HISTORISCHE BUITENPLAATS LAARWOUD te Zuidlaren

Omschrijving:

De havezathe Laarwoud, XVII of ouder, bestaat uit een omgracht huis met zijpaviljoens gelegen in een langgerekt geometrisch park (XVIII), dat in de 19de eeuw enigszins verlandschappelijkt is en in de jaren '60 van de 20ste eeuw verkleind werd door de bouw van het grote tentoonstellingscomplex Prins Bernhardhoeve. Fraai oud geboomte. Ten noorden van het huis staat, net buiten de gracht, het koetshuis; verder geen opstallen die het beschermen waard zijn; er zijn geen moestuinen en boomgaarden meer. De buitenplaats ligt in de bebouwde kom bij de kerk direct ten oosten van het centrum en wordt omgeven door bebouwing; alleen aan de oostzijde grenst het complex aan open gebied. Laarwoud was, in een bescheidener vorm, oorspronkelijk eigendom van de familie Van Selbach. In 1750 werd het goed gekocht door Alexander Carel van Heiden, op wiens verzoek het recht van havezathe van het huis Vledderinge werd verlegd naar Laarwoud. Door vererving kwam het huis aan de familie De Milly van Heiden Reinestein, die het tot 1905 bewoonde, waarna de gemeente het in 1915 met bijbehorende tuinen en bos aankocht als ambtswoning voor de burgemeester. Na de restauratie, vanaf 1955 tot 1958, werd Laarwoud als raadhuis van de gemeente Zuidlaren (tegenwoordig Tynaarlo) in gebruik genomen. Deze functie heeft het huis gehouden tot medio 2004, toen het opnieuw in particuliere handen kwam.

De historische buitenplaats Laarwoud omvat de volgende onderdelen: HUIS (1), PARKAANLEG (2), KOETSHUIS (3), INRIJHEK (4) en SOKKEL (5).

Binnen het complex bevinden zich de volgende elementen, die niet het beschermen waard zijn: de nieuwe aanbouw (uitbreiding gemeentehuis) aan de oostgevel van het koetshuis, de nieuwe bakstenen brug voor het huis, de nieuwe houten brug achter het huis en de nieuwe tuininrichtingen en verhardingen voor het huis en het koetshuis, inclusief de parkeerplaats.

Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding der onderdelen aangegeven.

Waardering:

De buitenplaats Laarwoud is van algemeen belang vanwege de ouderdom en de cultuurhistorische en landschappelijk-visuele waarden van de 18de-eeuwse geometrische parkaanleg, vooral in relatie tot het dorp Zuidlaren; het oud geboomte is indrukwekkend.