Mijdrechtse Zuwe 31, Amstelhoek

Omschrijving complexonderdeel 1

Het ten oosten van de Amstel gelegen FORT bestaat uit een omgracht aardwerk met daarin betonnen bomvrije gebouwen volgens type B, een standaard-T-vormig model. De bomvrije gebouwen zijn opgetrokken uit grindbeton. De opzet van het fort bestaat uit een hoofdgebouw met poterne, met ter weerszijden een brede vleugel waar de manschappen in ondergebracht werden. Deze vleugels lopen uit in een geknikte verbindingsgang die voert naar een naar de frontzijde uitstekend hefkoepelgebouw. De poterne leidt in het midden naar het mitrailleurgebouw, dat middenvoor op de frontwal staat. Op de wal staan voorts tussen het mitrailleurgebouw en de hefkoepels enige mitrailleurstellingen. Middenop en aan weerszijden van het hoofdgebouw zijn uitkijkposten gezet. De daken van de gebouwen zijn met bitumen gedekt.

De ontsluiting van het omgrachte fort bevindt zich aan de noordzijde. De noordgevel of keelzijde is opgetrokken in beton en is voorzien van vensters en stalen, dubbele deuren, alle met getoogde bovenzijde. Boven de iets uit het midden gelegen hoofdtoegang is de tekst: 'Fort bij Uithoorn 1911' aangebracht. Links en rechts zijn tussen de manschappenvleugels en de gang naar het hefkoepelgebouw tegen de gevel kazematten gezet.

De vertrekken in het fort zijn gewelfd en genummerd boven de deuren. Over het algemeen zijn ze voorzien van een aanduiding met de functie. Grijsgeschilderde houten betimmeringen zijn grotendeels nog aanwezig, evenals restanten van de keuken, de privaten en de opstelplaatsen voor het geschut. Aan de frontzijde van de poterne bevinden zich een lokaal voor manschappen en een ruimte voor de wacht. De vertrekken in de vleugels worden door twee lange gangen ontsloten. In de rechtervleugel zijn verblijfplaatsen voor de commandant, de telegrafist en de officieren en verder een verbandplaats, een ziekenboeg en manschappenruimten ondergebracht. In één van deze ruimten bevindt zich een geklonken waterreservoir. De linkervleugel heeft een soortgelijke indeling voor manschappen en munitie. Hier zijn ook de keuken, de kantine en een vertrek voor de onderofficieren ondergebracht. Voorts bevinden zich bij de keelkazematten bergplaatsen voor munitie, privaten en reinigingslokalen.

Waardering complexonderdeel 1

Het fort is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als gaaf overgebleven voorbeeld van een T-vormig fort van het type B. Het is verder van algemeen belang vanwege cultuurhistorische en ensemblewaarde door de plaats die het fort inneemt in de Stelling van Amsterdam, binnen de linie Kudelstaart-Uithoorn. Hiernaast is van algemeen belang vanwege ensemble- en situationele waarde vanwege de ligging in een open, landelijke omgeving en in het inundatiegebied van de Stelling van Amsterdam.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
514682
Complexnaam
fort bij Uithoorn
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Het FORT bij Uithoorn maakt deel uit van de voormalige Stelling van Amsterdam, de kringstelling van permanente verdedigingsbouw rond de hoofdstad, die tevens gold als nationaal reduit en die werd aangelegd tussen 1880 en 1914 door het departement van Oorlog. Met het fort bij Uithoorn werd in 1885 begonnen. Als eerste werd het aardwerk aangelegd, dat in 1894 verdedigbaar werd gemaakt. In 1911 kwamen de bomvrije gebouwen gereed. Het totale fort is omgeven door een ringgracht. Het fort is gebouwd naar een gestandaardiseerd model. Dit model, het zogenoemde type B, heeft een T-vorm en is vanaf 1907 toegepast.

Naar militaire bevelstructuur behoorde het fort bij Uithoorn tot sector Ouderkerk, groep De Nes, vak Uithoorn. Het valt binnen de voormalige linie Kudelstaart-Uithoorn. De bezetting bestond uit 321 man. Het fort diende ter afsluiting en verdediging van accessen, gevormd door de west- en oosthoek van de Tweede Bedijking, door de Mijdrechtse Zuwe en door de in 1912 geopende, maar nu verdwenen spoorweg Uithoorn-Alphen aan de Rijn. Tevens diende het fort ter verdediging van de ten westen ervan gelegen inundatiesluis.

In 1959 is het fort buiten gebruik gesteld. De oorspronkelijke fortwachterswoning is gesloopt. De huidige woning valt buiten de bescherming. Aan de westzijde is een siervijver aanwezig, die een restant is van een kom achter de voormalige inundatiesluis. Aan de noordzijde van het fort ligt de Mijdrechtse Zuwe, aan de westzijde de ringdijk van de Polder de Tweede Bedijking der Mijdrechtsche Droogmakerij; aan de overige zijden strekt zich het voormalige schootsveld uit. Aan de westzijde ligt een kom, terwijl het gehele omgrachte complex nog omgeven wordt door een sloot.

Omschrijving

Het ten oosten van de Amstel gelegen FORT omvat de volgende beschermenswaardige complexonderdelen:

1. fort 2. genieloods

Waardering

Het complex is van calgemeen belang vanwege de ultuurhistorische waarde als onderdeel van de Stelling van Amsterdam, vak Kudelstaart-Uithoorn, vanwege architectuurhistorische waarde als gaaf voorbeeld van een T-vormig fort, type B, en vanwege situationele en ensemblewaarde binnen de grotendeels ongeschonden verboden kring en als onderdeel van de Stelling van Amsterdam.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Fort Verdedigingswerken en militaire gebouwen Fort, vesting en -onderdelen oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Mijdrechtse Zuwe 31 1427 AV Amstelhoek BY Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
A 5304 Mijdrecht
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1885 1885 AANLEG AARDWERK vervaardiging
1894 1894 verdedigbaar maken aardwerk verbouwing
1911 1911 bomvrije gebouwen verbouwing
Ambachten
Name Beroep Notitie
Defensie, Ministerie van ; Utrecht opdrachtgever
Naar boven