Leyenbroekerweg 113, Sittard
Inleiding
KLOOSTERVLEUGEL, 1896, in een negentiende eeuwse traditionele bouwstijl. Onderdeel en als zodanig de eerste uitbreiding van het klooster van de Missionarissen van het H.Hart te Leijenbroek. Deze kloostervleugel werd in noordelijke richting, parallel aan de Leijenbroekerweg, opgetrokken, aan de noordwestzijde een rechte hoek vormend met de noordvleugel van het kloostercarré uit 1889.
De kloostervleugel werd aan de westzijde, achter het trappenhuis, uitgebreid met een aanzienlijke, boven de goothoogte uitkomende aanbouw van vier lagen onder plat, waarin voor elke bouwlaag, inclusief de zolderverdieping, toileteenheden werden geplaatst. In de oksel van achtergevel en aanbouw bevindt zich een hoge schoorsteen. Aan de korte zuidgevel bevindt zich een aanbouw van drie lagen onder plat. Beide aanbouwen zijn UITGESLOTEN van bescherming.
Omschrijving
Kloostervleugel met een souterrainverdieping, drie BOUWLAGEN en een ZOLDERVERDIEPING op een langgerekte en smalle rechthoekige PLATTEGROND. Het geheel wordt gedekt door een zadeldak met oud-Hollandse pannen. Bakgoten, steunend op kroonlijst. De kloostervleugel is opgetrokken in bakstenen, gemetseld in kruisverband en voorzien van gesneden voegen. Kunststenen dorpels.
Geheel symmetrische VOORGEVEL aan de oostzijde, vanwege de kloosteruitbreidingen van 1910 en 1928 vanaf de Leijenbroekerweg niet meer zichtbaar. Deze gevel heeft een centraal geplaatste, risalerende entree van één as met lisenen, uitlopend in een topgevel met vleilagen en een lege spitsboogvormige beeldennis met kunststenen console. De gevelvelden aan weerszijden tellen elk vier vensterassen en zijn voorzien van een lage geprofileerde plint met profiellijst. Tussen de bouwlagen bevinden zich dubbele profiellijsten, waartussen kruismotieven in baksteen. Kroonlijsten met muize- en bloktanddecoraties.
De vensterassen hebben in elke laag een segmentboogvormig houten kruiskozijn met horizontaal ingedeeld glaspaneel en verdiept geplaatst in een nis met afgeronde profiellijst en decoratieve strek. In de eerste laag van het middenrisaliet bevindt zich een rechthoekig houten deur met decoratief geleed spitsboogvormig bovenlicht, het geheel geplaatst in een getrapt uitgemetselde spitsbooglijst in lichtrode profielsteen.
De ACHTERGEVEL aan de westzijde is op identieke wijze ingedeeld als de voorgevel, maar wordt door de aangebouwde toileteenheid verdeeld in een noordelijk gevelvlak met vier vensterassen en een zuidelijk gevelvlak met zes vensterassen. In de geprofileerde plint zijn in elke as segmentboogvormige houten souterraindeuren geplaatst. De zuidelijke gevelhoek is voorzien van een liseen.
In de vanwege een aanbouw gedeeltelijk aan het oog onttrokken ZUIDGEVEL zijn over drie lagen twee vensterassen zichtbaar, waarin segmentboogvormige houten kruiskozijnen met horizontaal ingedeeld glaspaneel. De kopgevel is voorzien van vleilagen en een rond venster met kruisvormige indeling.
De INTERIEURINDELING van deze kloostervleugel is meermalen gewijzigd door de inrichting van klaslokalen, toegankelijk via een centrale gang aan de oostzijde. In de eerste laag zijn nog de gietijzeren kolommen op vierkante hardstenen basementen zichtbaar, die de plafonds dragen. De oorspronkelijke plafonds zijn aan het oog onttrokken door middel van verlaagde systeemplafonds.
