Inleiding

In 1861 als CONSISTORIE gebouwd pand, dat een ensemble vormt met de veel oudere, in 1888 naar ontwerp van W.C. Mulder verbouwde zaalkerk (Hooglandsekerkgracht 26, mon.nr.382992, ) van de Evangelisch Lutherse Gemeente. De consistorie is gebouwd in opdracht van het kerkbestuur van deze gemeente, naar een ontwerp van de latere stadsarchitect J.W. Schaap. De meest opvallende stijlkenmerken aan het exterieur van het pand zijn de Neo- Gotische raamtraceringen in de gevelopeningen op de begane grond. Vanwege de stijlkenmerken en het materiaalgebruik is voor dit pand dan ook de stijlbenaming Willem Il-Gotiek of Stucadoorsgotiek van toepassing. Het nog steeds als consistorie in gebruik zijnde pand maakt deel uit van een gesloten gevelwand en staat naast het ver achter de rooilijn opgetrokken kerkgebouw, waarmee het een ensemble vormt. Het pand maakt deel uit van het beschermde stadsgezicht.

Omschrijving

Vanuit een rechthoekige plattegrond opgetrokken pand met verdieping onder een met hollandse pannen gedekt zadeldak. Wit geschilderde, gepleisterde tuitgevel met hoeklisenen, hoge, grijs-blauwe plint tot aan de vensterdorpels en rechtgesloten gevelopeningen. Drie-assige begane grond met links een paneeldeur onder een geprofileerd kalf en bovenlicht met twee vierpassen binnen cirkel. Identieke bovenramen in de twee vensters die eveneens zijn voorzien van neo-gotisch maaswerk. Gekoppelde profiellijsten rondom de bovenlichten. Op de hoeklisenen verkropte cordonlijst met afzaat, die eveneens fungeert als onderdorpel van het grote, rechtgesloten verdiepingsvenster met roedenverdeling en twee tussenstijlen. Hierboven een spaarveld met de datering 1861. Lisenen op de verdieping eveneens voorzien van spaarvelden. Geprofileerde, met zink beklede deklijst, brede tuit en schouders. Geraapte, met de kerk verbonden linker zijgevel met schijnvoegen op de begane grond, een cordonlijst (waterlijst), een houten dakgoot en aan de hoek een steunbeer van schone baksteen met gepleisterde bekroning. De verdieping is iets terugwijkend ten opzichte van de begane grond. De gepleisterde achtergevel heeft op de begane grond een rechtgesloten achtruits vensters aan weerszijden van een porte brisée met een eveneens rechtgesloten bovenlicht. In de geveltop een rechtgesloten balkondeur. De consistorie sluit aan op een gang die de verbinding vormt met de kerk. De buitendeur van deze gang is een openslaande glasdeur met cirkel en radiale roedenverdeling in het rechtgesloten bovenlicht. Het interieur van de consistorie is gewijzigd. De houten kap wordt gedragen door philibertspanten. Voor het pand een stoep met hardstenen tegels en gevlamde stangen tussen drie conische stoeppalen, twee gietijzeren balusters en de hoeklisenen van het huis.

Waardering

De consistorie is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde. Vanwege de oorspronkelijke (tevens huidige) functie en de voor de bouwtijd karakteristieke stijlkenmerken in de detaillering. Het heeft ensemblewaarde vanwege de visuele, alsmede de functionele en historische samenhang met de ernaast staande eveneens van rijkswege beschermde kerk. Het is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de gaafheid van het exterieur.