Inleiding

POLITIEBUREAU aan de Zonneveldstraat naar ontwerp van de gemeente-architect Jan Neysingh in een aan de Amsterdamse School verwante bouwstijl en daterend uit 1927. Aan de achterzijde is een groot deel van het oorspronkelijke complexe gebouw afgebroken, waardoor het gebouw nu een U-vormige plattegrond heeft.

In grote delen van de stalen kozijnen bevond zich glas-in-lood.

Het politiebureau is een beeldbepalend onderdeel van de noordelijke gevelwand van de Zonneveldstraat, in het beschermd stadsgezicht. De hoekpaviljoens volgen de rooilijn van de gevelwand, de hogere middenpartij ligt ver terug.

Omschrijving

Het politiebureau heeft een symmetrische voorgevel met een sterk teruggerooide middenpartij van drie bouwlagen en zijpaviljoens van twee bouwlagen. Doordat de achterkant is ingekort heeft het gebouw nu een U-vormige plattegrond. Rond de betonnen constructie is een bakstenen gevel opgetrokken. Onder een plat dak gevels in gele baksteen en strengperssteen, afwisselend in een horizontaal en verticaal verband. Welvingen in het metselwerk, met blokjes in zwart geglazuurde baksteen, sieren de hoeken van de paviljoens en de middenpartij.

Schuifvensters in stalen kozijnen met zesruits bovenlichten, waarin klapvensters. Zwarte keramische pannen vormen doorlopende waterdorpels onder de kozijnen. Boven de waterdorpels springt de gevel steeds iets terug.

Dakrand gedekt met bruingrijze pannen.

Centraal in de voorgevel bevindt zich de hoofdingang: een dubbele houten deur met houtsnijwerk en acht horizontale ruitjes, onder een betonnen luifel op geprofileerde betonnen consoles. Boven de ingang in terracotta letters: "Bureau van Politie". Aan weerszijden twee concave tienruits vensters. Op de begane grond voor de vensters gekartelde ijzeren stangen.

Aan weerszijden van de middenpartij op de eerste verdieping een concaaf tienruits venster. Op de tweede verdieping drie hoekige convexe negenruits vensters. Op de welvingen aan weerszijden van de middenpartij staan houten vlaggemasten in ijzeren standaards. Overhoeks op de paviljoens het wapen van Leiden en "Anno 1927".

In de achtergevel schuifvensters met negen- en twaalfruits bovenlichten.interieur Het interieur is vooral in de verkeersruimtes nog redelijk in tact. Zo zijn onder meer bewaard gebleven: de cassetteplafonds in het beton, de vloer van marmersplittegels met een zwarte meanderrand in de hal en gangen, dubbele houten deuren met geprofileerde naalden, bovenlichten met glas-in-lood, tegellambriseringen met een zwarte porfierrand, een houten trapleuning in koperen steunen en gestileerd aangezette consoles op de betonnen pijlers. Op de eerste verdieping een balustrade met tegels, een houten bank op zwarte pootjes en in een nis een granito gootsteentje met zwart-witte tegeltjes.

Waardering

Het politiebureau is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde wegens de oorspronkelijke functie en de aan de Amsterdamse School verwante bouwstijl. Stedebouwkundig is het pand van belang vanwege de beeldbepalende situering in het beschermd stadsgezicht van Leiden. Het exterieur en delen van het interieur zijn gaaf.