Aanleg, Utrecht
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Omschrijving
Naar ontwerp van J.D. Zocher jr. in 1830 in Engelse landschapsstijl uitgevoerde met in 1870 in soberder trant uitgebreide PARK-AANLEG van de begraafplaats 'Soestbergen', met bijbehorende vak-indeling, beplanting en padenstelsels. Het oudste deel is het meest westelijk gelegen en omvat de vakken 5,7,9,10 en 11 met hun slingerende paden en gebogen perkvormen in verschillende varianten; de vakken 1,3,4,6 en 8 hebben naderhand een strakkere invulling gekregen, met overwegend rechte paden. Conform de toenmalige opvattingen is in de structuur de sociale hiërarchie gevolgd, waarbij adel en gegoede burgerij in het middelpunt zijn geplaatst, en is in de beplanting overwegend donker en statig geboomte geplant, afgewisseld door groene heesters en hagen. Bij deze aanleg zijn door middel van gevarieerde groeperingen van boom- en heestergroepen, kleine hoogteverschillen en het slingerende padenbeloop telkens verrassingseffecten gecreeërd, naast bewust gekozen zicht-assen op markant gesitueerde grafmonumenten.
De later heringerichte vakken alsmede de zuidelijke en oostelijke uitbreidingen, waarbij noordelijk van vak 12 de Oud rooms-katholieke begraafplaats is aangelegd en in de zuidwesthoek van vak 3 Engelse oorlogsgraven in 1944 zijn opgericht, worden gekenmerkt door een hoofdzakelijk rechtlijnig padenstelsel met langerekte rechthoekige grafperken.
Waardering
In verschillende perioden tot stand gekomen begraafplaats-aanleg, waarvan de oudste in Engelse landschapsstijl en de latere delen in strakke, zakelijke trant zijn uitgevoerd, met bijbehorende gevarieerd padenstelsels, beplanting en vak-indeling van algemeen belang wegens cultuur- en tuinarchitectuur- en funerair-historische waarde.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
In 1829-30 naar ontwerp van J.D. Zocher jr. in opdracht van het Utrechts gemeentebestuur gerealiseerd BEGRAAFPLAATS bekend als 'Eerste Algemene Begraafplaats', aangelegd in Engelse landschapsstijl en in 1855 en 1870 volgens soberder plan uitgebreid. De begraafplaats is ingevolge het per KB van 1827 uitgevaardigde verbod op het begraven in kerken en binnen de bebouwde kom tot stand gekomen. Het complex is aangelegd op het buiten 'Soestbergen', waarvan het huis Gansstraat 165 reeds beschermd is. Het complex omvat de volgende onderdelen:
- de park-aanleg van de begraafplaats met bijbehorende vakindeling, graven, beplanting en padenstelsels
- het in 1830 tot directeurswoning verbouwde, in oorsprong 17e eeuwse landhuis Soestbergen (Gansstraat 165, 167, 169)
- het 19e eeuwse baarhuis (oostelijk vak 4)
- het omstreeks 1900 tot dienstwoning verbouwde bijgebouw (Oude Houtensepad 3;5) met twee toegangshekken
- het in neo-classicistische trant uitgevoerde toegangshek (Gansstraat ongenummerd)
- centraal gesitueerde rotonde of grafheuvel met concentrische grafcirkels en bijbehorende grafstenen
- omheind familiegraf voor de familie Van Son (vak 1 B)
- grafkelder voor de familie van Beuningen (vak 5,grafnummer 508)
- grafkelder voor de familie dr J.J. Couvée (vak 6, grafnummer 129)
- grafkelder voor ds. A. des Amouries van der Hoeven (vak 9, grafnummer 50)
- grafmonument voor Mr. J.D. D`Aulnis de Bourouil (vak 5, grafnummer 53H)
- grafmonument voor vice-admiraal J.C. Koopman (vak 5, grafnummer 2A)
- grafmonument voor dr. J.J. van Oosterzee (vak 5, grafnummer 197A)
- grafmonument voor Schroeder van der Kolk (vak 5, grafnummer 7 + 7A)
- grafmonument voor de familie Schuyt (vak 7, grafnummer 5)
- grafmonument (vak 6, grafnummer 101)
- grafmonument voor familie van Oort ( vak 9, grafnummer 36)
- grafmonument voor prof. Doedes (vak 5, grafnummer 228E)
- grafmonument / kindergraf (vak 5, grafnummer 70)
- grafmonument Lopez Suasso Diaz da Fonseca (vak 9, grafnummer 30A)
- grafmonument Mary Catharina Pauline Twiss (vak 5, grafnummer 44)
- grafmonument Duyvis-Verkade (vak 5, grafnummer 281)
- grafmonument H. Römer (vak 11, grafnummer 69)
- grafmonument Van Rensselaar Bowier (vak 12, grafnummer 64)
- grafmonument Hendrika Lens (vak 12, grafnummer 125)
- grafmonument Nicolaas Beets (vak 9, grafnummer 35)
- grafmonument familie Schouten (vak 7, grafnummer 289)
- grafmonument (vak 7, grafnummer 65A)
Waardering
De Eerste Algemene Begraafplaats op 'Soestbergen' met alle bijbehorende onderdelen is van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarden, alsook vanwege de tuinarchitectuur en vanwege de ontwikkeling van het funeraire erfgoed, als eerste in Nederland tot stand gekomen openbare begraafplaats naar aanleiding van het KB van 1825, met name vanwege de kenmerkende landschappelijke aanleg met de vele grafmonumenten uit de verschillende perioden en de centrale rotonde.
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Begraafplaats | Uitvaartcentra en begraafplaatsen | Begraafplaats en -onderdelen | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Gansstraat | 167 | – | 3582 EG | Utrecht | Tolsteeg | BY | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | B | 3245 | – | Tolsteeg |
| – | B | 3243 | – | Tolsteeg |
| – | B | 3242 | – | Tolsteeg |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1830 | 1830 | – | vervaardiging |
| Name | Beroep | Notitie |
|---|---|---|
| Zocher, J.D. ; Stad Utrecht | architect / bouwkundige / constructeur | – |