Harderwijkerweg 66, Dieren
Omschrijving
Centraal in de binnenhof van het woningcomplex gelegen gietijzeren WATERPOMP. De pomp bevindt zich boven een door regenwater gevoed reservoir. De fraai bewerkte pomp bestaat uit een geprofileerd achthoekig basement met aan één zijde een hiertegen geplaatste spuwer. Boven het basement bevindt zich een kandelaberachtige aan de boven- en onderzijde versierde gecanneleerde schacht die bekroond wordt door een bewerkte knop. Aan de bovenzijde van de schacht bevindt zich aan één zijde een zwengel met bol.
Waardering
Gietijzeren WATERPOMP.
- Van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een rijk bewerkte gietijzeren waterpomp uit de vroege twintigste eeuw. De pomp is tevens van belang vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp en vanwege het materiaalgebruik.
- Van stedenbouwkundige waarde als essentieel en functioneel onderdeel van het woningcomplex. De waterpomp is tevens van belang voor het aanzien van de binnentuin van het complex door situering op de kruising van de twee hoofdassen in de tuin.
- Van cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een technische ontwikkeling; in casu de watervoorziening in een woningcomplex in de vroege twintigste eeuw waarbij gebruik gemaakt werd van in een ondergronds reservoir opgevangen regenwater.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Dit uitzonderlijk fraaie en monumentale carré-vormige complex woningen kwam in de jaren 1910-13 tot stand in opdracht van de Nederduitsch Hervormde Gemeente van Amsterdam naar aanleiding van een schenking van de op de tegenoverliggende begraafplaats begraven Amsterdammer C.H.H. Schweer bey der Becke (1827-1905). Deze had tijdens zijn leven aan het huidige Rembrandtplein een bakkerswinkel doch verdiende zijn geld vooral in de beurs- en onroerendgoedhandel.
De beschermde complexonderdelen zijn: Woningen met kapel en regentenkamer (monumentnummer 519411); hekwerk met entree (monumentnummer 519412); de tuinaanleg (monumentnummer 519414); de pomp in de tuin (monumentnummer 519413).
De aanbesteding van het ten oosten van de Harderwijkerweg gelegen complex vond plaats op 20 november 1911 om 12.00 uur in het voormalige hotel Westhoff aan het Stationsplein. De laagste inschrijver was de Dierense aannemer Boerman die het karwei voor f119.331,- wilde klaren. Vijf zesde deel van de ruim dertig woningen was bedoeld voor tot de Hervormde Gemeente te Amsterdam behorende Amsterdammers van zestig jaar en ouder. De overige woningen waren bestemd voor leden van de Hervormde Gemeente te Dieren. Het complex is gebouwd in de Nieuw-Historiserende stijl. De architectuur van de gebouwen sluit aan bij die van in de late 17de en 18de eeuw gebouwde hofjes in steden als Amsterdam en Haarlem. De bouwkunst uit deze tijd stond in de eerste decennia van de 20ste eeuw sterk in de belangstelling en diende geregeld als inspiratiebron voor woonhuizen, villa's en overheidsgebouwen. De ontwerper van het complex, de bekende architect C.B. Posthumus Meyjes (1859-1922), bouwde o.a. de arbeiderswoningen in het Snouck van Losenpark in Enkhuizen. Opmerkelijk is dat hoewel het complex zich ten tijde van de bouw in een landelijke omgeving bevond, vastgehouden werd aan de opzet zoals deze gebruikelijk was in de steden. Tot het complex behoort een kerkje.
De kleuren mintgroen en zachtgeel waarin de van oorsprong aanwezige luiken en deuren zijn geschilderd zijn niet oorspronkelijk. Naar verluidt zijn de oorspronkelijke kleuren standgroen en donkergeel. Aan weerszijden van de toegang van het complex aan de Harderwijkerweg bevindt zich een witgesausde hardstenen kolom waarop de tekst Schweer/ Bey der Becke / Hof. Het complex wordt van de Harderwijkerweg gescheiden door een ruim voorterrein met een boombeplanting waaronder lindebomen, bruine beuk en een trompetboom. Het voorterrein werd evenals de tuin van de binnenhof ontworpen door de bekende tuin- en landschapsarchitect D.F. Tersteeg (1876-1942) en is een bijzonder fraai voorbeeld van de Nieuw-Architectonische tuinstijl. Het ontwerp van de tuin sluit nauw aan bij de architectuur van het complex. Achter de kapel bevinden zich twee populieren.
Waardering
Architectuurhistorische waarden:
- Het complex is van belang vanwege de bijzondere gave staat, de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp, de detaillering en het bijzondere materiaalgebruik
- Het complex vormt een bijzonder goed voorbeeld van de Nieuw-Historiserende stijl uit de eerste decennia van de twintigste eeuw.
- Het complex is typologisch van belang als een met name voor het oosten van Nederland zeldzaam voorbeeld van een vroeg twintigste eeuws hofje.
- Het complex is van belang vanwege het grotendeels gaaf bewaarde interieur waarbinnen vooral de interieurs van de kapel en de bestuurskamer opvallen.
- Het complex is van belang voor het oeuvre van de bekende architect J.B. Posthumus Meyes. Het complex vormt bovendien een van de weinige voorbeelden van diens werk in de provincie Gelderland.
- Het complex is van belang voor het oeuvre van de bekende tuinarchitect D.F. Tersteeg. De tuin vormt een van de weinige voorbeelden van het werk deze architect in de provincie Gelderland.
Stedebouwkundige waarden:
- Het complex vormt evenals de tegeoverliggende begraafplaats een sterk beeldbepalend element aan de Harderwijkerweg dat van groot belang is voor het aanzien van Dieren.
De bouw van het complex is nauw verbonden de ontwikkeling van Dieren-Noord in de eerste decennia van de twintigste eeuw van een agrarisch gebied tot een deel van de bouwde kom met een hoge concentratie sociale woningbouw ten behoeve van de ten noord-westen van de spoorlijn gevestigde en zich vestigende industrie zoals de Gazellefabriek.
Cultuurhistorische waarden:
- Het complex is van sociaal-historisch belang als bijzonder voorbeeld van vroeg-twintigste eeuwse bejaardenzorg in Nederland.
- Het complex is van historisch belang als herinnering aan de stichter C.H.H. Schweer bey der Becke.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Pomp | Voorwerpen op pleinen en dergelijke | Straatmeubilair | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Harderwijkerweg | 66 | – | 6952 AL | Dieren | – | BY | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | U | 3555 | – | Dieren |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1912 | 1913 | – | vervaardiging |