Pastorie van H. Augustinus, Geleen

Inleiding

PASTORIE van parochie H. Augustinus is gebouwd in 1934 in traditionele stijl met elementen van het expressionisme, naar ontwerp van J. en P. Cuypers, Amsterdam-Roermond. De pastorie vormt met de Augustinuskerk, kapelanie en zeven woningblokken naar ontwerp van architect A. Boosten het complex Prins de Lignestraat.

UITGESLOTEN van bescherming zijn de garage bij de pastorie en het golfplaten afdak achter de poort.

Omschrijving

De PASTORIE heeft een rechthoekige plattegrond en twee bouwlagen onder zadeldaken met genuanceerde Hollandse pannen. De gevels hebben een optrek in gele baksteen in Vlaams verband op geel genuanceerde en geprofileerde plint met rollaag. In de gevels bevinden zich rechthoekige houten kozijnen met bovenlichten onder rollaag, met rode gebakken dorpelstenen. De kopgevels hebben vlechtwerk. Het dak heeft bakgoten en een dakkapel met dakschild. Verder een bakstenen klokkenstoeltje met angelusklokje.

De VOORGEVEL heeft links een topgevel en rechts een volume van één laag met plat dak en borstwering met gebakken afdeksteen. In eerste bouwlaag bevinden zich vensters zonder bovenlicht. Links in de gevel zijn drie vensters, een rondboog entree met verdiept gelegen houten voordeur en rechts twee dubbele vensters. In tweede laag bevinden zich drie dubbele vensters met bovenlichten en in de topgevel twee rechthoekige vensters, waarboven een klein venster. Tegen de rechterzijgevel tussen pastorie en kerk staat een baksteen muur met rollaag waarin een spitsboogvormige poort. Deze poort heeft een smeedijzeren hek, waarboven spijlen in V-vorm. Achter hek is een dakschild van golfplaat geplaatst, deze is uitgesloten van bescherming.

De RECHTER ZIJGEVEL heeft onder het afdak twee vensters en een houten deur. De deur ligt tussen bakstenen kolommen onder een betonlatei. Boven de latei zijn drie kleine glas-in-lood vensters. De borstwering op de eerste bouwlaag eindigt hierboven. Rechts van de deur heeft de gevel nog twee grote en twee kleine vensters met bovenlicht.

De ACHTERGEVEL heeft links een volume van één laag, waarvoor een trap naar de kelder. Rechts is de gevel in twee lagen met een topgevel. De kozijnen zijn dubbele kozijnen met met bovenlicht en in de topgevel drie kleine vensters. Voor de achtergevel een serre met dubbele kozijnen met bovenlicht en een dubbele tuindeur onder een platdak met kleine overstek. Deze loopt door tot aan de linkerzijgevel.

De LINKER ZIJGEVEL heeft enkele vensters met bovenlicht onder een goot overstek. Op het dak een dakkapel met dakschild.

De oorspronkelijke structuur van het INTERIEUR is behouden. WAARDEVOLLE INTERIEURONDERDELEN zijn onder andere in de hal de meerkleurige tegels, klapdeuren met bovenlicht, lambrisering met baksteen bloktandlijst en het trappenhuis met een glas-in-loodvenster van H. Augustinus, door C. Alberdingk (1933) vervaardigd bij atelier Cuypers Roermond in opdracht van bouwpastoor J.H. van Eys.

Waardering

De pastorie bezit in hoge mate cultuurhistorische waarden als bijzondere uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door het belang van de pastorie voor het oeuvre van de architecten en de esthetische kwaliteiten van het ontwerp en ornamentiek. De pastorie vormt met de Augustinuskerk een essentieel onderdeel van de planmatige uitbreiding van Geleen tijdens het Interbellum. De pastorie vormt een bijzonder geheel met het complex beambtenwoningen in de Prins de Lignestraat. De pastorie is in hoge mate gaaf bewaard gebleven, zowel wat betreft exterieur als interieur. Het gebouw is van groot belang voor de structurele en visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. De pastorie is representatief en substantieel voor de geschiedenis van het wonen binnen sociaal hiërarchisch bepaalde kaders waarbinnen lichte vormen van differentiatie mogelijk waren hetgeen tot uitdrukking komt in de bouwkundige hoofdvorm, de detaillering en de materiaalkeuze. Binnen het ensemble Van de Prins de Lignystraat vervult de pastorie een prominente rol in zowel stedebouwkundig opzicht en als exponent van het maatschappijbeeld uit de bouwtijd waarin de zielzorg onlosmakelijk verbonden was met het dagelijks leven van het mijnwerkersbestaan. Het algemene belang van de pastorie wordt bepaald door het geheel van voornoemde waarden.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
517850
Complexnaam
Prins de Lignestraat
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Complexomschrijving

