Complex Akkerstraat e.o., Vught

Inleiding

De WINKELWONING is gelegen op de hoek Vlasmeersestraat-Hoogstraat. Het pand, waarin oorspronkelijk een kruidenierswinkel en de woning van de winkelier waren ondergebracht, werd in 1938 opgetrokken in een Traditionalistische bouwstijl, naar ontwerp van architect C. Knuttel. De winkelwoning werd gebouwd in opdracht van het echtpaar W. en Ch. E. van Beuningen, dat door de bouw van goede woningen de leefomstandigheden van de Vughtse bevolking wilde verbeteren. Het inwendige van de winkelwoning is sindsdien enigszins gewijzigd: op de begane grond is de woonkamer van het woonhuis later bij de winkel getrokken.

Omschrijving

De winkelwoning heeft een eenvoudige vlinderplattegrond, bestaand uit twee in een flauwe hoek schuin tegen elkaar geplaatste rechthoekige bouwdelen. Aan de zuidelijke zijde van de winkelwoning, langs de Vlasmeersestraat, een éénlaags aanbouw onder plat dak. Door middel van een laag muurtje sluit deze aanbouw aan op een garage aan de Vlasmeersestraat. Het pand telt één bouwlaag onder een overstekend zadeldak, gedekt met groene geglazuurde pannen. Het huis heeft een bakgoot op klossen en een drietal schoorstenen. Boven de achtergevel een plat afgedekte dakkapel. De gevels zijn opgetrokken in gewitte baksteen, met een zwart geschilderde plint. De voorgevel van de winkelwoning bevindt zich op de hoek Vlasmeersestraat - Hoogstraat en wordt gevormd door een winkelpui met twee etalagekasten. Hiertussen ligt de winkelingang. Boven de etalagekasten en de winkeldeur is een doorlopend bovenlicht, bestaand uit kleine éénruits raampjes met kathedraalglas, aangebracht.

In de kopgevel aan de Vlasmeersestraat op de begane grond, ter hoogte van de voormalige woonkamer een kruisvenster met onder vierruits en boven tweeruits ramen. Houten onderluiken. Ter hoogte van de zolderverdieping, waar de slaapkamers van de winkelwoning waren ondergebracht, twee stolpvensters met vierruits ramen. De kopgevel aan de Hoogstraat toont een identieke vensterindeling.

In de achtergevel van de winkelwoning een drietal rechtgesloten vensters met vierruits raam met daarboven een tweeruits klapraam. De achteringang van de winkelwoning ligt in de eenlaags aanbouw. Deze sluit via een lage muur aan op de eenlaags garage aan de zuidzijde van de winkelwoning. Deze garage heeft een zadeldak, gedekt met groene geglazuurde pannen. Ingang in de vorm van een dubbele opgeklampte rondboogdeur aan de Vlasmeersestraat. Hierboven een klein rond venster.

Waardering

De winkelwoning behorend bij het woningbouwcomplex in de "Piekenhoek" is van algemeen belang. De winkelwoning bezit cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling: het is een goed voorbeeld van door particuliere weldoeners gerealiseerde volkswoningbouw. Het winkelwoning heeft architectuurhistorische waarde als onderdeel van een volkswoningbouwcomplex in een karakteristiek gedetailleerde, traditionalistische vormentaal en door het bijzondere materiaalgebruik. De winkelwoning bezit ensemblewaarde als essentieel onderdeel van een groter geheel, dat cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedenbouwkundig van nationaal belang is. Tot slot is de winkelwoning van belang vanwege gaafheid van het exterieur en vanwege typologische zeldzaamheid.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
521284
Complexnaam
Complex Akkerstraat e.o.
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Het complex met WOONHUIZEN (complexonderdeel 1 t/m 5), een WINKELWONING (complexonderdeel 6) en een POMP (complexonderdeel 7) is gelegen in de driehoek Hoogstraat, Vlasmeerstraat en Akkerstraat. De woningen werden in 1938 gebouwd in opdracht van het echtpaar W. en Ch. E. van Beuningen, dat de leefomstandigheden van de Vughtse bevolking door de bouw van betere woonhuizen wilde verbeteren. Hiertoe richtten zij de Charlotte Elisabeth van Beuningenstichting op, die de bouw van een groot aantal volkswoningen in de zogenaamde "Piekenhoek" realiseerde. Het samenhangende woningcomplex werd ontworpen door architect C. Knuttel, die eveneens betrokken was bij andere bouwprojecten van het echtpaar Van Beuningen in Vught. Het woningbouwcomplex vertoont stijlelementen van het Traditionalisme. De opzet van het volkswoningbouwcomplex met bebouwingsblokken rondom gezamelijke groenvoorzieningen is karakteristiek voor de tuindorpen die in het interbellum in Nederland werden gebouwd. Het woningcomplex telt een vijftal typen woonhuizen, die variëren in omvang en indeling.

