Cronenburgh, Loenen aan de Vecht
Omschrijving complexonderdeel 2
Het HOOFDGEBOUW Cronenburgh is een in 1925 naar ontwerp van de architect W.H. Willms gebouwd herenhuis in Nieuw Historiserende stijl met neobarokke elementen. Het haaks op de Vecht gesitueerde, deels onderkelderde pand op een rechthoekig grondplan bestaat uit twee bouwlagen onder een schilddak gedekt met gesmoorde Oudhollandse pannen. Op de nokeinden zijn twee grote schoorstenen met ijzeren windvang geplaatst. Op het dak bevinden zich aan de lange zijden twee getoogde dakkapellen en aan de korte zijden een dakkapel met zadeldak en fronton. De gevels zijn opgetrokken in baksteen in staand verband met geblokte hoeklisenen en een geprofileerde, gecorniste houten kroonlijst als accentuering. Rondom zijn onder strekken licht getoogde roedenverdeelde schuifvensters, oorspronkelijk voorzien van luiken, aangebracht. De oorspronkelijke hoofdingang ligt aan de tuinzijde (zuidzijde), gezien de ligging van hal, trap en de behandeling van de gevel aan de tuinzijde.
De symmetrisch ingedeelde gevel van vijf traveeën heeft een licht risalerende middenpartij, waarin zich de ingang bevindt met een dubbele deur onder een getoogd driedelig roedenverdeeld bovenlicht. Boven de ingang is een venster geplaatst. Ingang en vensterpartij zijn gevat in een neobarokke bepleisterde omlijsting. Aan weerszijden van het middenrisaliet bevinden zich op de begane grond en op de verdieping twee vensters.
De noordgevel is vijf traveeën breed met in het midden op de begane grond een deur onder een roedenverdeeld bovenlicht met pilasteromlijsting en op de verdieping een venster. Deur en venster worden geflankeerd door een oeil-de-boeuf. Rechts van het midden zijn op de begane grond en de verdieping twee vensters geplaatst. Aan de linkerzijde bevinden zich op de begane grond en op de verdieping een venster en geheel links een rechthoekige éénlaags uitbouw met drie kleine rondboog vensters (bijkeuken en toiletruimte), waarboven een balkon omgeven door een balusterhek met een balkondeur op de verdieping. In de rechterzijgevel van deze uitbouw is een deur geplaatst. Tegen de linkerzijgevel is een rechthoekige serre met een balkon aangebouwd, voorzien van samengestelde roedenvensters en openslaande terrasdeuren met zij- en bovenlichten. Een dubbele balkondeur geeft toegang tot het balkon voorzien van een balusterhekwerk. In de oksel tussen deze serre en de uitbouw tegen de noordgevel is een éénlaags aanbouw onder een gedrukt schilddak aangebracht (personeelsverblijf). Tegen de rechterzijgevel is een brede serre met samengestelde vensters en dubbele deuren met bovenlicht geplaatst, voorzien van een balkon met balusterhekwerk en twee stel dubbele balkondeuren. In het verlengde van de de voorgevel is in zuidelijke richting een tuinmuur langs het terras aangebouwd.
Het INTERIEUR heeft de oorspronkelijke indeling behouden met een centrale hal voorzien van een marmeren plavuizen vloer en trappenhuis met gesneden trapleuning in neobarokke trant. Verschillende vertrekken hebben een decoratief stucplafond in neorégence stijl en marmeren schouw. Onder de keuken (noordoostzijde) is een grote kelder.
