Inleiding

BOERDERIJCOMPLEX, midden 19de eeuw. De boerderij is van het in Midden-Holland gangbare langhuistype. Het woonhuisgedeelte werd in 1880 vernieuwd in een Ambachtelijk-traditionele bouwtrant. Het complex bestaat uit een BOERDERIJ met een bouwkundig daarmee verbonden zomerhuis annex boenhok, een vrijstaande WAGENSCHUUR waarin stalgedeelte en een TOEGANGSHEK. De overige bijgebouwen op het achtererf zijn voor de bescherming van ondergeschikt belang. Wel vervult de rietgedekte voormalige hooiberg een beeldondersteunende functie.

Woon- en bedrijfsgedeelte liggen hier ieder onder een eigen dak. Karakteristiek voor de veeteeltboerderijen in de Rijnstreek is de ligging van het zomerhuis met bijbehorend boenhok en spoelhuis aan een steekslootje, wat ook hier het geval is. Het complex is gesitueerd aan de noordoever van de Oude Rijn in een waardevol landschappelijk gebied met een Middeleeuwse strokenverkaveling. Diverse boerderijen stammen nog uit de 17de eeuw. Daarnaast staan er diverse 19de-eeuwse boerderijen, gebouwd deels ter vervanging van reeds bestaande, veelal voortgaand op bestaande tradities. Hondsdijk 39 is van deze ontwikkeling een goed voorbeeld en vertoont verwantschap met het nabijgelegen Hondsdijk 59 en 69.

Inwendig is de indeling van de boerderij grotendeels intact gebleven en is ondermeer de houtconstructie in de stal met standvinken en kapspanten nog aanwezig. In het woongedeelte enkele wijzigingen plaatsgevonden, zoals een modernisering van de werkkeuken en het zomerhuis.

Omschrijving

Het aan drie zijden door weilanden omgeven boerderijcomplex, bevindt zich op een vrijwel rechthoekige kavel in de Hondsdijkse Polder ten westen van de dorpskern van Koudekerk aan de Rijn. De boerderij ligt op ruime afstand van de weg met de voorgevel (zuid) naar de weg gekeerd. De wagenschuur staat ten oosten, evenwijdig aan de boerderij, maar ligt iets verder terug en begint ongeveer ter hoogte van het bedrijfsgedeelte van de boerderij. Dit geldt ook voor het zomerhuis ten westen van de boerderij, dat ongeveer ter hoogte van de werkkeuken begint en daarmee verbonden is door een tussenlid.

Aan voor- en zijkanten (zuid, oost, west) wordt het erf omgeven door slootjes, die doorlopen tot aan respectievelijk de schuur (west) en langs het zomerhuis tot aan het boenhok (oost). Het erf is aan straatzijde toegankelijk door een op een dam (met duiker) geplaatst smeedijzeren toegangshek en een van grind voorzien oprijpad. De erfbeplanting concentreert zich langs het oprijpad en verder voor het huis, waar sprake is van enige tuinaanleg met gazon en diverse loofbomen en heesters, waaronder een monumentale rode beuk voor het huis en groene beuken aan weerszijden van het oprijpad.

Waardering

Het boerderijcomplex is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde als vrij gaaf boerenerf uit het eind van de 19de eeuw met een voor Midden-Holland en meer specifiek voor de Rijnstreek karakteristieke langhuisboerderij met bijbehorend zomerhuis en wagenschuur.

Van architectuurhistorische waarde als karakteristiek voorbeeld van een vrij sober vormgeven boerderij in Ambachtelijk-traditionele bouwtrant. De bouwkundige onderdelen zijn gaaf in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering.

Van ensemblewaarde vanwege de ruimtelijke, functionele en stilistische samenhang van de gebouwen en de beplanting van het erf.

Het complex heeft een stedenbouwkundige waarde door de beeldbepalende situering langs de Oude Rijn en meer in het bijzonder als onderdeel van een historische waardevolle boerderijstrook langs deze rivier.