Omschrijving

Het complex omvat een aantal woningblokken van drie of meer eenlaags woningen onder zadeldak. Het complex beslaat een globaal driehoekig terrein, afgesloten door de Vlasmeersestraat (oostzijde), de Glorieuxlaan en de Akkerstraat (zuidzijde) en de Hoogstraat (westzijde) en met een extra vertakking aan de westzijde langs de oostelijke zijde van de Fortstraat. Een drietal woningblokken in de Hoogstraat is gelegen aan een plantsoen met een pomp. De overige woningblokken liggen direct aan de weg of worden door een kleine voortuin hiervan gescheiden. Tussen de woningblokken aan de Vlasmeerstraat, Hoogstraat en Akkerstraat lag oorspronkelijk een gemeenschappelijke tuin met volière. Elke woning had daarnaast een eigen achtertuintje, waarin door het echtpaar van Beuningen fruitbomen geplant waren. Daarnaast zijn zowel langs de Vlasmeersestraat als langs de Glorieuxlaan gezamelijke garages gebouwd. Op de hoek Vlasmeersestraat-Hoogstraat bevindt zich een eenlaags winkel met woonhuis. De bebouwing van dit complex vertoont door de opmerkelijke stijl en het materiaalgebruik -gewitte bakstenen muren, daken met groene geglazuurde pannen, houten luiken en ramen met kleine roedenverdeling- een bijzondere samenhang. De oorspronkelijke kleurstelling van de woonhuizen is tot op heden gehandhaafd: witte muren met een zwarte plint, gele kozijnen en groene luiken. Op diverse plaatsen in het woningcomplex is terracotta beeldhouwwerk aangebracht (reliëfs in de zijgevels van woningblokken, pelikaan op pomp) waarvan de symboliek verwijst naar de zorg om het welzijn van de bevolking.

Waardering

Het complex met volkswoningen in de Vughtse "Piekenhoek" is van algemeen belang. Het complex heeft cultuurhistorische waarde als uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling; het is een voorbeeld een door particuliere weldoeners gerealiseerd volkswoningbouwcomplex. Het complex heeft architectuurhistorische waarde, als voorbeeld van een volkswoningbouwcomplex in een samenhangende, karakteristiek gedetailleerde traditionalistische vormentaal en door het bijzondere materiaalgebruik. Het complex bezit ensemblewaarde, vanwege de bijzondere betekenis van het woningcomplex wegens de wijze van verkaveling, inrichting en voorzieningen: het vormt een representatief voorbeeld van de verzorgde tuindorpen die tussen de twee wereldoorlogen in Nederland ontstonden. Het complex is van belang wegens de architectonische gaafheid. Tenslotte is het complex van belang vanwege typologische zeldzaamheid.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Winkelwoning Woningen en woningbouwcomplexen Werk-woonhuis oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Hoogstraat 2 5261 TH Vught Ja
Hoogstraat 2 A 5261 TH Vught
Hoogstraat 2 B 5261 TH Vught
Vlasmeersestraat 86 5261 TC Vught
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
B 9701 Vught
B 9631 Vught
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1938 1938 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Knuttel, D.E.C. ; Noord-Brabant architect / bouwkundige / constructeur
Naar boven