Complex Akkerstraat e.o., Vught

Inleiding

Aan de oostelijke zijde van de Hoogstraat ligt een blok met WOONHUIZEN van een iets eenvoudiger type dan de woonhuizen Vlasmeersestraat 94-110 (even nummers)/Glorieuxlaan 10-16 (even nummers). Deze woonhuizen werden in 1938 werd gebouwd in opdracht van het echtpaar W. en Ch.E. van Beuningen, dat door de bouw van goede volkwoningen de woonomstandigheden in Vught wilde verbeteren. De woonhuizen werden opgetrokken in een Traditionalistische stijl, naar ontwerp van architect C. Knuttel.

Omschrijving

De woonhuizen hebben een L-vormige plattegrond en tellen één bouwlaag onder een zadeldak met een overstek op klossen. Aan de achterzijde van deze huizen een lagere aanbouw voor de keuken en een schuur onder zadeldak. Het dak is gedekt met groen geglazuurde pannen en had oorspronkelijk aan de achterzijde twee dakvensters met ijzeren kozijnen, bij het merendeel van de huizen vervangen door grotere dakvensters met kunststof kozijn. De muren zijn opgetrokken in gewitte baksteen. Boven het dak en boven de aanbouw een schoorsteen in onbeschilderde baksteen. De voorgevel van deze woonhuizen komt sterk overeen met het type woonhuizen aan de Vlasmeersestraat 94-110 en Glorieuxlaan 10-16, zij het dat hier alleen boven de voorgevel een dakkapel is aangebracht -die kleiner is dan bij het type Vlasmeersestraat 94-110/Glorieuxlaan 10-16- en het toiletraampje naast de ingang ontbreekt. De voorgevel bestaat uit een terugliggende ingangspartij en een erker met schuine zijwand. De ingang wordt gevormd door een eenvoudige houten deur met een smal, verticaal vierruits venster. Aansluitend op de ingang drie aaneengesloten zesruits vensters.

De noordelijke zijgevel van dit blok woonhuizen is zeer sober en heeft geen vensters. In de topgevel een licht uitkragende schoorsteen. De zuidelijke zijgevel heeft een stolpvenster met twee zesruits ramen en twee kleine ronde vensters ter hoogte van de bovenverdieping. De achtertuin van dit hoekhuis wordt door een lage tuinmuur met aansluitend hierop een bakstenen pergola van de straat gescheiden. Direct rechts van deze pergola een garage onder zadeldak. In de achtergevel is de achterkamer van het woonhuis voorzien van een dubbele openslaande tuindeur met boven- en zijlichten. Links/rechts hiervan de eenlaags aanbouw voor de keuken en de schuur. Deze aanbouw onder zadeldak heeft tegen de achtergevel van het woonhuis een grote bakstenen schoorsteen. In de zijgevel heeft is deze aanbouw voorzien van een deur met bovenlicht en een kruisvenster met kleine roedenverdeling ter hoogte van de keuken. Boven de achtergevel ter hoogte van de grote slaapkamer een grote, plat afgedekte dakkapel.

In het merendeel van de woonhuizen is het interieur in de loop der tijd gewijzigd. Oorspronkelijk hadden deze woonhuizen op de begane grond een voor- en achterkamer, die door een tussenwand met houten schuifdeur gescheiden werden. Hiernaast een smalle gang met betonemaille lambrisering en granito vloer. Langs de voortuintjes van de woonhuizen loopt een laag bakstenen tuinmuurtje met bakstenen stijlen, waartussen groen geschilderde ijzeren hekken.