Waardering
De uitbreiding van het H.Hartklooster aan de Leijenbroekerweg vertegenwoordigt algemeen belang en is van cultuurhistorische waarde als uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de bouwstijl, de esthetische kwaliteiten en de ornamentiek. De kloostervleugel is een essentieel onderdeel van het H.Hartklooster, dat vanwege de situering verbonden is met de ontwikkeling van het oude gehucht Leijenbroek en het buitengebied van Sittard. Het gebouw is van betekenis voor het aanzien van de gemeente Sittard. De kloostervleugel beschikt voor wat betreft het exterieur over een redelijk tot hoge mate van architectonische gaafheid. Bovendien is deze vleugel van belang in relatie tot de visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Bovendien beschikt de kloostervleugel in regionaal perspectief over een redelijke architectuurhistorische en hoge cultuurhistorische zeldzaamheidswaarde.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Voormalig KLOOSTERCOMPLEX van de Missionarissen van het H.Hart, omvattend zes aaneengesloten bouwdelen uit de periode 1889-1928. Dit kloostercomplex is een van oorsprong Frans Kulturkampf-klooster van de in 1878 door Joannes Dehon opgerichte congregatie van het H.Hart. Sedert 1883 was de congregatie gevestigd in kasteel Watersleyde, vanaf 1889 in een eigen, nieuw kloostergebouw aan de Leijenbroekerweg. In 1897 werd het noviciaat/juvenaat omgevormd tot een Duitstalige school voor Duitse leerlingen. De kloosterkerk kwam in 1950 in gebruik als parochiekerk.
De complexbescherming omvat het neo-gotische, carrévormige kloostergebouw met Andreaskapel uit 1889, gesitueerd aan de Leijenbroekerweg; de aangebouwde kloostervleugel uit 1896, enigszins terugliggend ten opzichte van en parallel aan de Leijenbroekerweg; de vleugel voor de Duitstalige school, 1900, dwars op de kloostervleugel van 1896; de vleugel parallel aan de Leijenbroekerweg, ca. 1910, tegen de noordgevel van het bouwdeel uit 1889 en parallel aan de vleugel uit 1896; de vleugel voor studentenhuisvesting, genaamd de 'Kaiserbau' uit 1913, in het verlengde achter de Duitse school van 1900; de expressionistische kloosterkerk met sacristie en een kleine kloostervleugel van architect Jos. Wielders te Sittard, 1928. Laatstgenoemd bouwdeel is gesitueerd parallel aan de Leijenbroekerweg, sluit aan op de Duitse school uit 1900 en de kloostervleugel uit ca. 1910. Door de bouw van deze kerk ontstond er een tweede binnenhof tussen de kloostervleugels uit 1896 en ca. 1910, de Duitse school uit 1900 en de kloosterkerk uit 1928.
Het kloostercomplex van de Missionarissen van het H.Hart bevindt zich op een groot deel van een in hoofdvorm rechthoekig terrein, dat wordt omsloten door de Leijenbroekerweg, de Bernhardlaan, de Vijverweg en de Broekstraat. UITGESLOTEN van bescherming zijn het restant van de oude schuur (XIXB), het transformatorhuisje en het restant van de oude kloostermuur aan de zuidzijde van het klooster; de dwarsvleugel uit 1927 met de later toegevoegde entreepartij, gebouwd tegen de west- en zuidwestgevel van het oudste kloosterdeel uit 1889; de aanbouwen aan de west- en zuidgevel van de kloostervleugel uit 1896; de bakstenen scheidingsmuur tegen de westzijde van de kloosterkerk; de school op de hoek van Leijenbroekerweg en Bernhardlaan (1960); de pastorie met verbinding naar de sacristie (1963); de woongebouwen met bejaardenwoningen aan de Vijverweg (1971); het gebouw van de Districtsvereniging Het Groene Kruis Westelijke Mijnstreek (1972); het Dienstencentrum voor bejaarden (1975).
Waardering
Het kloostercomplex Leijenbroek is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling en is als Kulturkampf-klooster een bijzondere uitdrukking van een historisch-politieke en typologische ontwikkeling en vertegenwoordigt algemeen belang. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de variÙteit in toegepaste bouwstijlen, de betrokkenheid van architect Wielders uit Sittard en de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van de diverse bouwdelen. Het kloostercomplex is vanwege de situering verbonden met de ontwikkeling en uitbreiding van de stad en is van bijzondere betekenis voor het aanzien van de stad. Het kloostercomplex beschikt over een hoge mate van architectonische gaafheid, is van belang vanwege de hoogwaardige architectonische kwaliteit van de samenstellende onderdelen en is van belang in relatie tot de visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Bovendien beschikt het kloostercomplex over een redelijk tot grote architectuurhistorische en typologische zeldzaamheid. Het kloostercomplex Leijenbroek vertegenwoordigt algemeen belang vanwege het geheel van voornoemde waarden.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Klooster | Religieuze gebouwen | Klooster, kloosteronderdl | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Leyenbroekerweg | 113 | D | 6132 CD | Sittard | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | G | 2709 | – | Sittard |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1896 | 1896 | – | vervaardiging |