Oude Dijk 13, Sneek

Inleiding

De VOLIERE is in 1913 door de regenten van het Old Burger Weeshuis aan het Wilhelmina Park toegevoegd. De volière bevindt zich aan de noordkant van het trapeziumvormige terrein, ten zuiden van het pad parallel aan de Oude Dijk. Het kleine gebouw is uitgevoerd door de Sneker bouwkundige Folkert de Wolf, naar ontwerp van architect Geert Stapensea. Stapensea was binnen en buiten Sneek heel actief in de eerste decennia van de 20ste eeuw.

Omschrijving

De volière heeft een rechthoekige plattegrond en wordt gedekt door een úitstekend rieten tentdak waarop een lantaarn met rieten dak en nok van rode, brede dakpannen. De lantaarn heeft aan iedere zijde een driedelig venster. Het bakstenen gebouw staat op een bakstenen basement. Aan de voorzijde is een glazen uitbouw aangebracht. In de voorgevel zitten een venster en een driedelige tuindeur.

Waardering

De volière uit 1913, horend bij het complex van het Wilhelmina Park te Sneek, is van algemeen cultuurhistorisch belang:

- als essentieel onderdeel van een groter complex dat cultuurhistorisch en maatschappelijk van nationaal belang is;

- vanwege de in grote mate aanwezige architectonische gaafheid;

- in relatie tot de visuele en structurele gaafheid van het hele ontwerp en de stedelijke omgeving.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
514082
Complexnaam
Wilhelmina Park
Provincie
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Het WILHELMINAPARK is in 1898 aangelegd in opdracht van de voogden van het, in 1581 gestichte, Old Burger Weeshuis te Sneek. Het park kwam te liggen op een stuk grond aan de noord-westzijde van de stad, ingesloten tussen de Franekervaart, de Oude Dijk en de Bolswarderweg en werd naar Koningin Wilhelmina genoemd, die dat jaar ingehuldigd werd. In de tweede helft van de negentiende eeuw werd het gebruikelijk om, naast de toen sterk in opkomst zijnde dagrecreatie, ook in eigen omgeving enige ontspanning te vinden. In sommige steden en dorpen werden de wallen, die niet meer als zodanig in gebruik waren en landschappelijk meestal mooi lagen, omgevormd tot wandelgebieden. Sneek bood deze gelegenheid niet: de stad was door grachten omgeven en volgebouwd en de overgebleven bolwerken waren te smal om wandelpaden aan te leggen. Het weeshuis -dat als vanouds het beheer had over opgeheven kloosters rond en in de stad- wilde al heel lang een park schenken aan de Sneker gemeenschap. Met de aanleg van dit park ging deze wens van het weeshuis in vervulling. Het park werd op kosten van het weeshuis aangelegd en werd onderhouden door de gemeente, die het van het OBW huurde.

Het trapeziumvormige park is door tuinarchitect Gerrit Lambertus Vlaskamp (1834-1906) uit Hardegarijp ontworpen in Landschapsstijl. De kern bestaat uit een eiland in het midden, dat door een waterpartij wordt omringd, waar uitstulpingen in oostelijke en westelijke richting een organische vorm aan geven. Om de centrale waterpartij heen zijn slingerpaden aangelegd, ellips- en boonvormige perken, kleinere waterpartijen en twee heuvels.

De verschillende elementen zijn dankzij de ingebrachte zichtlijnen goed zichtbaar. De oorspronkelijk aangeplante bomen zijn in de loop der tijd vervangen door bomen van dezelfde soort. Monumentale bomen zijn onder meer schijnacacia's, Hollandse linden, 2 Japanse notenbomen, een moerascypres, een vleugelnoot, twee goudessen, iepen, een plataan, een watercypres en een papierberk. Behalve bomen zijn er ook sierheesters, vaste planten, perken en bakken met oude agaven.

Onderdelen van de oorspronkelijke aanleg zijn de PARKWACHTERSWONING en het HERDENKINGSMONUMENT voor Koningin Wilhelmina uit 1898. De VOLIëRE ontworpen door architect Geert Stapenséa is in 1913 geplaatst. De dubbele en overdekte BANK VOOR OUDEN VAN DAGEN is ontworpen door gemeente architect S. Jellema in 1920, evenals zeer waarschijnlijk de grote natuurstenen VAAS.

Deze onderdelen vallen, samen met de oorspronkelijke aanleg, onder bescherming van rijkswege.

De houten bruggen, die de oorspronkelijke ijzeren bruggen hebben vervangen, vallen buiten bescherming van rijkswege.

Waardering

Het complex van het Wilhelminapark te Sneek, aangelegd in 1898 in Engelse Landschapsstijl naar ontwerp van G.L. Vlaskamp is van algemeen cultuurhistorisch belang:

- als bijzondere uitdrukking van een culturele ontwikkeling, met name in relatie tot het opkomen van dagontspanning, sport en recreatie in de tweede helft van de negentiende eeuw en zijn betekenis voor het sociale leven van Sneek;

- als bijzondere uitdrukking van een typologische ontwikkeling, in relatie tot de functie;

- vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp;

- vanwege de hoogwaardige kwaliteit van de samenstellende onderdelen;

- vanwege de situering, verbonden met de ontwikkeling van de stad en in relatie tot de functie van het complex;

- vanwege zijn betekenis voor het aanzien van Sneek;

- vanwege de in grote mate aanwezige gaafheid van het oorspronkelijke ontwerp;

- in relatie tot de structurele gaafheid van de stedelijke omgeving;

- als zeldzaam en vrij gaaf voorbeeld van een kleinschalig stadspark in de provincie Fryslân uit het eind van de 19de eeuw in Landschapsstijl.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Volière(L) Kastelen, landhuizen en parken Tuin, park en plantsoen oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Oude Dijk 13 B Sneek Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
A 1854 Sneek
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1913 1913 vervaardiging
Naar boven