Waardering

De woonhuizen behorend bij het volkswoningbouwcomplex de "Piekenhoek" zijn van algemeen belang. De woonhuizen bezitten cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling; zij vormen een voorbeeld van door particuliere weldoeners gerealiseerde volkswoningbouw. De woonhuizen hebben architectuurhistorische waarde als voorbeeld van volkswoningbouw in een karakteristiek gedetailleerde, traditionalistische vormentaal en vanwege het bijzondere materiaalgebruik. De objecten bezitten ensemblewaarde als essentieel onderdeel van een groter geheel dat cultuurhisto- risch, architectuurhistorisch en stedenbouwkundig van nationaal belang is. Tot slot zijn de woonhuizen van belang vanwege gaafheid van het exterieur en vanwege typologische zeldzaamheid.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
521280
Complexnaam
Complex Akkerstraat e.o.
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Het complex met WOONHUIZEN (complexonderdeel 1 t/m 5), een WINKELWONING (complexonderdeel 6) en een POMP (complexonderdeel 7) is gelegen in de driehoek Hoogstraat, Vlasmeerstraat en Akkerstraat. De woningen werden in 1938 gebouwd in opdracht van het echtpaar W. en Ch. E. van Beuningen, dat de leefomstandigheden van de Vughtse bevolking door de bouw van betere woonhuizen wilde verbeteren. Hiertoe richtten zij de Charlotte Elisabeth van Beuningenstichting op, die de bouw van een groot aantal volkswoningen in de zogenaamde "Piekenhoek" realiseerde. Het samenhangende woningcomplex werd ontworpen door architect C. Knuttel, die eveneens betrokken was bij andere bouwprojecten van het echtpaar Van Beuningen in Vught. Het woningbouwcomplex vertoont stijlelementen van het Traditionalisme. De opzet van het volkswoningbouwcomplex met bebouwingsblokken rondom gezamelijke groenvoorzieningen is karakteristiek voor de tuindorpen die in het interbellum in Nederland werden gebouwd. Het woningcomplex telt een vijftal typen woonhuizen, die variëren in omvang en indeling.

Omschrijving

Het complex omvat een aantal woningblokken van drie of meer eenlaags woningen onder zadeldak. Het complex beslaat een globaal driehoekig terrein, afgesloten door de Vlasmeersestraat (oostzijde), de Glorieuxlaan en de Akkerstraat (zuidzijde) en de Hoogstraat (westzijde) en met een extra vertakking aan de westzijde langs de oostelijke zijde van de Fortstraat. Een drietal woningblokken in de Hoogstraat is gelegen aan een plantsoen met een pomp. De overige woningblokken liggen direct aan de weg of worden door een kleine voortuin hiervan gescheiden. Tussen de woningblokken aan de Vlasmeerstraat, Hoogstraat en Akkerstraat lag oorspronkelijk een gemeenschappelijke tuin met volière. Elke woning had daarnaast een eigen achtertuintje, waarin door het echtpaar van Beuningen fruitbomen geplant waren. Daarnaast zijn zowel langs de Vlasmeersestraat als langs de Glorieuxlaan gezamelijke garages gebouwd. Op de hoek Vlasmeersestraat-Hoogstraat bevindt zich een eenlaags winkel met woonhuis. De bebouwing van dit complex vertoont door de opmerkelijke stijl en het materiaalgebruik -gewitte bakstenen muren, daken met groene geglazuurde pannen, houten luiken en ramen met kleine roedenverdeling- een bijzondere samenhang. De oorspronkelijke kleurstelling van de woonhuizen is tot op heden gehandhaafd: witte muren met een zwarte plint, gele kozijnen en groene luiken. Op diverse plaatsen in het woningcomplex is terracotta beeldhouwwerk aangebracht (reliëfs in de zijgevels van woningblokken, pelikaan op pomp) waarvan de symboliek verwijst naar de zorg om het welzijn van de bevolking.

Waardering

Het complex met volkswoningen in de Vughtse "Piekenhoek" is van algemeen belang. Het complex heeft cultuurhistorische waarde als uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling; het is een voorbeeld een door particuliere weldoeners gerealiseerd volkswoningbouwcomplex. Het complex heeft architectuurhistorische waarde, als voorbeeld van een volkswoningbouwcomplex in een samenhangende, karakteristiek gedetailleerde traditionalistische vormentaal en door het bijzondere materiaalgebruik. Het complex bezit ensemblewaarde, vanwege de bijzondere betekenis van het woningcomplex wegens de wijze van verkaveling, inrichting en voorzieningen: het vormt een representatief voorbeeld van de verzorgde tuindorpen die tussen de twee wereldoorlogen in Nederland ontstonden. Het complex is van belang wegens de architectonische gaafheid. Tenslotte is het complex van belang vanwege typologische zeldzaamheid.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Hoogstraat 6 5261 TH Vught Ja
Hoogstraat 8 5261 TH Vught
Hoogstraat 10 5261 TH Vught
Hoogstraat 12 5261 TH Vught
Hoogstraat 14 5261 TH Vught
Hoogstraat 16 5261 TH Vught
Hoogstraat 18 5261 TH Vught
Hoogstraat 20 5261 TH Vught
Hoogstraat 22 5261 TH Vught
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
B 7226 Vught
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1938 1938 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Knuttel, D.E.C. ; Noord-Brabant architect / bouwkundige / constructeur
Naar boven