Inleiding

In de stijl van het NEGENTIENDE-EEUWS TRADITIONALISME in 1858 naar een ontwerp van dr. P.J.H. Cuypers uit Roermond gebouwd RAADHUIS. In 1857 gaf burgemeester Dinraths aan Cuypers de opdracht een nieuw gebouw te ontwerpen met een drieledige functie: schoollokaal, onderwijzerswoning en gemeenteraadskamer. Aannemer J. Ubachs uit Nieuwstadt realiseerde het gebouw in 1858. Reeds in 1887 werd het schoolgedeelte door de inspecteur van het geneeskundig staatstoezicht afgekeurd. In het jaar 1888 bouwde men een apart vierklassig schoolgebouw aan de achterzijde aan, naar een ontwerp van de architect P. Corbeij. Dit schoolgebouw wordt hier echter niet verder beschreven. Tegelijkertijd werd aan de linkerzijde van het gebouw van Cuypers een portaal aangebouwd, zodat de onderwijzer een eigen ingang verwierf naar zijn woongedeelte op de bovenverdieping. In 1939 leverden de gebroeders Pierre en Jos Cuypers (zonen van bovengenoemde dr. P.J.H. Cuypers) een plan voor verbouwing en uitbreiding. Vanwege de oorlogsomstandigheden werd dit plan pas in 1948 uitgevoerd. In 1975 bleek het raadhuis weer te klein geworden. Men vond uitbreiding door aan de achterzijde twee lokalen van de inmiddels opgeheven lagere school erbij te voegen. Het raadhuis heeft bleek een dominante situering aan het Jan van Steffenswertplein.

Omschrijving

Het RAADHUIS kent een rechthoekige plattegrond met een uitbouw uit 1888 aan de linkerzijgevel en een uitbouw uit 1948 aan de rechterzijgevel. Het object heeft drie bouwlagen onder een zadeldak gedekt met Hollandse pannen. Op het dak bevinden zich een dakruiter met carillon, gedekt met leien en een smeedijzeren bekroning alsmede twee schoorstenen gedekt met grespannen. Het pand heeft een opstand in baksteen met metselwerk in kruisverband. Rondom het pand bevindt zich een risalerende plint, waarvoor in de zijgevels baksteen is gebruikt en in de frontgevel natuursteen.

In de gevelopeningen van het hoofdgebouw, tenzij anders vermeld, rechthoekige houten gelede vensters met rondboogvormig gescheiden bovenlichten. In de linkeraanbouw zijn de houten vensters rondboogvormig. In de rechteraanbouw rondboogvormige houten rechthoekige gelede vensters.

De VOORGEVEL kent een symmetrische indeling. Centraal, onder het balkon met smeedijzeren hekwerk, bevindt zich de ingang middels een rechthoekige houten deur met natuursteenomlijsting en spitsboogvormig geleed bovenlicht. Boven de ingang komt een dubbele houten rechthoekige deur uit op het balkon. Het middendeel eindigt in een, met natuurstenen afgetopte, trapgevel met hardstenen decoratie: het wapen van de gemeente. De trapgevel wordt gekroond met een smeedijzeren kruis. Rechts en links van het middendeel in de eerste en tweede bouwlaag steeds een venster met hardstenen kruis en rondboogvormige strek. De voorgevel heeft een tweetal horizontale natuurstenen banden die tevens de dorpels vormen van de vier vensters. Onder de houten dakrand decoratief metselwerk in bloktandmotief.

In de LINKERZIJGEVEL in de voorste gevelvlakken in de eerste en tweede bouwlaag steeds een venster met decoratief metselwerk boven de strek. De schoorsteen loopt geprofileerd door tot in de eerste bouwlaag. In de topgevel bevinden zich links en rechts van de geprofileerde schoorsteen twee lancetvormige zoldervensters.

Aan de linkerzijgevel bevindt zich de AANBOUW uit 1888. In de eerste bouwlaag bevindt zich de entree middels een rechthoekige gelede dubbele houten deur met gekleurd glas in de deurramen en het geleed bovenlicht. Boven de deur bevindt zich een rondboogvormig vulvlak met decoratief metselwerk. Naast de deur bevindt zich aan beide kanten een natuurstenen regenlijst. In de tweede bouwlaag van de aanbouw drie glas-in-lood vensters met gekleurd glas en natuurstenen dorpels. Onder het zadeldak bevinden zich decoratief metselwerk en houten consoles. De zijgevel van de aanbouw is niet zichtbaar vanaf de openbare weg maar bevat eveneens drie glas-in-lood vensters in de tweede bouwlaag en decoratief metselwerk als scheiding met de topgevel. In de topgevel bevindt zich een rond venster. In de RECHTERZIJGEVEL bevinden zich naast de uitloop van de schoorsteen en achter de aanbouw geplaatst een venster in de tweede bouwlaag. In de topgevel twee lancetvormige zolderkamersvensters met natuurstenen dorpels. Aan de rechterzijgevel bevindt zich onder een zadeldak met Hollandse pannen de AANBOUW UIT 1948 met drie vensters in de frontgevel. In de zijgevel van de aanbouw drie vensters alsmede een rond venster in de topgevel. De vensters hebben een hardstenen dorpel alsmede een strek die geaccentueerd wordt door een boog van decoratief metselwerk. De aanbouw kent bovendien drie lancetvormige stalen vensteropeningen in het gevelvlak van de gemeentekluis. De kelder van de aanbouw is in de achtergevel toegankelijk middels een houten rechthoekige deur met bovenlicht. Rechts van de deur zijn drie lancetvormige stalen vensteropeningen geplaatst, gedicht met glas.

Aan de achtergevel is de genoemde school van de architect Corbeij uit 1888 gebouwd. Het gebouw van Corbeij wordt niet omschreven.

In het INTERIEUR zijn door diverse verbouwingen weinig authentieke restanten aanwezig. Wel zijn in de structuur nog duidelijk de raadzaal en de burgemeesterskamer te herkennen.

Waardering

Het RAADHUIS aan het Jan van Steffenswertplein te Stevenweert bezit architectuur-historische waarden die worden bepaald door het bijzonder belang voor de geschiedenis van de architectuur en wel als vroege exponent binnen het oeuvre van P.J.H. Cuypers, vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp van het raadhuis alsmede vanwege de aanwezige ornamentiek. Het raadhuis is eveneens in cultuur-historisch opzicht van belang als voorbeeld van de ontwikkeling van de kleinere stedelijke raadhuizen.

Het object bezit grote ensemble- en omgevingswaarde vanwege zijn situering aan een centraal plein van de vestingsstad Stevenweert. Het object heeft een hoge mate van gaafheid en is zeldzaam in zijn verschijningsvorm. Het pand is van algemeen belang vanwege de architectuur-historische en cultuur-historische waarden, de ensemblewaarde, de hoge gaafheid en de zeldzaamheid.