Nieuwstraat 2, Made/Drimmelen

Inleiding.

In het centrum van Made, op de hoek van de Nieuwstraat en Marktstraat gelegen voormalig GEMEENTEHUIS. Het is gebouwd in 1871 door architect J. Verheyen in een stijl die elementen vertoont van het Eclecticisme en het Neo-Classicisme.

Het pand werd aan het begin van de twintigste eeuw aan de achterzijde uitgebreid met een tweelaags aanbouw. Het stadhuis heeft een licht gemoderniseerd interieur met verlaagde plafonds. Thans is het in gebruik als kantoor.

Omschrijving.

Het gemeentehuis beslaat een rechthoekige plattegrond en bestaat uit een souterrain, bel-étage en verdieping onder een met gesmoorde, verbeterde Hollandse pannen gedekt schilddak. Centraal op de nok een octogonale carillon-toren met peervormige spits. Het souterrain is gepleisterd, de rest van het hoofdvolume bestaat uit schoon metselwerk in kruisverband. De gevels worden verticaal geleed door hoekrisalieten en worden aan de bovenzijde afgesloten door een omlopende, overstekende en gekorniste goot. Veelal achtruits vensters op de bel-étage en zesruiters op de verdieping. De symmetrische voorgevel is vijf traveeën breed. Horizontale geleding door middel van een cordonlijst en een entablement waarin consoles met koppen. Middenrisaliet met bekronend fronton. Gevelopeningen voorzien van geprofileerd stucwerk met afgeronde hoeken en bekronend kuifstuk. Hardstenen dorpels. Ingangsportiek met dubbele paneeldeur. Vier oculi in het souterrain. Centraal een met IJsselsteen in kruisverband gemetselde bordestrap met hardstenen treden. De traparmen zijn afgezet met een smeed- en gietijzeren balustrade waarin dennenappel-motieven en het bordes met een stenen borstwering waartegen twee toppilasters. Tussen de pilasters een hardstenen gevelsteen met ingebeitelde tekst ' J.C. VAN CAMPENHOUT / BURGEMEESTER / C. SEGEREN EN A. LOEFF / WETHOUDERS / 1 AUGUSTUS 1871' en een ingemetselde sculptuur ter herinnering aan de Tweede Wereldoorlog.

De zijgevels, waaraan de werkkamers en de voormalige raadzaal, zijn vrijwel identiek uitgevoerd. In het souterrain vierkante gevelopeningen met meerruits vensters.

In de achtergevel is achter de middentravee het trappenhuis gesitueerd dat oorspronkelijk werd verlicht door enkele oculi die nu deels zijn dichtgezet en vervangen door een venster met gekleurd glas-in-lood, ontworpen door de uit Breda afkomstige gebroeders Wuisman. Aan de oostzijde verscheen in het begin van de twintigste eeuw een tweelaags aanbouw op rechthoekig grondplan die aan de Marktstraat driezijdig wordt afgesloten. Schilddak gedekt met tuile-du-nordpannen en voorzien van pironnen op de nokeinden. Omlopende bakgoot met fors overstek op decoratief gesneden klossen. Veelal tweeruiters met hardstenen afzaten. Centraal in de achtergevel een recente eenlaags aanbouw. De indeling van het interieur is herkenbaar bewaard gebleven. Na de entree volgen een hoge hal en het aan de achterzijde gesitueerde trappenhuis. Werkkamers en de voormalige raadzaal aan weerszijden van het trappenhuis. Van het interieur zijn onder andere vermeldenswaard: de hal met natuurstenen vloerplaten en een trap met een deels gebrandschilderd (secundair) glas-in-loodvenster, een stucmedaillon en decoratief vormgegeven begin- en eindbalusters met casementen; het souterrain met diverse toogbogen, (grotendeels weggetimmerde) troggewelven tussen ijzeren profielbalken en een rood-zwarte tegelvloer; verder diverse vertrekken met houten lambriseringen en paneeldeuren voorzien van geprofileerd lijstwerk.

Waardering.

Het voormalige gemeentehuis is van algemeen belang. Het object bezit cultuurhistorische waarden als uitdrukking van de bestuurlijke en sociaal-economische ontwikkeling in de tweede helft van de negentiende eeuw in het westen van Noord-Brabant. Daarnaast vanwege het belang van het ontwerp voor de typologische ontwikkeling van gemeentehuizen.

Het object bezit architectuurhistorische waarden vanwege de zorgvuldige detaillering in met name de voorgevel en de klokkenstoel. Verder vanwege het belang van de toegepaste bouwstijl en architectonische opzet, gekozen ter uitdrukking van macht en status, in relatie tot de functie van het object. Het object bezit ensemblewaarde als beeldbepalend onderdeel van de historisch gegroeide kern van Made. Het object is van belang vanwege de herkenbaar bewaard gebleven hoofdvorm en enkele overgeleverde elementen uit het interieur.