Buitenlust, Hoogezand

Omschrijving

HERENHUIS bestaande uit een VOORHUIS van het dwarshuistype, twee ACHTERHUIZEN en aangebouwd KOETSHUIS.

Het twee verdiepingen hoge VOORHUIS op nagenoeg rechthoekige plattegrond heeft gepleisterde gevels met blokmotief op een naar voren springend gepleisterd trasraam en wordt gedekt door een schilddak waarop geglazuurde zwarte Friese golfpannen; twee gepleisterde nokschoorstenen met kap; houten kroonlijst. De gevels worden geleed door gepleisterde pilasters en op de begane grond H-vensters met in de bovenlichten gekleurd glas-in-lood en op de eerste verdieping zesruits vensters.

De entree bevindt zich in het middenrisaliet van de voorgevel (zuidzijde), dat wordt omlijst door gepleisterde pilasters. De entree bestaat uit twee houten paneeldeuren met bovenlicht waarin een ijzeren decoratie; drie treden hoge hardstenen stoep; tegelvloer. Boven de entree een balkon dat rust op een gietijzeren kolom en op de naastgelegen serre; ijzeren balustrade; twee openslaande houten deuren waarin glas met gepleisterde omlijsting waarboven de naam `Buitenlust'. Aan de linkerzijde van het middenrisaliet twee H-vensters waarboven twee zesruits vensters. Aan de rechterzijde van het middenrisaliet een vijfzijdige erker onder plat dak waarin drie H-vensters omlijst met gepleisterde pilasters en kroonlijst. Boven de erker een balkon met ijzeren balustrade; twee dubbele openslaande houten balkondeuren waarin glas met tweeruits bovenlicht.

In de westgevel twee H-vensters waarboven twee zesruits vensters.

Het achterhuis is tegen de achtergevel (noordzijde) aangebouwd.

In de oostgevel twee houten paneeldeuren, waarvan één met tweeruits bovenlicht, een staand venster, een H-venster en een zesruits venster.

Het deels onderkelderde ACHTERHUIS (1) is opgetrokken in witschilderde baksteen op een donker geschilderd trasraam en wordt gedekt door een afgeplat schilddak waarop zwarte Hollandse pannen; nokschoorsteen; één niet-originele dakkapel aan de noordzijde en twee aan de westzijde; houten gootlijst. De gevels worden geleed door achtruits vensters.

In de westgevel centraal een serre op rechthoekige plattegrond onder plat dak waarin H-vensters met in de bovenlichten geel glas en roedenverdeling; onder de vensters houten panelen; aan de voorzijde twee houten serredeuren waarin glas waarvoor een vier treden hoge houten trap. Aan weerszijden van de serre een achtruits venster.

In de achtergevel (noordzijde) links een zesruits venster en rechts een zesruits venster, twee houten paneeldeuren waarin glas met bovenlicht waarvoor een niet-originele opgang, een gemetselde koekoek met een niet-originele betonnen omlijsting en leuning waarin een houten kelderdeur waarin glas waarvoor een acht treden hoge stoep. Tegen deze gevel is een tweede achterhuis aangebouwd.

In de oostgevel een tweeruits venster waarboven twee samengestelde zesruits vensters.

Het ACHTERHUIS (2) is opgetrokken in witgeschilderde baksteen op een donker geschilderd trasraam en wordt gedekt door een zadeldak waarop zwarte Hollandse pannen; roodbakstenen schoorsteen met kap; houten gootlijst.

In de westgevel een niet-originele vensterpartij.

Tegen de achtergevel (noordzijde) is het koetshuis aangebouwd.

In de oostgevel een niet-origineel liggend venster, twee zesruits vensters, twee keldervensters met diefijzers en twee vierruits. Aan de voorzijde van de uitbouw een houten paneeldeur waarboven een zesruits venster.

Het KOETSHUIS is opgetrokkken in bruine baksteen, de westgevel is witgeschilderd, en wordt gedekt door een zadeldak met wolfeind waarop zwarte Hollandse pannen; gemetselde schoorsteen op de nok; houten gootlijst; muurankers.

In de westgevel twee staande tweeruits vensters, twee zesruits vensters, twee opgeklampte houten schuurdeuren en een T-venster; niet-origineel terras.

In de achtergevel (noordzijde) een opgeklampte houten deur en een getoogd vierruits venster onder rollaag.

In het INTERIEUR zijn ondermeer van belang: de houten paneeldeuren, de stucplafonds, in de hal de houten bordestrap, de houten halfronde tochtdeuren met bovenlicht waarin roedenverdeling en glas-in-lood.

Waardering

Herenhuis met aangebouwd koetshuis van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde:

- als voorbeeld van een herenhuis oorspronkelijk gebouwd in 1771 met een uiterlijk van omstreeks 1890 in de provincie Groningen

- vanwege de opvallende vormgeving en eclectische detaillering

- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van zowel exterieur als delen van het interieur

- vanwege de hoge ensemblewaarde in combinatie met het naastgelegen pand - vanwege de monumentale ligging in combinatie met het buurpand aan de Hoofdstraat

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
515881
Complexnaam
Buitenlust
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Hoogezand, Hoofdstraat 91;93 `Buitenlust'

Complexomschrijving

C9601EB: 9601EB91/9601EBPS

Inleiding

Complex, genaamd Buitenlust, bestaande uit een HERENHUIS met aangebouwd KOETSHUIS en vrijstaande PAARDENSTAL. De naam is afkomstig van de voormalige buitenplaats waartoe dit huis, gebouwd in 1771, vroeger behoorde. Het pand werd gebouwd in opdracht van S. Gockinga, ambtman van Selwerd en richter van Sappemeer. Rond 1890 heeft het pand een nieuw uiterlijk verkregen (Eclectische stijl). Aan de linkerzijde van het voorhuis werd een serre en aan de voorzijde een erker aangebouwd. Bijzonder is het gekleurde glas-in-lood in de bovenlichten waarop diverse zinnebeeldige voorstellingen (bv. hoorn des overvloeds) zijn afgebeeld. In 1945 werd het pand intern verbouwd ten behoeve van bewoning door twee gezinnen. De indeling van de plattegrond werd aan de rechterzijde gewijzigd; de linkerzijde is redelijk origineel.

Het complex is gelegen aan de Hoofdstraat op een langgerekt perceel en vormt samen met het naastgelegen pand (Hoofdstraat 95) een opvallend monumentaal ensemble. Het koetshuis is gelegen in de diepe tuin aan de achterzijde van de woning. Aan de linkerzijde van het huis staat een rode beuk, aan de rechterzijde een monumentale kastanje. Het pand wordt aan de voorzijde van de openbare weg gescheiden door een eenvoudig uit omstreeks 1890 stammend ijzeren HEK; centraal een beweegbaar deel.

Waardering

Herenhuis met aangebouwd koetshuis, paardenstal en hek van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde:

- als voorbeeld van een herenhuis oorspronkelijk gebouwd in 1771 met een uiterlijk van omstreeks 1890 in de provincie Groningen

- vanwege de opvallende vormgeving en eclectische detaillering

- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van het complex als de samenstellende onderdelen

- vanwege de hoge ensemblewaarde in combinatie met het naastgelegen pand

- vanwege de monumentale ligging in combinatie met het buurpand aan de Hoofdstraat

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Hoofdstraat 91 9601 EB Hoogezand Ja
Hoofdstraat 93 9601 EB Hoogezand
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Herenhuis
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
K 6552 Hoogezand
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1771 1771 vervaardiging
1890 1890 huidige uiterlijk verbouwing
1945 1945 interieur verbouwing
Naar boven