Vreedenhoff, Nieuwersluis

Omschrijving

HOOFDGEBOUW. Bakstenen, blokvormig hoofdgebouw gebouwd tussen 1749 en 1753 vermoedelijk door de Amsterdamse architect Jean Coulon (1678-1760). Het op vierkante grondslag opgetrokken pand met geblokte hoeklisenen bestaat uit een souterrain en twee bouwlagen afgewerkt met een kroonlijst voorzien van consoles en onder een met leien (oorspronkelijk pannen) gedekt omgaand schilddak met gemetselde hoekschoorstenen. In het midden van het dak hangt een bronzen luidklok met de inscriptie 'Soli Deo Gloria 1753', De symmetrische, vijf traveeën brede voorgevel heeft een middenrisaliet met een rijk gedecoreerde natuurstenen toegangspartij in Lodewijk XV-stijl. Aan een hardstenen bordes (met tuinvazen aan weerszijden afkomstig van de Gelderse Toren) is, tussen twee pilasters met Ionisch kapiteel, de dubbele toegangsdeur met getoogd bovenlicht voorzien van een eenvoudige decoratie in Empirestijl (Lodewijk XVI) en daarboven een meerruits verdiepingsvenster. Aan weerszijden van de middenpartij getraliede souterrainvensters en meerruitsvensters met persiennes. De achtergevel heeft een uitgebouwde, uitwendig vijfzijdige en inwendig achtzijdige, koepelkamer geflankeerd door een vensteras met een getralied souterrainvenster en meerruitsvensters. De koepelkamer wordt bekroond door een houten balustrade met centraal een gekuifd houten decoratiestuk en heeft eveneens een rijk gedecoreerde deels natuurstenen en deels houten middenpartij bestaande uit een omlijst meerruitsvenster bekroond door een gebeeldhouwd decoratiestuk met twee putti. Op het balkon voor de dubbele deur bevindt zich een smeedijzeren hekwerk van de hand van Gijsbert van Dijk. De middenpartij wordt geflankeerd door twee vensters. Boven de vensters aan weerszijden van het decoratiestuk is een ovale nis uitgespaard. De noordelijke zijgevel heeft enkele vensters en een toegang tot het souterrain. De zuidelijke zijgevel is tussen 1907-1909 voorzien van een serre met bordes. Vanaf het rechter uiteinde van de gevel leidt het natuurstenen bordes met balustrade met een bocht naar de serre aan het linker uiteinde. De halfronde serre bestaat uit Belgisch marmeren zuilen met een kapiteel die een balkon dragen voorzien van een ijzeren balustrade tussen pijlers. Rechts van de serre bevinden zich twee deuren: links een omlijste toegangsdeur met getoogd bovenlicht en rechts een deur met meerruitsbovenlicht waarboven een klein balkon met ijzeren hekwerk gedragen door twee rijk bewerkte consoles. De gevel is verder ingevuld met meerruitsvensters met persiennes, balkondeuren en drie dakkapellen. In het INTERIEUR is ondermeer van belang de gaaf bewaarde 18de-eeuwse plattegrond met een gang in het midden en de gaaf bewaarde 18de-eeuwse aankleding van de ruimten in Lodewijk XV-stijl met name de deuren, het stucwerk in de gang; het houtsnijwerk van het trappenhuis; de koepelkamer met stucwerk, lambriseringen en buffetkast; de rechter achterkamer met stucwerk, lambriseringen en schouw met stuc op de boezem. Het snijwerk van de trap, deuren en koepelkamer is vervaardigd door beeldhouwer Jan de Ruyter, het stucwerk is van de hand van Joannes Bistoli.