Waardering
Het hoofdgebouw is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als laat voorbeeld van een herenhuis gebouwd in 1925 in Nieuw Historiserende stijl met neobarokke elementen, alsmede vanwege de gave hoofdvorm, indeling en detaillering en bijbehorende interieurelementen als trappenhuis, schouwen en stucplafonds. Tevens heeft het ensemblewaarde in ruimtelijke, functionele en stilistische samenhang met de overige complexonderdelen van de buitenplaats.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding complex
De HISTORISCHE BUITENPLAATS Cronenburgh is in 1925 gesticht door Goswin H. Boner. Op een perceel begrensd door de Bloklaan, Rijksstraatweg, buitenplaats Nieuwerhoek en de Vecht, dat tot 1925 bij de buitenplaats Nieuwerhoek heeft behoord, liet hij naar ontwerp van de architect W.H.Willms een hoofdgebouw en tuinmanswoning in Nieuw Historiserende stijl en een tuinhuis in Neoclassicistische stijl bouwen. De buitenplaats kreeg een opvallende noordzuid-aanleg met het hoofdgebouw haaks op de Vecht. De buitenplaats is genoemd naar het kasteel Cronenburgh dat tot 1837 in het weiland ten noorden van de Bloklaan heeft gestaan. Het toegangshek aan de Rijksstraatweg is oorspronkelijk afkomstig van Nieuwerhoek en is in 1931 bij Cronenburgh geplaatst, toen een uitbreiding van de bebouwing op het terrein plaats vond met onder andere een botenhuis, schuren en plantenkas. In dezelfde periode zijn waarschijnlijk de serres aangebouwd bij het hoofdgebouw. In verband met de sterk toegenomen verkeersintensiteit is de ingang tot het terrein aan de zijde van de Rijksstraatweg buiten gebruik gesteld en is een nieuwe ingang met toegangsbrug vanaf de Bloklaan gerealiseerd. Als gevolg hiervan is de dienstingang aan de noordzijde van het hoofdgebouw, hoofdingang geworden.
Omschrijving complex
De historische buitenplaats Cronenburgh aan de Rijksstraatweg ten westen van de Vecht omvat de navolgende complexonderdelen: 1. park 2. woonhuis (hoofdgebouw) 3. tuinmanswoning 4. tuinhuis 5. toegangshek (monumentnr. 358909) 6. botenhuis 7. ophaalbrug 8. dierenverblijf (kippen- of fazantenren) De buitenplaats beslaat een rechthoekig perceel van 2,5 ha tussen de Bloklaan, Rijksstraatweg, de buitenplaats Nieuwerhoek en de Vecht. Het terrein wordt met uitzondering van een gedeelte aan de zuidzijde omgeven door sloten. Het hoofdgebouw bevindt zich in het noordelijk deel van het park aan de zijde van de Bloklaan. Links van het hoofdgebouw liggen, binnen het utilitair gedeelte van het park, het houten botenhuis aan een brede sloot evenwijdig aan de Bloklaan, een ophaalbrug over deze sloot en een houten kippen- of fazantenren. Rechts van het hoofdgebouw staat aan de zijde van de Rijksstraatweg de tuinmanswoning. Ten zuiden van het hoofdgebouw bevindt zich aan de Vechtzijde het tuinhuis en aan de Rijksstraatweg (westzijde van het park) het toegangshek uit 1754. Ter hoogte van de tuinmanswoning is een tweede toegang tot het park aanwezig.
Waardering complex
Het complex is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een jonge en gave buitenplaats uit het eerste kwart van de twintigste eeuw, die als eerste buitenplaats ten zuiden van Loenen werd aangelegd met een voor de Vechtstreek zeldzaam voorbeeld van een hoofdgebouw en tuinmanswoning in Nieuw Historiserende stijl en een tuinhuis in Neoclassicistische stijl, alle ontworpen door de architect W.H. Willms. Tevens vanwege waardevolle complexonderdelen uit 1931 zoals het botenhuis, ophaalbrug en de kippen- of fazantenren. Voorts is het complex waardevol vanwege de visuele samenhang tussen de complexonderdelen binnen een park gekenmerkt door een gemengde parkaanleg. Tenslotte als onderdeel van de landgoederenzône langs de Vecht en de stedebouwkundig markante situering nabij de brug over de Vecht en de kruising van de Rijksstraatweg en de Bloklaan.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Landhuis | Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Rijksstraatweg | 84 | – | 3632 AD | Loenen aan de Vecht | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | B | 1248 | – | Loenen |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1925 | 1925 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Boner, Goswin H ; Utrecht | opdrachtgever | – |
Willms, W. H. ; Utrecht | architect / bouwkundige / constructeur | – |