Inleiding

Complex historische buitenplaats Olaertsduyn, bestaande uit een in 1910-1911 gebouwd LANDHUIS naar ontwerp van de Hilversumse architect J.W. Hanrath in Nieuw Historiserende Stijl, een uit de bouwtijd van het huis daterende TUIN- en PARKAANLEG naar ontwerp van de tuinarchitect L.A. Springer en een kleine, opvallend vormgegeven schuur uit de eerste helft van de twintigste eeuw.

De naam van het vrij, in een parkachtige aanleg staande huis relateert aan een aldaar gesitueerde, van oorsprong laat-middeleeuwse polder. In 1885 kocht cargadoor James Smith een terrein bospercelen in het betreffende binnenduingebied, waartoe ook het Windgat behoort. In de jaren 1910-1911 werd aldaar het oorspronkelijk als jacht- en buitenverblijf gebruikte huis gebouwd in opdracht van zijn zoon William. Het huis werd vanaf 1933 tot in WOII door Adriaan Pieter van Hoey Smith permanent gebruikt. In de oorlogsjaren werd het in het spergebied staande huis gevorderd en in gebruik genomen door Duitse officieren. In 1946 werd het huis verkocht en verhuurd aan de Stichting Eerste Volkshogeschool voor Zuid-Holland. De tuin is oorspronkelijk uitgevoerd in een gemengde tuinstijl met een formele, symmetrische aanleg met lanenstelsel, rechtlijnige waterpartij en langwerpige bloementuinen rondom het huis, waaromheen een landschappelijk aangelegd park met voornamelijk inheemse boomsoorten. Ondanks wijzigingen en het verdwijnen van de bloementuinen is de oorspronkelijke structuur van de in 1995 deels gerestaureerde tuin nog goed te herkennen.

Omschrijving

De historische buitenplaats Olaertsduyn bestaat uit een groot, in een traditionalistische stijl gebouwd landhuis met verdieping en een voor een belangrijk deel in de oorspronkelijke staat bewaard gebleven interieur. Het ten opzichte van de omgeving iets verhoogd gelegen huis is omgeven door een parkachtige tuin met onder meer een geometrisch gedeelte met vijver en lanen in de vorm van een ganzenvoet, en een landschappelijk gedeelte met gebogen lanenstelsel. In het park staat een kleine rustieke schuur. Het complex is gesitueerd in een omgeving met bijzondere landschapelijke waarde.

Waardering

Het complex historische buitenplaats Olaertsduyn, bestaande uit landhuis, tuin- en parkaanleg en schuurtje is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde, de architectuurhistorische waarde en de ensemblewaarde.

- Het complex is van cultuurhistorische belang als een goed voorbeeld van een 'jonge' buitenplaats uit de vroege twintigste eeuw en als belangrijk onderdeel van een gebied dat een bijzonder landschappelijke ontwikkeling heeft doorgemaakt.

- Het complex heeft architectuurhistorische waarde vanwege de kwaliteiten van het ontwerp van zowel de tuin als het in- en het exterieur van het huis. Tuin en huis zijn tevens van belang als representatieve werken uit het oeuvre van de vermaarde (tuin)architecten Hanrath en Springer die in deze periode veel samenwerkten.

- Het complex heeft ensemblewaarde vanwege de bijzondere samenhang tussen het tegelijkertijd ontworpen landhuis en de tuin en omdat het deel uitmaakt van een groter, landschappelijk geheel.

- Het complex is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de grote mate van gaafheid van de samenstellende onderdelen.