Inleiding

Het FORT bij Uithoorn maakt deel uit van de voormalige Stelling van Amsterdam, de kringstelling van permanente verdedigingsbouw rond de hoofdstad, die tevens gold als nationaal reduit en die werd aangelegd tussen 1880 en 1914 door het departement van Oorlog. Met het fort bij Uithoorn werd in 1885 begonnen. Als eerste werd het aardwerk aangelegd, dat in 1894 verdedigbaar werd gemaakt. In 1911 kwamen de bomvrije gebouwen gereed. Het totale fort is omgeven door een ringgracht. Het fort is gebouwd naar een gestandaardiseerd model. Dit model, het zogenoemde type B, heeft een T-vorm en is vanaf 1907 toegepast.

Naar militaire bevelstructuur behoorde het fort bij Uithoorn tot sector Ouderkerk, groep De Nes, vak Uithoorn. Het valt binnen de voormalige linie Kudelstaart-Uithoorn. De bezetting bestond uit 321 man. Het fort diende ter afsluiting en verdediging van accessen, gevormd door de west- en oosthoek van de Tweede Bedijking, door de Mijdrechtse Zuwe en door de in 1912 geopende, maar nu verdwenen spoorweg Uithoorn-Alphen aan de Rijn. Tevens diende het fort ter verdediging van de ten westen ervan gelegen inundatiesluis.

In 1959 is het fort buiten gebruik gesteld. De oorspronkelijke fortwachterswoning is gesloopt. De huidige woning valt buiten de bescherming. Aan de westzijde is een siervijver aanwezig, die een restant is van een kom achter de voormalige inundatiesluis. Aan de noordzijde van het fort ligt de Mijdrechtse Zuwe, aan de westzijde de ringdijk van de Polder de Tweede Bedijking der Mijdrechtsche Droogmakerij; aan de overige zijden strekt zich het voormalige schootsveld uit. Aan de westzijde ligt een kom, terwijl het gehele omgrachte complex nog omgeven wordt door een sloot.

Omschrijving

Het ten oosten van de Amstel gelegen FORT omvat de volgende beschermenswaardige complexonderdelen:

1. fort 2. genieloods

Waardering

Het complex is van calgemeen belang vanwege de ultuurhistorische waarde als onderdeel van de Stelling van Amsterdam, vak Kudelstaart-Uithoorn, vanwege architectuurhistorische waarde als gaaf voorbeeld van een T-vormig fort, type B, en vanwege situationele en ensemblewaarde binnen de grotendeels ongeschonden verboden kring en als onderdeel van de Stelling van Amsterdam.