't Barge, Eefde
Omschrijving
De op het huis afgestemde TUINAANLEG vormt een goed voorbeeld van de 'gemengde' tuinstijl met invloeden van de 'rechtlijnige' aanleg, die kenmerkend is voor het werk van L.A. Springer vanaf 1907. Hierbij is sprake is van romantische elementen met slingerende gazons en formele elementen als rechtlijnige paden met een duidelijke zichtas, voorzien van renaissance-achtige vierkante bloemvakken. L.A. Springer was onder andere als zelfstandig tuinarchitect gevestigd in Haarlem. Springer werd vooral beïnvloed door de werken van Edouard André en Gustav Meyer. Naast vele ontwerpen van openbare parken bestaat het oeuvre van Springer uit ontwerpen van een groot aantal particuliere tuinen zoals de aanleg rond het nabijgelegen Haveke tussen 1916 en 1917.
Vanaf de Schurinklaan loopt een oprijlaan parallel aan de Bargeweg, aan de noordzijde geflankeerd door een weiland, naar het hoofdgeboouw. Voor het landhuis bevindt zich een voorpleintje met grindpad, in het midden voorzien van een rond perk met lage haag. Ten noorden van het voorplein loopt een slingerpad door een aangeplant bosperceel, waarin zich oorspronkelijk een gastenverblijf bevond. Thans bevinden zich hier recente kassen. Achter het hoofdgebouw heeft de tuin een formeel aangelegd deel met een lange zichtas op het oosten. Het landhuis is aan de achterzijde geplaatst op een talud, zodat de tuin ten opzichte van het landhuis is verlaagd. Hierdoor ontstaat een betere zichtas vanuit het hoofdgebouw. Het landhuis is aan de rechter- en achterzijde toegankelijk middels gemetselde trappen. De tuinaanleg kent nauwelijks of geen kunstmatige hoogteverschillen. Op het huidige gazon bevonden zich oorspronkelijk rozenperken. Om het formeel aangelegde tuingedeelte bevinden zich beboste percelen, die worden doorsneden met slingerpaden. In het perceel aan de oostzijde bevindt zich het thans nog gaaf bewaarde (deels gerestaureerde) speelhuisje. Achter een groot open perceel is de meest oostelijke zijde van de tuin voorzien van perken en bospercelen met slingerpaden. Hierin bevinden zich onder andere inlandse eiken, kastanjebomen, acacia's en verschillende soorten beplanting. De tuinmanswoning aan de zuidoostzijde wordt van het park gescheiden door een haag.
Waardering
TUINAANLEG in Gemengde stijl, behorende bij de historische buitenplaats 't Barge, aangelegd tussen 1908 en 1910.
- van architectuurhistorische waarde als goed bewaard voorbeeld van een particuliere tuinaanleg op een historische buitenplaats in gemengde stijl met invloeden van de rechtlijnige stijl. De tuin is eveneens van belang voor het oeuvre van L.A. Springer. De tuin valt op door hoogwaardige esthetische kwaliteiten zoals onder andere zichtbaar in de gave verhoudingen van het ontwerp en de toegepaste plant- en boomsoorten.
- van stedebouwkundige waarde door de beeldbepalende situering van de tuinaanleg aan de Schurinklaan. De tuinaanleg vormt een ensemble met het landhuis, het tuinmanshuis en het speelhuisje. Door de historische gegroeide relatie met de nabijgelegen en door dezelfde tuinarchitect aangelegde tuin van landgoed 't Haveke is de tuinaanleg voor de omgeving van Eefde van eminente waarde.
- van cultuurhistorische waarde als onderdeel van een goed bewaard voorbeeld van een voormalig boerderijcomplex dat werd omgevormd tot buitenplaats door een kapitaalkrachtige stedelijke elite, die zich steeds meer in de buitengebieden ging vestigen.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
De oorspronkelijk vrij gelegen HISTORISCHE BUITENPLAATS " 't Barge " wordt thans begrensd door een woonwijk aan de zuidzijde, gelegen tussen 't Barge en landgoed 't Haveke aan de Bargeweg en de Schurinklaan aan de westzijde. Oudtijds werd de buitenplaats Ten Berge genoemd. Dit betrof een boerderij, waarvan een eerdere versie al vanaf 1436 in de bronnen wordt vermeld. Op de plaats van het landgoed was ook in de 19e eeuw een boerderij gevestigd, waarvan het achterhuis in de tuinaanleg is gehandhaafd. In 1903 werd het huidige hoofdgebouw in opdracht van mevrouw Mees gebouwd. Tussen 1908 en 1910 werd rond het landhuis een landschapstuin aangelegd. Het achterhuis van de voormalige boerderij valt niet onder de bescherming. De buitenplaats vormt samen met het landgoed 't Haveke een belangrijk beeldbepalend element voor de historisch gegroeide omgeving rond Eefde.
De HISTORISCHE BUITENPLAATS bestaat uit een tuinaanleg van L.A. Springer (1855-1940) in gemengde stijl (monumentnummer 516384). Binnen deze aanleg bevinden zich een landhuis gebouwd in Overgangsarchitectuur (monumentnummer 516383), een tuinmanshuis in identieke bouwstijl (monumentnummer 516386), een gedeeltelijk gerestaureerd speelhuisje (monumentnummer 516385) en de oorspronkelijke boerderij (monumentnummer 516387).
Waardering
HISTORISCHE BUITENPLAATS 't Barge, aangelegd tussen 1903 en 1910.
- van architectuurhistorische waarde als gaaf bewaard voorbeeld van een historische buitenplaats waarop zich een landhuis in Overgangsarchitectuur bevindt. De tuinaanleg is van L.A. Springer en uitgevoerd in gemengde stijl. Zowel de aanleg als het hoofdgebouw vallen op door hoogwaardige esthetische kwaliteiten die tot uitdrukking komen in de gave verhoudingen van tuinontwerp en landhuis en het rijke materiaal dat is toegepast in gevels, kozijnen en kap van het hoofdgebouw. De combinatie van tuinaanleg, villa, tuinmanswoning, speelhuisje en oorspronkelijke boerderij geven het landgoed een waardevol karakter.
- van stedebouwkundige waarde als belangrijk beeldbepalend onderdeel van de historisch gegroeide omgeving rond Eefde.
- van cultuurhistorische waarde als goed bewaard voorbeeld van een voormalig boerderijcomplex dat werd omgevormd tot buitenplaats door een kapitaalkrachtige stedelijke elite, die zich steeds meer in de buitengebieden ging vestigen.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Historische aanleg | Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Schurinklaan | 24 | – | 7211 DG | Eefde | – | BY | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | – | Landschappelijke tuin |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | C | 5351 | – | Gorssel |
– | C | 5352 | – | Gorssel |
– | C | 5354 | – | Gorssel |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1908 | 1910 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Springer, L.A. ; Gelderland | tuinarchitect / landschapsarchitect | – |