Inleiding

Houten PAKHUIS 'Maas' in 1875 in ambachtelijk-traditionele trant gebouwd ten behoeve van de graanopslag. Het met de lange gevel direct aan de Zaan gelegen pakhuis maakt deel uit van het gevarieerde industriële landschap langs de Zaanoevers waarin voedsel-, olie- en houtindustrie domineerden en het vervoer over water een essentiële vestigingsvoorwaarde was. Het nog steeds als opslagruimte in gebruik zijnde pakhuis 'Maas' is door middel van een tussenlid (uit 1982) verbonden met het ten westen ervan gelegen pakhuis 'Waal' (Veerdijk 24) en vormt met dit pakhuis en het naastgelegen pakhuis 'De Schepel' (Veerdijk 22) een ensemble.

Omschrijving

Het pakhuis is op een rechthoekige plattegrond, in geteerde gepotdekselde delen, opgetrokken rond een houtskelet onder een met rode oude holle pannen gedekt zadeldak -de dakhelling aan de landzijde geknikt- met windveren en ijzeren daklichten. Het houtskelet is naderhand versterkt met ronde ijzeren pijlers en steunliggers. De asymmetrische noordzijde aan de Veerdijk heeft drie liggende drieruits vensters en links een (vernieuwde) schuifdeur en drie liggende drieruits vensters. De asymmetrische zuidzijde, aan de Zaan, heeft een dubbele opgeklampte deur en vier drieruits vensters. De westzijde heeft beneden twee liggende drieruits vensters en op de zolder een vierruits venster. De oostzijde is blind.

De inwendige constructie bevat op de begane grond een rij van zeven vierkante standvinken en een rij van evenzoveel houten pijlers zonder schoren die de ruimte in drie beuken onderverdelen. De dwarsbalken dragen de houten verdiepingsvloer. Op de verdieping eenzelfde onderverdeling van twee rijen standvinken. Hierboven bevindt zich de zoldervloer.

Waardering

Uit 1875 daterend pakhuis 'Maas' van algemeen belang wegens cultuurhistorische en industrieel-archeologische waarde als kenmerkend en zeldzaam geworden voorbeeld van een laat negentiende-eeuws houten opslaggebouw ten behoeve van de vanouds langs de Zaanoever geconcentreerde olie- en levensmiddelenindustrie, uit de ontwikkelingsfase waarin van wind- op stoomkracht werd overgeschakeld. Het in hoofdvorm en detaillering vrij gaaf bewaarde pakhuis heeft tevens ensemblewaarde wegens de historisch-functionele en ruimtelijke samenhang met de twee naastgelegen pakhuizen Veerdijk 22 en 24 en de olie- en graanverwerkende industriegebouwen, die voor transport aan de Zaan waren gebonden.