Inleiding

Het KLOOSTERSLOT (voormalige pastorie) maakt deel uit van het complex Aan de Berg te Odiliënberg. Het SLOT is boven op de kerkberg gelegen, is te bereiken via de toegangsweg Aan De Berg. Het object is in negentiende-eeuws traditionele stijl gebouwd en bevat elementen van de chaletstijl. Het object is middels een kloostergang verbonden met de basiliek en de zuidelijker gelegen voormalige kloosterschool.

Als kloosterslot stelt pastoor M.A.H.Willemsen zijn pastorie uit 1879 - bovenop de kerkberg gelegen - ter beschikking. Pastoor Willemsen geeft in 1889 opdracht tot de bouw van een nieuwe pastorie, gelegen aan Kerkplein 11.

Omschrijving

Het SLOT kent een rechthoekige plattegrond in twee bouwlagen plus dakverdieping met een zadeldak gedekt met leien. Het wordt gesteund door een houten daklijst met houten consoles. Het pand heeft een opstand in baksteen met metselwerk in kruisverband en heeft een risalerende plint met waterlijst. Op de vier hoeken onder het dak bevinden steeds drie natuurstenen die een schouderstuk vormen.

De gevelopeningen zijn, tenzij anders aangegeven, segmentboogvormig met rechthoekige houten kozijnen met roedeverdeling en gelede bovenlichten. De vensters hebben boven de kozijnen vulvlakken met metselwerk, afgerond met een strek.

De VOORGEVEL kent een symmetrische opbouw. De segmentboogvormige entree is centraal geplaatst met een dubbele rechthoekige houten deur met smeedijzeren hang- en sluitwerk.

Boven de deur bevindt zich een afdakje van natuursteen en een rondboogvormig bovenlicht met hiervoor een smeedijzeren hekje. De entree is bereikbaar middels een trap van drie natuurstenen treden en een natuursteen dorpel. De bakstenen omlijsting van de deur rust op basementen van natuursteen. Boven de entree is in de tweede bouwlaag een rondboogvormig venster geplaatst. Het middendeel van de voorgevel wordt in de derde bouwlaag bekroond door een dakkapel met zadeldak, geleed venster en bovenlicht.

Het hardstenen nokkruis is verdwenen. In de eerste en tweede bouwlaag bevindt zich links en rechts van de middenpartij steeds een venster. De risalerende plint bevat in de voorgevel twee keldergaten.

De eerste bouwlaag van de RECHTERZIJGEVEL wordt door de verbinding van het slot met de basiliek aan het oog onttrokken. In de tweede bouwlaag zijn sporen te zien van een gesloopte verbinding met basiliek en school. De sporen duiden op een vroegere schoorsteentoren en zadeldak. Inmiddels is het slot middels een kloostergang verbonden met de priorij (voormalige kloosterschool). In de tweede bouwlaag twee vensters en in de derde bouwlaag in totaal drie vensters. Twee vensters zijn rechthoekig, een venster is segmentboogvormig.

De LINKERZIJGEVEL wordt in tweeën gesplitst door een geleed schoorsteenkanaal dat in de tweede bouwlaag uitmondt in een erkervormige ondiepe uitbouw met kort zadeldak. Daarin bevindt zich een nis met een Sint Jozefbeeld en een venster. Rechts van het schoorsteenkanaal bevindt zich over twee bouwlagen een veranda met chaletinvloeden. De gebruikte materialen zijn decoratief hout, geleed en gekleurd glas in rechthoekige houten kozijnen en baksteen. In de derde bouwlaag bevindt zich een venster. Links van het schoorsteenkanaal bevindt zich in iedere bouwlaag een venster.

De ACHTERGEVEL bevat in de eerste bouwlaag drie vensters. In de tweede bouwlaag zijn vier vensters waarvan twee vensters van omstreeks 1965 dateren.

In het dak bevindt zich een dakkapel.

Waardering

Het KLOOSTERSLOT, Kerkplein 13, te Sint Odiliënberg bezit architectuur-historische waarden vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp van het slot als voormalige pastorie (1879-1888), door het bijzonder materiaalgebruik en de ornamentiek alsmede door de elementen uit de chaletstijl. In cultuur-historisch opzicht is het slot van belang als een bijzondere uitdrukking van de geestelijke ontwikkeling van de Rooms-Katholieke kerk in Limburg, als uitdrukking van de typologische ontwikkeling van de pastorie als exponent van de emancipatie van het bijzonder - lager - onderwijs in dit geval speciaal voor meisjes.

De ensemblewaarden worden bepaald door de betekenis van het KLOOSTERSLOT als essentieel onderdeel van en situering binnen het complex Aan de Berg met de basiliek, de O.L. Vrouwekapel, de kloosterschool en de pastorie aan de voet van de kerkberg. Het kloosterslot is in hoge mate gaaf bewaard gebleven, mede in relatie tot de visuele en structurele gaafheid van de omgeving.

Het kloosterslot is van algemeen belang vanwege de architectuur-historische en cultuur-historische waarden, de ensemblewaarde en de gaafheid.