Rijksmonument

Grootslaan 5, Haren Gn

Omschrijving

Drie bouwlagen hoog, geheel onderkelderd FILTERGEBOUW opgetrokken op een rechthoekige plattegrond in gepleisterd beton, gestort door de Hollandsche Maatschappij tot het maken van werken in gewapend beton te 's Gravenhage. Op het platte dak bevinden zich vier luchtkappen gedekt met golfplaat en op de noordwesthoek een kleine extra verdieping met plat dak, stalen deur en acht dubbele gevelopeningen met draadglas. De westgevel heeft een van de grond af gestorte betonnen ontluchtingspijp op vierkante grondslag, die boven het dak uitsteekt met natuurstenen afdekplaat, een rooster en een buishekje.

De gevels worden geleed door betonnen lisenen met op de beide verdiepingen dubbele, staande gevelopeningen met lamellen van glas om de wind door te kunnen laten en op de begane grond iets kortere, dubbele gevelopeningen deels met lamellen van glas en deels met draadglas. De beide kopgevels (oost en west) hebben op de begane grond een stalen deur. De achtergevel (zuid) heeft op de tweede verdieping twee stalen deuren met bovenlicht met draadglas en betonnen balkon zonder hek. Aan deze gevel bevindt zich een twee bouwlagen hoge aanbouw (niet origineel).

In het INTERIEUR zijn onder meer van belang: de oorspronkelijke indeling in reinwaterkelder, vier nafilters, vier voorfilters en helemaal bovenin de spoelbak. De houten blinden voor de gevelopeningen, en het buizensysteem.

Waardering

Filtergebouw van algemeen belang vanwege cultuurhistorische waarde

- als voorbeeld van een in beton gestort filtergebouw uit 1911

- als voorbeeld van een gebouw gestort door de Hollandse Maatschappij tot het maken van werken in gewapend beton, 's Gravenhage - vanwege de functionele, strakke vormgeving

- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie met het pompgebouw

- vanwege de hoge mate van gaafheid

- vanwege de typologische zeldzaamheid in de provincie Groningen

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer

513829

Complexnaam

Machinegebouw

Provincie

Groningen

Gemeente

Groningen

Plaats

Haren Gn

Complexomschrijving

Inleiding

Complex bestaande uit een MACHINEGEBOUW en een FILTERGEBOUW, gebouwd in 1911 in opdracht van de Gemeente Waterleiding Groningen. Dit waterleidingbedrijf dat in 1910 was opgericht, koos als locatie voor het pompstation de gemeente Haren, een van de weinige plekken in de provincie waar geschikt water te vinden was. Hier werden in eerste instantie een machinegebouw met talud en betonnen bezinkbak, een filtergebouw en een dubbele dienstwoning gebouwd, die in 1911 gereed waren. In 1935 werd er een voorzuiveringsgebouw bij geplaatst met bezinkvijver, in 1941 een generatorgebouw en in 1953 een schaftlokaal met tekenkamer. Het generatorgebouw en het schaftlokaal zijn later verbouwd. Het schaftlokaal zal binnenkort worden afgebroken en het voorzuiveringsgebouw zal worden vernieuwd. De dubbele dienstwoning is in 1935 uitgebreid met twee bergplaatsen. In 1980 werd één helft van de woning door brand deels verwoest en daarna hersteld. Al deze gebouwen vallen buiten de bescherming van rijkswege.

Het complex is rustiek gelegen op een verzorgd aangelegd terrein ten westen van de spoorlijn Groningen-Assen. Een zijweg van de Oosterweg, de Grootslaan, verleent toegang tot het complex dat via twee paden bereikbaar is: het ene loopt langs de dubbele dienstwoning, het andere langs het machinegebouw.

Waardering

Complex bestaande uit een machinegebouw en een filtergebouw uit 1911 van algemeen belang vanwege cultuurhistorische waarde

- als voorbeeld van een machinegebouw en filtergebouw bij een waterleidingbedrijf uit 1911

- vanwege de verzorgde, functionele vormgeving

- vanwege de hoge mate van gaafheid van de beide onderdelen

- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele samenhang van beide onderdelen

- vanwege de rustieke ligging achteraf vlakbij de spoorlijn Groningen-Assen

- vanwege de typologische zeldzaamheid in de provincie Groningen

Eigenschappen

Functies
Functie	Hoofdcategorie	Subcategorie	Functietype	Is hoofdfunctie
Nutsbedrijf	Boerderijen, molens en bedrijven	Industrie	oorspronkelijke functie	Ja

Adressen
Straat	Getal	Achtervoegsel	Postcode	Plaats	Locatie	Situatie	Is hoofdadres
Grootslaan	5	–	9751 WG	Haren Gn	–	–	Ja

Percelen
Kadastraal perceel	Kadastrale sectie	Kadastraal object	Appartement	Kadastrale gemeente
–	M	3771	–	Haren
–	M	3773	–	Haren
–	M	3772	–	Haren
–	M	3770	–	Haren

Bouwperioden
Start	Eind	Notitie	Beschrijving
1911	1911	–	vervaardiging