Heisterboomsdijk 1, Zelhem
Inleiding
Vrijstaand object van het type ZWEMBADHUISJE gelegen aan de noordzijde van een uitgediept heideven op het landgoed De Baakse Kamp, buiten de bebouwde kom ten noorden van Zelhem. Het huisje is gebouwd in de periode 1935-1940 na het gereedkomen van het landhuis van het landgoed De Baakse Kamp. Het badhuis is ontworpen door de eigenaar van het landgoed, ing. P. de Fremery, in de stijl van het Nieuwe Bouwen. Naast particulier gebruik, is de bosvijver tevens gebruikt voor het geven van zwemonderwijs aan de leerlingen van de Wolfersveenschool. Momenteel is het in gebruik als vakantiewoning.
Het ontwerp vertoont kenmerken van het nieuwe bouwen (1920-1940). Kenmerkend voor deze Nederlandse variant van het functionalisme is het gebruik van grote glasoppervlakken, stalen kozijnen en een betonnen skelet. Men pleitte voor decoratieloze vlakken zonder herinnering aan traditionele bouwmaterialen. De toepassing van platte daken werd gezien als vijfde gevel. Voor de plattegrond is gebruik gemaakt van een halve cirkel, passend in de elementaire geometrische vormentaal met een maximum van lucht, licht en ruimte waarbij de binnenruimte overloopt in de buitenruimte, onderling sterk verbonden door het platte dak/luifel. De open voorzijde is georienteerd op het zuiden met een maximale toetreding van lucht, licht en ruimte. De noordzijde is een gesloten bakstenen gevel.
Omschrijving
Symmetrisch, witgepleisterd voormalig zwembadhuisje bestaande uit één bouwlaag met halfronde plattegrond uitgevoerd in staal, glas en beton. Centraal bevindt zich de binnenruimte aan weerzijden geflankeerd door een luifelvormige uitbouw ondersteund door zuilen. De luifel is een verlenging van het platte dak van de binnenruimte die circa van het totale volume beslaat. Het glas van de vensters en het windscherm is gevat in een stalen frame. De ZUIDZIJDE is de voorzijde en kijkt uit over het water. Deze zijde bestaat uit de binnenring van de halve cirkelvormige plattegrond. In de gevel van de centrale binnenruimte bevindt zich een groot vast raam aan weerszijden geflankeerd door een ingemetselde zuil, respectievelijk een naar buitenslaand draairaam. De entree bevindt zich in de rechterzijgevel. Rechts van de entree bevindt zich een aanbouw, bestaande uit twee kleedruimten. De aanbouw heeft een bakstenen zijgevel waarin een rondvenster en een houten front waarin twee deuren, aan de bovenzijde afgezet met gaas. Links tegen de linkerzijgevel van de binnenruimte bevinden zich twee identieke ruimten, inclusief een toilet. Rechts hiervan bevindt zich een naar buitenslaand draairaam. Beide zijgevels gaan over in een rood geschilderd betonnen terras. Het verhoogde terras is op twee plaatsen toegankelijk via twee bakstenen treden. De luifel boven het terras wordt aan de voorzijde ondersteund door twee zuilen. De NOORDZIJDE is de achterzijde, die de buitenring van de halve cirkel vormt. De buitenring bestaat uit een wit gesauste bakstenen gevel opgetrokken in halfsteens verband met zwart geschilderde bakstenen plint. Aan de buitenzijde gaat de bakstenen gevel over in een stalen gebogen windscherm met glasvulling. Het stalen frame van het driedelig windscherm rust op een zwart geschilderde bakstenen basement. De drie gekoppelde schermen hebben een verdeling van (3x3), van elkaar gescheiden door stalen kolommen. Het totale scherm is geplaatst tussen twee betonnen zuilen die de luifel aan de buitenzijde ondersteunen. De symmetrie van de achterzijde wordt onderbroken door een stalen trap met houten aantreden, links tegen de bakstenen gevel. De trap geeft toegang tot het dak.
In het INTERIEUR van de binnenruimte bevindt zich een oorspronkelijke keukenblok met granieten aanrecht tegen de zijmuur. Centraal tegen de achtergevel bevindt zich een schouw waarvan de schoorsteenschacht met pijp zich middenachter op het dak bevindt. In de kleedruimten bevinden zich nog de houten flonders, haakjes en plankjes.
Waardering
ZWEMBADHUISJE omstreeks 1928 gebouwd aan de rand van een bosvijver in de stijl van het nieuwe bouwen op het landgoed de Baakse Kamp.
-Van architectuurhistorische waarde als een gaaf en zeldzaam voorbeeld van het nieuwe bouwen. Kenmerkend voor deze bouwstijl uit de jaren 20-'30-'40 is het functionele gebruik van glas, staal en beton.
-Van stedenbouwkundige waarde vanwege de oorspronkelijke ligging van het zwembadhuisje aan een bosvijver op het landgoed De Baakse Kamp.
-Van cultuurhistorische waarde als zeldzaam voorbeeld van een zwembadhuisje voor particulier en openbaar gebruik behorende tot het landgoed De Baakse Kamp.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Paviljoen | Sport, recreatie, vereniging en horeca | Sport en recreatie | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Heisterboomsdijk | 1 | – | 7021 HG | Zelhem | – | BY | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | AC | 110 | – | Zelhem |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1935 | 1940 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Fremery, P.de ; Gelderland | architect / bouwkundige / constructeur | – |
Fremery, P.de ; Gelderland | opdrachtgever | – |