) en het Classicisme (symmetrie en fronton). Het huis is via een oprijlaan aan de rechterzijde van het perceel te bereiken. De meeste vensters zijn van het type kruisvenster met halve luiken en waarvan de bovenste helft een roeden- of glas-in-lood indeling hebben. Boven de vensters zijn strekken met natuurstenen aanzet- en sluitstenen gemetseld. De zuid- of voorgevel heeft een symmetrische opzet van vijf vensterassen. De hoeken van de voorgevel zijn voorzien van geblokte hoeklisenen in schoon metselwerk. De gevel heeft een gemetselde plint waarboven een rollaag is gezet. De gevelbeëindiging is opgesierd met een doorlopende, houten geprofileerde kroonlijst waar direct onder de dakgoot een tandlijst is aangebracht. Op de middenas is een risaliet met timpaanbeëindiging geplaatst. Aan de binnenzijde van de timpaan is een tandlijst aangebracht. Voor het middenrisaliet bevindt zich een drie treden tellend hardstenen bordes met een open portiek voorzien van zes houten Toscaanse zuilen die een balkon met balusterhekwerk dragen. Een deur met bovenlicht onder het balkon geeft toegang tot het bordes en is geflankeerd door een smal venster met glas-in-lood bovenlicht. Het balkon is via een dubbele deur met tweedelig glas-in-lood bovenlicht te betreden, die aan weerszijden een smal venster met glas-in-lood bovenlicht heeft gekregen. De dubbele balkondeur en genoemde vensters zijn van elkaar gescheiden door pilasters onder een natuurstenen latei die als kroonlijst fungeert. De vier pilasters bezitten eenvoudige natuurstenen kapitelen. In het timpaan bevindt zich een rond tuimelvenster. Tegen de zijgevels is in 1912 een aanbouw van één bouwlaag gezet voorzien van een balkon met balustrade. De linker aanbouw heeft een samengestelde vensterpartij bestaande uit een dubbele deur met zij- en bovenlichten tussen Toscaanse halfzuilen. De rechter aanbouw heeft een meer gesloten gevel en is voorzien van een kruisvenster. De achtergevel heeft een bijna identieke hoofdvorm als de voorgevel, met dat verschil dat de totale gevellengte door de uitbreiding van 1912 zeven vensterassen breed is geworden. Het risaliet heeft aan deze zijde een grotere voorsprong en de hoeken van het risaliet zijn voorzien van geblokte lisenen. Onder het balkon, dat ook hier op zes zuilen rust, bevindt zich de hoofdingang. In de verdieping van het risaliet is een samengesteld, serliana-achtig venster geplaatst dat uit een dubbele balkondeur met een rondboogvormig bovenlicht bestaat en geflankeerd is door een smal venster met een glas-in-lood bovenlicht. Vier gemetselde pilasters dragen, conform de zuidgevel, een natuurstenen latei waardoor het hierboven genoemde rondboogvenster doorheen steekt. Aan weerszijden van het rondboogvenster bevindt zich een natuurstenen plaquette met daarin `ANNO' (links) en `MCMVI' (rechts). Het timpaan bevat een rond tuimelvenster. Aan weerszijden van het risaliet bevindt zich, tussen de eerste en tweede vensteras en tussen de vierde en vijfde vensteras, een geblokte liseen. Tegen beide zijgevels bevonden zich oorspronkelijk aanbouwen van één bouwlaag voorzien van een balkon met balustrade. In 1912 zijn deze aanbouwen door Hanrath in identieke stijl verhoogd tot twee bouwlagen en voorzien van een schilddak, waarvan de nok haaks op het hoofdvolume staat. Een aantal overgebleven interieurelementen zijn van belang en vallen tevens onder de bescherming. De keuken op de begane grond bevindt zich nagenoeg in oorspronkelijke staat. De betegelde muren bezitten twee voorstellingen van vazen met bloemen en één voorstelling met een vogelkooi. In de keuken staan voorts twee houten vitrinekasten met gecanneleerde hoekstijlen en onderkasten met paneeldeuren. Een aantal kamers heeft stucwerk plafonds met neoclassicistische stijlinvloeden. Voorts zijn van belang diverse geprofileerde deuromlijstingen in neoclassicistische trant en een oprolbare zonwering met takelmechanisme (W.H.M. Schol, Amsterdam) in de halve verdieping van het trapportaal. Tevens van belang zijn de neoclassicistisch gedetailleerde schouwen in de voormalige serre en het boudoir met plafondstucwerk in Tudorstijl in de voormalige herenkamer. In het tochtportaal bij de hoofdingang bevinden zich twee tegeltableaux met een afbeeldingen van de 17de eeuwse schepen `De Hoop' en `De zeven Provinciën'. De grote met guirlandes gedecoreerde vaste houten kast met timpaanbekroning en spiegeldeur op de eerste verdieping is een waardevol overblijfsel van het oorspronkelijke interieur. De huidige plattegrondindeling, bestaande uit een groepering van vertrekken rond een centrale trappenhal naar Engels voorbeeld, verschilt nauwelijks met die van 1912. De entree met een vestibule die op de centraal gelegen hal uitkomt, is origineel. De daaromheen gelegen vertrekken zijn nog volgens de oorspronkelijke opzet, maar hebben thans een kantoorfunctie. Het landhuis is centraal in het park gelegen. Voor het pand ligt een verdiept liggend open grasveld. Vanuit het huis biedt een zichtas uitzicht op de Amersfoortseweg.

Waardering

Het landhuis Huis Ter Wege uit 1905 met uitbreiding uit 1912, is van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van de traditionele bouwstijl en vanwege de oorspronkelijke detaillering van het interieur. Tevens is het landhuis van waarde als onderdeel in het oeuvre van de architect J.W. Hanrath, alsmede van ensemblewaarde binnen een parkaanleg als onderdeel van de voormalige buitenplaats Ter Wege.