Waardering

HOOFDGEBOUW van algemeen belang:

- vanwege de ouderdom;

- vanwege de gaaf bewaarde architectonische vormgeving in Lodewijk XV-stijl met koepelkamer;

- vanwege de samenhang tussen de exterieur- en de interieuronderdelen;

- vanwege de gaaf bewaard gebleven 18de-eeuwse ruimte-indeling en aankleding van het interieur;

- vanwege de kenmerkende ligging binnen de historische tuin- en parkaanleg;

- vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
511794
Complexnaam
Vreedenhoff
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Complexomschrijving

In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), TOEGANGSHEK (3), HEK (4), KOEPEL (5), TUINMANSHUIS MET SCHUUR (6), MOESTUINMUUR (7), KASSEN (8), SOKKELS MET VAZEN (9 en 10). Tussen de bebouwde kommen van Nieuwersluis en Loenen aan de westzijde van de Vecht ligt de historische buitenplaats VreedenHoff. In 1749 liet de eigenaar Pieter Trip (1724-1786) het oorspronkelijke zeventiende-eeuwse huis afbreken en een nieuw huis bouwen, dat wordt toegeschreven aan de Amsterdamse bouwmeester Jean Coulon. Ter plaatse van het oude huis verrezen een koetshuis en oranjerie. De geometrische aanleg, zoals de Nieuwe Kaart van Loenen uit ca.1726 weergeeft, werd door Trip vermoedelijk gereorganiseerd of geheel opnieuw aangelegd gezien de verkoop van vele bomen en hagen. Uit de boekhouding van Trip, die bewaard is in het Huisarchief Twickel, blijken vele werkzaamheden op de buitenplaats plaats te vinden, waaronder de vervaardiging van het toegangshek, het kleine hek en het balkonhek, zoals thans nog aanwezig, allen door de Amsterdamse meestersmid Gijsbert van Dijk. Bij de verkoop in 1787 kwam de buitenplaats, bestaande uit 'Heeren-Huizinge, stallingen, koetshuis, orangehuis, tuinmanswooninge, coepels, colonade', in bezit van Hendrik Nicolaas Tonis (1750-1821). Deze wijzigde in ca.1800 de aanleg in vroege landschapsstijl met een vijver en eiland, die in 1806 in een Feestgedicht worden genoemd en staat ingetekend op de Kadastrale Minuut van ca.1832. In het achterste terreindeel, op de grens van het parkbos en de weilanden, zijn de fundamenten van de colonnade teruggevonden waarvandaan oorspronkelijk een doorzicht over de weilanden liep. De aanleg in vroege-landschapsstijl, die vergelijkbaar is met de voorbeelden uit het boek van Gijsbert van de Laar, is thans nog gaaf aanwezig. Onder het beheer van Göbel van Aalst (1848-1927) wordt het huis tussen 1906-1909 gerestaureerd en gemoderniseerd, toegevoegd zijn toen de serre en het bordes. In 1919 is de overtuin (weiland) met jaagpad aan de buitenplaats Middenhoek verkocht. De tuinaanleg is in twee fasen 1909 en 1937-1938 door Copijn gereorganiseerd.

Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven. De omgrenzing van de buitenplaats wordt historisch bepaald door de buitenplaats Middenhoek (noord), door weilanden (west en zuid) en door de Rijksstraatweg (oost).

Waardering

De HISTORISCHE BUITENPLAATS is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorisch belang:

- vanwege het in- en exterieur van het 18de-eeuwse hoofdgebouw dat een representatief voorbeeld is van de Lodewijk XV-stijl;

- vanwege de gaafheid van het 18de-eeuwse ensemble van huis, toegangshek, hek en koepel in Lodewijk XV-stijl;

- vanwege de historische tuin- en parkaanleg in landschapsstijl met formele en neoformele (Copijn) elementen;

- als gaaf bewaard voorbeeld van een buiten aan de Vecht; - vanwege de visuele samenhang tussen de complexonderdelen.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Landhuis Kastelen, landhuizen en parken Kasteel, buitenplaats oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Rijksstraatweg 53 3631 AB Nieuwersluis Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
B 1049 Loenen
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1749 1753 vervaardiging
Naar boven