Complex PRINS DE LIGNESTRAAT bestaat uit tien onderdelen, dit zijn zes blokken beambtenwoningen gebouwd in 1927 naar ontwerp van architect A. Boosten, R.K. St. Augustinuskerk met pastorie, gebouwd in 1934 naar ontwerp van J. en P. Cuypers en kapelanie uit 1936. En een blok van drie beambtenwoningen naar ontwerp van A. Boosten uit 1934-35. De bebouwing is gelegen aan weerszijden van en evenwijdig aan het langste deel van de L-vormige Prins de Lignestraat.

De beambtenwoningen uit 1927 zijn gebouwd in traditionalistische stijl voor de beambten van de Staatsmijn Maurits in opdracht van de Stichting Thuis Best. De woningen werden gerealiseerd in samenwerking tussen genoemde bouwstichting en de Staatsmijnen ter ontwijking van de rijksbezuinigingen op woningbouwsubsidies, die in de mijnstreek zeer nadelige gevolgen had aangezien in Geleen op dat moment juist de staatsmijn Maurits tot stand kwam, een bedrijf met 4000 personeelsleden.

De beambtenwoningen werden gebouwd aan de periferie van het toenmalige dorp Geleen en vormen een uiting van de zeer aanzienlijke toename in kwaliteit van de volkswoningbouw in de betreffende periode. De zes woningblokken bestaan uit vier blokken van vier woningen en twee blokken van twee beambtenwoningen. De poort tussen de woningen met huisnummer 10 en 12 hoort bij het oorspronkelijke ontwerp. De Augustinuskerk is gebouwd in neo-gothische stijl met expressionistische elementen. De pastorie en de kapelanie zijn gebouwd in traditionalistische stijl. De beambtenwoningen uit 1934-35 zijn eveneens gebouwd in traditionalistische stijl in opdracht van de Mijnwerkersbond, en vormen één blok van drie woningen. De woningen hebben net als de pastorie en kapelanie voor- en achtertuinen.

UITGESLOTEN van bescherming zijn bij de zes blokken beambtenwoningen uit 1927, de in 1952 door Thuis Best geplaatste bergingen achter de washokken.

Waardering

Het complex PRINS DE LIGNESTRAAT bezit cultuurhistorische waarden als bijzondere uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling en een sociaal-maatschappelijke ontwikkeling, door de Staatsmijn Maurits te Geleen. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door het belang van het complex voor de regionale architectuurgeschiedenis, het belang voor het oeuvre van de architecten A. Boosten en J. en P. Cuypers en door de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van de ontwerpen en de ornamentiek. Het complex is vanwege de situering verbonden aan en van betekenis voor de ontwikkeling en het aanzien van de Mijnstreek in het algemeen en Geleen in het bijzonder.

Het complex is verder van belang wegens de architectonische gaafheid van het exterieur en de hoogwaardige architectonische kwaliteit van de samenstellende onderdelen, hetgeen in belangrijke bijdraagt aan de visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. De woningen in dit complex zijn representatief en substantieel voor de geschiedenis van het wonen binnen sociaal hiërargisch bepaalde kaders waarbinnen licte vormen van differentiatie mogelijk waren hetgeen tot uitdrukking komt in de bouwkundige hoofdvorm, de detaillering en de materiaalkeuze. Het algemeen belang wordt bepaald door het geheel van voornoemde waarden.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Pastorie(F) Religieuze gebouwen Kerkelijke dienstwoning oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Prins de Lignestraat 31 6161 CX Geleen Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
D 5174 Geleen
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1934 1934 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Cuypers, J. ; Limburg architect / bouwkundige / constructeur
Cuypers, P. ; Limburg architect / bouwkundige / constructeur
Ingenieursbureau Henri Huydts ; Limburg overig ambachtsoort
van Eys, J.H. ; Limburg opdrachtgever
Naar boven